الطلاق ٤

وَ اللاَّئِي‌ يَئِسْنَ‌ مِنَ‌ الْمَحِيضِ‌ مِنْ‌ نِسَائِکُمْ‌ إِنِ‌ ارْتَبْتُمْ‌ فَعِدَّتُهُنَ‌ ثَلاَثَةُ أَشْهُرٍ وَ اللاَّئِي‌ لَمْ‌ يَحِضْنَ‌ وَ أُولاَتُ‌ الْأَحْمَالِ‌ أَجَلُهُنَ‌ أَنْ‌ يَضَعْنَ‌ حَمْلَهُنَ‌ وَ مَنْ‌ يَتَّقِ‌ اللَّهَ‌ يَجْعَلْ‌ لَهُ‌ مِنْ‌ أَمْرِهِ‌ يُسْراً

ترجمه

و از زنانتان، آنان که از عادت ماهانه مأیوسند، اگر در وضع آنها (از نظر بارداری) شک کنید، عده آنان سه ماه است، و همچنین آنها که عادت ماهانه ندیده‌اند؛ و عده زنان باردار این است که بار خود را بر زمین بگذارند؛ و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند کار را بر او آسان می‌سازد!

و از زنان شما آنهايى كه از عادت ماهانه مأيوس شده‌اند، اگر در وضع آنها [از نظر باردارى و عوارض ديگر] شك داريد، عدّه‌ى آنها سه ماه است، و زنانى كه [با وجود اقتضاى سنّ‌] عادت ماهانه نديده‌اند [نيز عده‌شان سه ماه است‌]. و زنان باردار مدتشان اين است كه وض

و آن زنان شما كه از خون‌ديدن [ماهانه‌] نوميدند، اگر شك داريد [كه خون مى‌بينند يا نه؟] عدّه آنان سه ماه است، و [دخترانى‌] كه [هنوز] خون نديده‌اند [نيز عدّه‌شان سه ماه است‌]، و زنان آبستن مدّتشان اين است كه وضع حمل كنند، و هر كس از خدا پروا دارد [خدا] براى او در كارش تسهيلى فراهم سازد.

و از زنان شما آنان که از حیض (و فرزند، به ظاهر) نومیدند اگر باز شک (در تحقق سنّ یأسشان) دارید عدّه (طلاق) آنان سه ماه است و نیز زنانی که حیض ندیده (لیکن در سنّ حیض باشند آنها هم سه ماه عدّه نگه دارند)، و زنان حامله مدّت عدّه‌شان تا وقت زاییدن است. و هر که متّقی و خداترس باشد خدا (مشکلات) کار او را آسان می‌گرداند.

و از زنان شما آنانی که از عادت ماهیانه ناامیدند، اگر شک دارید [که به سبب رسیدن به سن یائسگی یا عاملی دیگر است] عدّه آنان [پس از طلاق] سه ماه است. و [هم چنین عدّه] زنانی که [با وجود سن معمولی] عادت نشده اند [سه ماه است] و [پایان] عدّه زنان باردار، روزی است که وضع حمل می کنند. و هر که از خدا پروا کند برای او در کارش آسانی قرار می دهد.

اگر در ترديد هستيد، از ميان زنانتان آنهايى كه از حيض مأيوس شده‌اند و آنهايى كه هنوز حيض نشده‌اند عِدّه‌شان سه ماه است. و عِدّه زنان آبستن همان وضع حمل است. و هر كه از خدا بترسد، خدا كارش را آسان خواهد كرد.

و کسانی از زنان شما که از حیض مایوسند، اگر در کارشان شک دارید، بدانید که عده آنان سه ماه [/سه پاکی‌] است، همچنین [است امر] زنانی که حیض ندیده‌اند، و بارداران، سرآمد عده‌شان این است که وضع حمل کنند، و هر کس از خداوند پرواکند، در کارش آسانی پدید آورد

و آن زنانى از شما كه از حيض- قاعدگى- نااميد شده باشند، اگر شك داشتيد- علت آن ندانستيد- پس عده [طلاق‌] ايشان سه ماه است و نيز زنانى كه حيض نديده‌اند- با آنكه در سنين حيض‌ديدن هستند-. و زنان باردار سرآمدشان اين است كه بار خود را بنهند. و هر كه از خداى پروا كند- به طاعت او- او را در كارش آسانى پديد آرد.

