روایت:الکافی جلد ۸ ش ۵۹۲

آدرس: الكافي، جلد ۸، كِتَابُ الرَّوْضَة

علي بن محمد عن بعض اصحابه رفعه قال :

كَانَ‏ عَلِيُّ بْنُ اَلْحُسَيْنِ ع‏ إِذَا قَرَأَ هَذِهِ اَلْآيَةَ وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اَللََّهِ لاََ تُحْصُوهََا يَقُولُ سُبْحَانَ مَنْ لَمْ يَجْعَلْ فِي أَحَدٍ مِنْ مَعْرِفَةِ نِعَمِهِ إِلاَّ اَلْمَعْرِفَةَ بِالتَّقْصِيرِ عَنْ مَعْرِفَتِهَا كَمَا لَمْ يَجْعَلْ فِي أَحَدٍ مِنْ مَعْرِفَةِ إِدْرَاكِهِ أَكْثَرَ مِنَ اَلْعِلْمِ أَنَّهُ لاَ يُدْرِكُهُ فَشَكَرَ جَلَّ وَ عَزَّ مَعْرِفَةَ اَلْعَارِفِينَ بِالتَّقْصِيرِ عَنْ مَعْرِفَةِ شُكْرِهِ فَجَعَلَ مَعْرِفَتَهُمْ بِالتَّقْصِيرِ شُكْراً كَمَا عَلِمَ عِلْمَ اَلْعَالِمِينَ أَنَّهُمْ لاَ يُدْرِكُونَهُ فَجَعَلَهُ إِيمَاناً عِلْماً مِنْهُ أَنَّهُ قَدُّ وُسْعِ اَلْعِبَادِ فَلاَ يَتَجَاوَزُ ذَلِكَ فَإِنَّ شَيْئاً مِنْ خَلْقِهِ لاَ يَبْلُغُ مَدَى عِبَادَتِهِ وَ كَيْفَ يُبْلَغُ مَدَى عِبَادَتِهِ مَنْ لاَ مَدَى لَهُ وَ لاَ كَيْفَ تَعَالَى اَللَّهُ عَنْ ذَلِكَ عُلُوّاً كَبِيراً

ترجمه

هاشم رسولى محلاتى, الروضة من الكافی جلد ۲ ترجمه رسولى محلاتى, ۲۵۶

على بن محمد در حديث مرفوعى از حضرت على بن الحسين عليهما السّلام روايت كند كه شيوه آن حضرت (ع) چنان بود كه چون اين آيه را ميخواند: «اگر خواهيد نعمتهاى خدا را بشماريد شماره كردن آنها نتوانيد» (سوره نمل آيه ۱۸) ميفرمود: منزه است خدائى كه معرفت نعمتهاى خود را بكسى نداد جز آنكه اين معرفت را هم باو داد كه در معرفت نعمتهاى او درمانده و مقصر است، چنانچه بكسى معرفت ادراك خود را بيش از اندازه نداده كه بداند كه او را درك نخواهد كرد، و خداى عز و جل همان معرفت عارفان را بدرماندگى و تقصير از معرفت سپاسگزاريش قدردانى كرده و همان معرفت بدرماندگانى را براى‏ او شكرگزارى نعمتش بحساب آورده (و پاداش سپاسگزاران را بآنها داده)، چنانچه دانسته كه جهانيان درك او نتوانند و همان را ايمان آنان محسوب داشته است (و پاداش مؤمنان را بآنها مرحمت فرموده) و اين بخاطر اين است كه بخوبى ميداند طاقت و وسع بندگان محدود است و از اين اندازه نگذرد، زيرا هيچ يك از آفريدگانش بحق عبادت و پرستش او نرسد، و چگونه توان بحق عبادت و پرستش كسى رسيد كه حد و نهايت و چگونگى ندارد. برتر است خداوند از حد و چگونگى برترى بزرگى.

حميدرضا آژير, بهشت كافى - ترجمه روضه كافى‏, ۴۴۵

على بن محمّد در حديث مرفوعى از حضرت على بن الحسين عليه السّلام روايت مى‏كند كه شيوه آن حضرت عليه السّلام هنگام خواندن اين آيه: وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها ... «۱» اين بود كه مى‏فرمود: منزّه است خدايى كه شناخت نعمتهاى خود را به كسى نداد مگر آنكه اين معرفت را نيز بدو بخشيد كه در معرفت نعمتهاى او ناتوان است. چنان كه به كسى معرفت ادراك خود را بيش از اندازه نداده كه بداند او را درك نخواهد كرد، و خداى عزّ و جل همان معرفت عارفان را به نارسايى و درماندگى و تقصير از معرفت سپاسگزاريش قدردانى كرده و همان معرفت به درماندگى را براى او شكرگزارى نعمتش محسوب داشته، چنان كه دانسته جهان از درك او عاجزند و همان را ايمان آنان به شمار آورده است، و اين از آن روست كه بخوبى مى‏داند توان بندگان، محدود است و از اين اندازه فراتر نرود، چه، هيچ يك از آفريدگانش به حقّ عبادت او دست نيابند. چگونه مى‏توان به حق عبادت كسى رسيد كه مرز و پايان و چگونگى ندارد. برتر است خداوند از حدّ و چگونگى، برترى بزرگى.