الذاريات ٤٣: تفاوت میان نسخه‌ها
(افزودن سال نزول) |
(QRobot edit) |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۴۴#link391 | آيات ۲۰ - ۵۱ سوره ذاريات]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۴۴#link391 | آيات ۲۰ - ۵۱ سوره ذاريات]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۴۴#link392 | اقسام آياتى كه در انفس انسان ها هست و بر يكتايى خداوند در ربوبيت دلالت مى كند]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۴۴#link392 | اقسام آياتى كه در انفس انسان ها هست و بر يكتايى خداوند در ربوبيت دلالت مى كند]] | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۳: | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۴۵#link401 | رواياتى از معصومين عليهم السلام در بيان ويژگيهاى خلقت خداوند]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۸_بخش۴۵#link401 | رواياتى از معصومين عليهم السلام در بيان ويژگيهاى خلقت خداوند]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۲_بخش۱۸#link162 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۲_بخش۱۸#link162 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ فِي ثَمُودَ إِذْ قِيلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ «43» فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَ هُمْ يَنْظُرُونَ «44» | |||
و در (سرگذشت) قوم ثمود (نيز نشانه‌هاى عبرتى است)، آنگاه كه به آنان گفته شد تا زمانى (كوتاه، از زندگى) بهره ببريد. آنان از فرمان پروردگارشان سر باز زدند، پس در حالى كه مى‌نگريستند، صاعقه آنان را فراگرفت. | |||
---- | |||
«1». حجر، 22. | |||
«2». روم، 46. | |||
تفسير نور(10جلدى)، ج9، ص: 262 | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ فِي ثَمُودَ إِذْ قِيلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ (43) | |||
وَ فِي ثَمُودَ: و نيز در گزارشات قوم ثمود است مر مؤمنان ترسكار را، إِذْ قِيلَ لَهُمْ: چون گفته شد مر ايشان را بعد از تكذيب حضرت صالح عليه السّلام و اتمام | |||
---- | |||
«1» حياة القلوب ج 1 باب 5 ص 102. | |||
«2» مدرك سابق بنقل از ابن بابويه و جهت تحقيق بيشتر حديث الرياح را در روضه كافى حديث 63 مطالعه فرمائيد. | |||
جلد 12 - صفحه 277 | |||
حجت و پى كردن شتر، تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ: بهره‌ور شويد از زندگانى خود و نفع بريد از عمر و مال خود تا هنگام عذاب كه بعد از گذشتن سه روز خواهد آمد چنانچه فرموده: «تمتعوا ثلثة ايام». | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ فِي مُوسى إِذْ أَرْسَلْناهُ إِلى فِرْعَوْنَ بِسُلْطانٍ مُبِينٍ (38) فَتَوَلَّى بِرُكْنِهِ وَ قالَ ساحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ (39) فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِّ وَ هُوَ مُلِيمٌ (40) وَ فِي عادٍ إِذْ أَرْسَلْنا عَلَيْهِمُ الرِّيحَ الْعَقِيمَ (41) ما تَذَرُ مِنْ شَيْ‌ءٍ أَتَتْ عَلَيْهِ إِلاَّ جَعَلَتْهُ كَالرَّمِيمِ (42) | |||
وَ فِي ثَمُودَ إِذْ قِيلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ (43) فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَ هُمْ يَنْظُرُونَ (44) فَمَا اسْتَطاعُوا مِنْ قِيامٍ وَ ما كانُوا مُنْتَصِرِينَ (45) وَ قَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقِينَ (46) | |||
ترجمه | |||
و نيز در قصّه موسى آيتى است هنگاميكه فرستاديم او را بسوى فرعون با حجّت و معجزه‌اى روشن | |||