زنان شما وقتی که ناامید از عادت ماهیانه‌اند، و همچنین زنانی که هنوز عادت ماهیانه ندیده‌اند، اگر (درباره‌ی حکم عِدّه‌ی ایشان) متردّدید، بدانید که عدّه‌ی آنان سه ماه است، و عدّه‌ی زنان باردار، وضع حمل است. هر کس که از خدا بترسد و پرهیزگاری کند، خدا کار و بارش را ساده و آسان می‌سازد.

و آن زنان که از خون حیض (ماهانه) نومیدند، اگر شک دارید (که خون حیضی خواهند دید یا نه، ) عدّه‌ی آنان سه ماه است و دخترانی (هم) که هنوز خون حیض ندیده‌اند (در حالی‌که در سنِ خون دیدن‌اند نیز عدّه‌شان سه ماه است) و زنان باردارِ سرآمد (عده‌)شان این است که وضع حمل کنند. و هر کس از خدا پروا بدارد خدا برایش از کارش آسانی‌‌ای می‌نهد.

و آنان که نومید شدند از خون دیدن از زنان شما اگر شکّ آوردید پس عدّه ایشان سه ماه است و آنان که حیض نشدند (خون ندیدند) و زنان باردار سرآمد ایشان آن است که نهند بار خود را و آنکو بترسد خدا را قرار دهد برای او از کارش گشایشی‌

الطلاق ٣	آیه ٤	الطلاق ٥
سوره : سوره الطلاق نزول : ١٠ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَئِسْنَ»: ناامید شده‌اند. یائسه گشته‌اند. «إِنِ ارْتَبْتُمْ»: اگر متردّد شدید درباره حکم عدّه ایشان. اگر متردّد شدید در خونی که از ایشان بیرون می‌تراود که آیا خون حیض یا خون چیز دیگری است. اگر متردّد شدید که آیا به سن یائسگی رسیده‌اند یا خیر. «مِنْ أَمْرِهِ»: از کار و بارش. به فرمان و دستور خویش (نگا: نحل / غافر / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ الَّذِينَ‌ يُتَوَفَّوْنَ‌ مِنْکُمْ‌... (۲) وَ الَّذِينَ‌ يُتَوَفَّوْنَ‌ مِنْکُمْ‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۱ - ۷، سوره طلاق
• راجع به حكم طلاق ، عده ، رجوع و....
• معناى جملات آيه شريفه : ((و من يتق الله يجعل له مخرجا....)) با توجه به سياق وموضوع آن
• شرح مفاد آيه كريمه فوق
• توكل واقعى بر خداوند تنها نصيب صالحين از امت اسلام مى شود
• مدت عده طلاق
• تكليف بچه شيرخوار زن مطلقه
• (رواياتى در ذيل آيات طلاق ، راجع به احكام طلاق ، عده ، رجوع و....)
• چند روايت درباره تقوى ، توكل و كفايت خداوند، درذيل آيه شريفه : ((و من يتق الله يجعل له مخرجا...))
• چند روايت ديگر درباره طلاق زنان عده ، نفقه آنها و...

• آيه ۴-۷
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - احكام ((طلاق رجعى ))
• ۲ - خدا تكليف ما لا يطاق نمى كند
• ۳ - اهميت نظام خانواده

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - عدّه طلاق زنان یائسه - چنانچه درباره علت قطع شدن عادتشان تردیدى باشد - سه ماه است. (و الّ-ئى یئسن من المحیض من نسائکم إن ارتبتم فعدّتهنّ ثلثة أشهر) قید «إن ارتبتم» به این معنا است که اگر درباره یأس آنها از حیض شک دارید; یعنى، این یأس به خاطر این است که سن آنان به حد یأس رسیده است یا به خاطر عارض شدن (مثلاً بیمارى) یائسه شده اند.