پس برگشت با اركان دولتش و گفت ساحر است | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 68 | |||
يا ديوانه | |||
پس گرفتيم او و لشگريانش را پس افكنديمشان در دريا با آنكه او بود سزاوار ملامت | |||
و در قوم عاد وقتى كه فرستاديم بر آنها باد بى‌خير هلاك‌كننده را | |||
وا نميگذارد چيزى را كه وزيد بر آن مگر آنكه ميگرداندش چون استخوان پوسيده | |||
و در قوم ثمود وقتى كه گفته شد بآنها برخوردار و كامياب شويد تا مدتى معيّن | |||
پس سركشى كردند از فرمان پروردگارشان پس گرفت آنها را صاعقه با آن كه نگاه مى‌كردند | |||
پس قدرت نداشتند بر ايستادن و نبودند انتقام كشندگان | |||
و هلاك كرديم قوم نوح را پيشتر همانا آنها بودند گروهى متمرّد و نافرمان. | |||
تفسير | |||
خداوند متعال چنانچه در ديار قوم لوط آيتى براى عبرت مردم باقى گذارد در قصّه حضرت موسى با فرعون هم موجبات عبرت خلق را فراهم فرمود وقتى كه او را با عصا و يد بيضاء و ساير معجزات مبعوث بر فرعون و قوم او فرمود و او براى اعتماد بر عسكر و لشگر و مال و منال خود روى گرداند از ايمان به آنحضرت يا اعراض نمود از قبول ايمان باو و رو گرداند با اقوام و عساكرش و بنابر اين باء در بركنه براى سببيّت يا معيّت يا تعديه است ولى مشوّش شد و سخنى گفت كه بميزان عقل راست نيايد چون گفت اين شخص ساحر است يا ديوانه در صورتى كه اگر كسى ساحر باشد بايد دانا و زيرك باشد نه ديوانه و بيعقل و اگر ديوانه و بيعقل باشد ساحر نميشود و خدا بتفصيلى كه مكرّر ذكر شده او و لشگريانش را مأخوذ بگناهشان كرد و در دريا غرق فرمود با آنكه او ملامت ميكرد خود را بر مخالفت با حضرت موسى در وقتى كه عذاب منجز شده بود و پشيمانى سودى نداشت يا مستحق ملامت و توبيخ بود بر معاصى سابقه خود و نيز آيتى است در ملاحظه حال قوم عاد كه مخالفت با حضرت هود نمودند و خداوند آنها را بباديكه مانند شخص عقيم بى‌ثمر و فائده بود يا مواليدى براى ذى روحى باقى نگذارد مبتلا فرمود كه همه را هلاك كرد و بهر چه ميرسيد از انسان و حيوان و نبات آنرا خاكستر ميكرد و نيز آيتى است در قوم ثمود وقتى كه حضرت صالح بآنها وعده عذاب داد و فرمود برخوردار شويد از زندگانى دنيا تا سه روز و اين بعد از آن بود كه ناقه را عقر نموده بودند و بعدا هم پشيمان نشدند و توبه نكردند تا بصاعقه آسمانى كه در روز بر آنها | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 69 | |||
نازل شد با آنكه آنرا مشاهده مينمودند گرفتار شدند و بهلاكت رسيدند و ديگر قدرت بر قيام و دادستانى و يارى نمودن با يكديگر در دفع عذاب را پيدا نكردند و پيش از اينها قوم نوح عليه السّلام را خداوند غرق و هلاك فرمود چون فاسق و فاجر و كافر بودند و شرح اين قصص مكرر ذكر شده است. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ فِي ثَمُودَ إِذ قِيلَ لَهُم تَمَتَّعُوا حَتّي حِينٍ (43) فَعَتَوا عَن أَمرِ رَبِّهِم فَأَخَذَتهُم‌ُ الصّاعِقَةُ وَ هُم يَنظُرُون‌َ (44) فَمَا استَطاعُوا مِن قِيامٍ وَ ما كانُوا مُنتَصِرِين‌َ (45) | |||
و در ثمود هم آيه است، زماني که گفته شد براي آنها که زندگي كنيد تا مدت كمي پس عتو و سركشي كردند از امر پروردگار خود، پس گرفت آنها را صاعقه و آنها نظر ميكردند، پس قدرت و استطاعت نداشتند بر قيام و نبودند که طلب مغفرت كنند، يعني كسي را نداشتند که آنها را ياري كند. | |||
جلد 16 - صفحه 282 | |||
وَ فِي ثَمُودَ قوم صالح که تكذيب صالح كردند با اينكه طلب آيه و معجزه كردند و خداوند ناقه صالح و فصيل آن را قرار داد و باندازه‌اي شير مي‌داد که تمام قوم را كفايت ميكرد و حضرت صالح مقرر فرمود که يك روز براي فصيل او باشد و يك روز براي شما مخالفت كردند و ناقه را پي كردند و فصيل او را كشتند. | |||
إِذ قِيلَ لَهُم تَمَتَّعُوا حَتّي حِينٍ که سه روز بيشتر مهلت نداشتند که ميفرمايد فَعَقَرُوها فَقال‌َ تَمَتَّعُوا فِي دارِكُم ثَلاثَةَ أَيّام‌ٍ ذلِك‌َ وَعدٌ غَيرُ مَكذُوب‌ٍ هود آيه 67 و در خاندان نبوت سه نفر ياد از ناقه صالح و فصيل آن كردند اول صدّيقه طاهره ما کان ناقة صالح و فصيلها بالفضل عند اللّه الا دوني. | |||
دوم ابي عبد اللّه (ع) | |||
( يا رب لا يکون اهون اليك من فصيل الخ). | |||
سوم حضرت هادي در مورد متوكل که فرمود ابهام پاي من افضل از ناقه صالح است که متوكّل پس از سه روز كشته شد. | |||
فَعَتَوا عَن أَمرِ رَبِّهِم عتو و سركشي و مخالفت نمودند فرمان پروردگار خود را که ميفرمايد: وَ آتَينا ثَمُودَ النّاقَةَ مُبصِرَةً فَظَلَمُوا بِها اسراء آيه 62. | |||
فَأَخَذَتهُم‌ُ الصّاعِقَةُ در اينکه آيه تعبير به صاعقه فرموده در سوره اعراف تعبير به رجفه فرموده فَأَخَذَتهُم‌ُ الرَّجفَةُ آيه 76 در سوره هود صيحه تعبير فرموده وَ أَخَذَ الَّذِين‌َ ظَلَمُوا الصَّيحَةُ آيه 7. | |||
(اقول) هر سه بآنها متوجه شد هم رجفه و صيحه و صاعقه. | |||
وَ هُم يَنظُرُون‌َ مشاهده ميكردند اما. | |||
فَمَا استَطاعُوا مِن قِيامٍ که در آيات ديگر ميفرمايد فَأَصبَحُوا فِي دِيارِهِم جاثِمِين‌َ هود آيه 18. فَأَصبَحُوا فِي دارِهِم جاثِمِين‌َ اعراف آيه 76. | |||
وَ ما كانُوا مُنتَصِرِين‌َ يعني احدي نبود از آلهه آنها و از اكابر آنها و از ديگران که آنها را ياري كنند و از عذاب نجات دهند پس اينها منتصر نبودند | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 43)- بعد از آنها نوبت به قوم «ثمود» می‌رسد و در باره آنها می‌فرماید: | |||
«و نیز در سرگذشت قوم ثمود (عبرتی است) در آن هنگام که به آنها گفته شد: | |||
مدتی کوتاه بهره‌مند باشید» و سپس منتظر عذاب (وَ فِی ثَمُودَ إِذْ قِیلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّی حِینٍ). | |||
منظور از «حَتَّی حِینٍ» همان سه روز مهلتی است که در آیه 65 سوره هود به آن اشاره شده است: «آنها شتری را که به عنوان اعجاز آمده بود از پای درآورند و پیامبرشان صالح به آنها گفت: سه روز در خانه‌هایتان بهره گیرید (و بعد از آن منتظر عذاب الهی باشید) این وعده‌ای است تخلف‌ناپذیر». | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
نسخهٔ ۲۳ مرداد ۱۳۹۶، ساعت ۰۶:۱۹
ترجمه
| الذاريات ٤٢ | آیه ٤٣ | الذاريات ٤٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«حَتّی حِینٍ»: تا مدت ناچیزی. تا زمان کوتاهی. مراد تا پایان عمر و فرارسیدن مرگ است. یا مراد سه روز مذکور در (هود / ) می‌باشد (نگا: زاد المسیر).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۰ - ۵۱ سوره ذاريات
- اقسام آياتى كه در انفس انسان ها هست و بر يكتايى خداوند در ربوبيت دلالت مى كند
- وجوه مختلف در اينكه فرمود: ((و فى السماء رزقكم و ما تدعون ))
- احتمال اينكه مقصود از آسمان در آيه شريفه غيب باشد نيز ممكن است
- گفتارى درباره كافى بودن رزق براى روزى خواران
- داستان وارد شدن ملائكه ماءمور به هلاك ساختن قوم لوط ابراهيم (ع ) و آنچه بين ميزبان و ميهمانان گذشت
- آيتى كه خداوند با عذاب قوم لوط و هلاكتشان بر جاى گذاشت
- اشاره به هلاكت فرعون و لشكريانش و هلاكت عاد، ثمود و قوم نوح (ع )
- معناى آيه : ((و السماء بنيناها بايد و انا لموسعون ))
- (روايتى درباره آيات انفسى ، رزق ، يد داشتن خدا، و خلق زوجين از هر چيز و...)
- رواياتى از معصومين عليهم السلام در بيان ويژگيهاى خلقت خداوند
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ فِي ثَمُودَ إِذْ قِيلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ «43» فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَ هُمْ يَنْظُرُونَ «44»
و در (سرگذشت) قوم ثمود (نيز نشانه‌هاى عبرتى است)، آنگاه كه به آنان گفته شد تا زمانى (كوتاه، از زندگى) بهره ببريد. آنان از فرمان پروردگارشان سر باز زدند، پس در حالى كه مى‌نگريستند، صاعقه آنان را فراگرفت.
«1». حجر، 22.
«2». روم، 46.
تفسير نور(10جلدى)، ج9، ص: 262
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ فِي ثَمُودَ إِذْ قِيلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ (43)
وَ فِي ثَمُودَ: و نيز در گزارشات قوم ثمود است مر مؤمنان ترسكار را، إِذْ قِيلَ لَهُمْ: چون گفته شد مر ايشان را بعد از تكذيب حضرت صالح عليه السّلام و اتمام
«1» حياة القلوب ج 1 باب 5 ص 102.
«2» مدرك سابق بنقل از ابن بابويه و جهت تحقيق بيشتر حديث الرياح را در روضه كافى حديث 63 مطالعه فرمائيد.
جلد 12 - صفحه 277
حجت و پى كردن شتر، تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ: بهره‌ور شويد از زندگانى خود و نفع بريد از عمر و مال خود تا هنگام عذاب كه بعد از گذشتن سه روز خواهد آمد چنانچه فرموده: «تمتعوا ثلثة ايام».
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ فِي مُوسى إِذْ أَرْسَلْناهُ إِلى فِرْعَوْنَ بِسُلْطانٍ مُبِينٍ (38) فَتَوَلَّى بِرُكْنِهِ وَ قالَ ساحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ (39) فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِّ وَ هُوَ مُلِيمٌ (40) وَ فِي عادٍ إِذْ أَرْسَلْنا عَلَيْهِمُ الرِّيحَ الْعَقِيمَ (41) ما تَذَرُ مِنْ شَيْ‌ءٍ أَتَتْ عَلَيْهِ إِلاَّ جَعَلَتْهُ كَالرَّمِيمِ (42)
وَ فِي ثَمُودَ إِذْ قِيلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ (43) فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَ هُمْ يَنْظُرُونَ (44) فَمَا اسْتَطاعُوا مِنْ قِيامٍ وَ ما كانُوا مُنْتَصِرِينَ (45) وَ قَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقِينَ (46)
ترجمه
و نيز در قصّه موسى آيتى است هنگاميكه فرستاديم او را بسوى فرعون با حجّت و معجزه‌اى روشن
پس برگشت با اركان دولتش و گفت ساحر است
جلد 5 صفحه 68
يا ديوانه
پس گرفتيم او و لشگريانش را پس افكنديمشان در دريا با آنكه او بود سزاوار ملامت
و در قوم عاد وقتى كه فرستاديم بر آنها باد بى‌خير هلاك‌كننده را
وا نميگذارد چيزى را كه وزيد بر آن مگر آنكه ميگرداندش چون استخوان پوسيده
و در قوم ثمود وقتى كه گفته شد بآنها برخوردار و كامياب شويد تا مدتى معيّن
پس سركشى كردند از فرمان پروردگارشان پس گرفت آنها را صاعقه با آن كه نگاه مى‌كردند
پس قدرت نداشتند بر ايستادن و نبودند انتقام كشندگان
و هلاك كرديم قوم نوح را پيشتر همانا آنها بودند گروهى متمرّد و نافرمان.
تفسير
خداوند متعال چنانچه در ديار قوم لوط آيتى براى عبرت مردم باقى گذارد در قصّه حضرت موسى با فرعون هم موجبات عبرت خلق را فراهم فرمود وقتى كه او را با عصا و يد بيضاء و ساير معجزات مبعوث بر فرعون و قوم او فرمود و او براى اعتماد بر عسكر و لشگر و مال و منال خود روى گرداند از ايمان به آنحضرت يا اعراض نمود از قبول ايمان باو و رو گرداند با اقوام و عساكرش و بنابر اين باء در بركنه براى سببيّت يا معيّت يا تعديه است ولى مشوّش شد و سخنى گفت كه بميزان عقل راست نيايد چون گفت اين شخص ساحر است يا ديوانه در صورتى كه اگر كسى ساحر باشد بايد دانا و زيرك باشد نه ديوانه و بيعقل و اگر ديوانه و بيعقل باشد ساحر نميشود و خدا بتفصيلى كه مكرّر ذكر شده او و لشگريانش را مأخوذ بگناهشان كرد و در دريا غرق فرمود با آنكه او ملامت ميكرد خود را بر مخالفت با حضرت موسى در وقتى كه عذاب منجز شده بود و پشيمانى سودى نداشت يا مستحق ملامت و توبيخ بود بر معاصى سابقه خود و نيز آيتى است در ملاحظه حال قوم عاد كه مخالفت با حضرت هود نمودند و خداوند آنها را بباديكه مانند شخص عقيم بى‌ثمر و فائده بود يا مواليدى براى ذى روحى باقى نگذارد مبتلا فرمود كه همه را هلاك كرد و بهر چه ميرسيد از انسان و حيوان و نبات آنرا خاكستر ميكرد و نيز آيتى است در قوم ثمود وقتى كه حضرت صالح بآنها وعده عذاب داد و فرمود برخوردار شويد از زندگانى دنيا تا سه روز و اين بعد از آن بود كه ناقه را عقر نموده بودند و بعدا هم پشيمان نشدند و توبه نكردند تا بصاعقه آسمانى كه در روز بر آنها
جلد 5 صفحه 69
نازل شد با آنكه آنرا مشاهده مينمودند گرفتار شدند و بهلاكت رسيدند و ديگر قدرت بر قيام و دادستانى و يارى نمودن با يكديگر در دفع عذاب را پيدا نكردند و پيش از اينها قوم نوح عليه السّلام را خداوند غرق و هلاك فرمود چون فاسق و فاجر و كافر بودند و شرح اين قصص مكرر ذكر شده است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ فِي ثَمُودَ إِذ قِيلَ لَهُم تَمَتَّعُوا حَتّي حِينٍ (43) فَعَتَوا عَن أَمرِ رَبِّهِم فَأَخَذَتهُم‌ُ الصّاعِقَةُ وَ هُم يَنظُرُون‌َ (44) فَمَا استَطاعُوا مِن قِيامٍ وَ ما كانُوا مُنتَصِرِين‌َ (45)
و در ثمود هم آيه است، زماني که گفته شد براي آنها که زندگي كنيد تا مدت كمي پس عتو و سركشي كردند از امر پروردگار خود، پس گرفت آنها را صاعقه و آنها نظر ميكردند، پس قدرت و استطاعت نداشتند بر قيام و نبودند که طلب مغفرت كنند، يعني كسي را نداشتند که آنها را ياري كند.
جلد 16 - صفحه 282
وَ فِي ثَمُودَ قوم صالح که تكذيب صالح كردند با اينكه طلب آيه و معجزه كردند و خداوند ناقه صالح و فصيل آن را قرار داد و باندازه‌اي شير مي‌داد که تمام قوم را كفايت ميكرد و حضرت صالح مقرر فرمود که يك روز براي فصيل او باشد و يك روز براي شما مخالفت كردند و ناقه را پي كردند و فصيل او را كشتند.
إِذ قِيلَ لَهُم تَمَتَّعُوا حَتّي حِينٍ که سه روز بيشتر مهلت نداشتند که ميفرمايد فَعَقَرُوها فَقال‌َ تَمَتَّعُوا فِي دارِكُم ثَلاثَةَ أَيّام‌ٍ ذلِك‌َ وَعدٌ غَيرُ مَكذُوب‌ٍ هود آيه 67 و در خاندان نبوت سه نفر ياد از ناقه صالح و فصيل آن كردند اول صدّيقه طاهره ما کان ناقة صالح و فصيلها بالفضل عند اللّه الا دوني.
دوم ابي عبد اللّه (ع)
( يا رب لا يکون اهون اليك من فصيل الخ).
سوم حضرت هادي در مورد متوكل که فرمود ابهام پاي من افضل از ناقه صالح است که متوكّل پس از سه روز كشته شد.
فَعَتَوا عَن أَمرِ رَبِّهِم عتو و سركشي و مخالفت نمودند فرمان پروردگار خود را که ميفرمايد: وَ آتَينا ثَمُودَ النّاقَةَ مُبصِرَةً فَظَلَمُوا بِها اسراء آيه 62.
فَأَخَذَتهُم‌ُ الصّاعِقَةُ در اينکه آيه تعبير به صاعقه فرموده در سوره اعراف تعبير به رجفه فرموده فَأَخَذَتهُم‌ُ الرَّجفَةُ آيه 76 در سوره هود صيحه تعبير فرموده وَ أَخَذَ الَّذِين‌َ ظَلَمُوا الصَّيحَةُ آيه 7.
(اقول) هر سه بآنها متوجه شد هم رجفه و صيحه و صاعقه.
وَ هُم يَنظُرُون‌َ مشاهده ميكردند اما.
فَمَا استَطاعُوا مِن قِيامٍ که در آيات ديگر ميفرمايد فَأَصبَحُوا فِي دِيارِهِم جاثِمِين‌َ هود آيه 18. فَأَصبَحُوا فِي دارِهِم جاثِمِين‌َ اعراف آيه 76.
وَ ما كانُوا مُنتَصِرِين‌َ يعني احدي نبود از آلهه آنها و از اكابر آنها و از ديگران که آنها را ياري كنند و از عذاب نجات دهند پس اينها منتصر نبودند
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 43)- بعد از آنها نوبت به قوم «ثمود» می‌رسد و در باره آنها می‌فرماید:
«و نیز در سرگذشت قوم ثمود (عبرتی است) در آن هنگام که به آنها گفته شد:
مدتی کوتاه بهره‌مند باشید» و سپس منتظر عذاب (وَ فِی ثَمُودَ إِذْ قِیلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّی حِینٍ).
منظور از «حَتَّی حِینٍ» همان سه روز مهلتی است که در آیه 65 سوره هود به آن اشاره شده است: «آنها شتری را که به عنوان اعجاز آمده بود از پای درآورند و پیامبرشان صالح به آنها گفت: سه روز در خانه‌هایتان بهره گیرید (و بعد از آن منتظر عذاب الهی باشید) این وعده‌ای است تخلف‌ناپذیر».
نکات آیه
۱ - سرگذشت قوم ثمود و سرنوشت شوم آنان، عبرت آموز براى آدمیان (و فى ثمود) «فى ثمود» عطف بر «ترکنا فیها آیة» است; یعنى، «و فى ثمود آیة...».
۲ - اتمام حجت خداوند بر قوم ثمود، با اعطاى مهلتى محدود به ایشان (قیل لهم تمتّعوا حتّى حین)
۳ - ثمودیان، مجاز به بهره بردارى از امکانات زندگى در مدت مهلت داده شده (قیل لهم تمتّعوا حتّى حین)
۴ - قطعى شدن عذاب بر ثمودیان، پس از آسیب رساندن به ناقه صالح (و فى ثمود إذ قیل لهم تمتّعوا حتّى حین)
موضوعات مرتبط
- امکانات مادى: استفاده از امکانات مادى ۳
- خدا: اتمام حجت خدا ۲
- صالح(ع): زیان به شتر صالح(ع) ۴
- عبرت: عوامل عبرت ۱
- قوم ثمود: اتمام حجت بر قوم ثمود ۲; تاریخ قوم ثمود ۲، ۴; حتمیت عذاب قوم ثمود ۴; عبرت از فرجام قوم ثمود ۱; مهلت به قوم ثمود ۲، ۳