۲ - عدّه طلاق زنانى که حیض نمى بینند [با آن که در سن حیض دیدن هستند]، سه ماه است. (فعدّتهنّ ثلثة أشهر و الّ-ئى لم یحضن) «الّ-ئى»، مبتدا و خبر آن به قرینه «فعدّتهنّ ثلاثة أشهر» محذوف است و تقدیر آن چنین مى شود: «الّ-ئى لم یحضن فعدتهنّ ثلاثة أشهر».

۳ - زنان یائسه، اگر درباره علت قطع عادتشان تردیدى باشد، تنها پس از گذشت سه ماه از آغاز اجراى طلاق درباره آنها، مى توانند اقدام به ازدواج مجدد کنند و ازدواج آنان در ایّام عدّه باطل است. (و الّ-ئى یئسن من المحیض ... فعدّتهنّ ثلثة أشهر و الّ-ئى لم یحضن)

۴ - آن دسته از زنانى که حیض نمى بینند - ولى در سن حیض دیدن هستند - تنها پس از گذشت سه ماه از آغاز اجراى طلاق درباره آنها، مى توانند اقدام به ازدواج مجدد کنند. (و الّ-ئى یئسن من المحیض ... فعدّتهنّ ثلثة أشهر و الّ-ئى لم یحضن)

۵ - عدّه طلاق زنان باردار، تا پایان باردارى آنان است. (و أُولت الأحمال أجلهنّ أن یضعن حملهنّ)

۶ - زنان باردارِ طلاق داده شده، پیش از وضع حمل، حق ازدواج مجدد را ندارند و تنها پس از آن مى توانند ازدواج کنند. (و أُولت الأحمال أجلهنّ أن یضعن حملهنّ)

۷ - اهتمام اسلام، به موضوع مخلوط نشدن نطفه ها و روشن بودن نسب ها و پیوندهاى خویشاوندى میان انسان ها    و الّ-ئى یئسن من المحیض ... فعدّتهنّ ثلثة أشهر ... وأُولت الأحمال أجلهنّ أن یضعن حملهنّ مطلب یاد شده، از مجموع دستورات و رهنمودهاى خداوند درباره عدّه زنان و شمارش دقیق آن - به ویژه درباره زنان یائسه اى که صرفاً احتمال داده شود با نطفه همسران قبلى خود باردار شده اند - به دست مى آید.

۸ - خداوند، در امور تقوا پیشگان، آسانى پدید مى آورد. (من یتّق اللّه یجعل له من أمره یسرًا)

۹ - خداترسى و تقواپیشگى، موجب گشایش مشکلات و آسان شدن زندگى (من یتّق اللّه یجعل له من أمره یسرًا)

۱۰ - خداترسى و تقواپیشگى از مردان و زنان مطلّقه، موجب رهایى آنان از مشکلات زناشویى و آسان شدن زندگى براى آنها (و الّ-ئى یئسن من المحیض ... و من یتّق اللّه یجعل له من أمره یسرًا)

۱۱ - رعایت احکام و موعظه هاى الهى، نشانه تقواپیشگى است. (والّ-ئى یئسن من المحیض ... فعدّتهنّ ثلثة أشهر ... و من یتّق اللّه یجعل له من أمره یسرًا)

روایات و احادیث

۱۲ - «المروى عن أئمتنا(ع): فلاتدرون لکبر ارتفع حیضهنّ أم لعارض; از امامان ما(ع) [در توضیح معناى «ارتبتم» در آیه «و اللاّئى یئسن من المحیض من نسائکم إن ارتبتم» ]روایت شده که مقصود این است: [اگر شک دارید و ]نمى دانید که [قطع حیض زنانى که از حیض شدن مأیوس شده اند] به علت بالا بودن سنّ است یا عارضه جسمى، [عدّه آنان سه ماه است]».

۱۳ - «قال ابن عباس هى فى المطلّقات خاصة، و هو المروى عن أئمّتنا; ابن عباس گفت: این [انقضاى عدّه با وضع حمل]، مخصوص زنان مطلّقه است [نه زنانى که شوهرانشان فوت شده اند] و همین مطلب از ائمه ما(ع) روایت شده است».

۱۴ - «عبدالرحمن بن الحجاج عن أبى الحسن(ع) قال: سألته عن الحلبى إذا طلّقها زوجها فوضعت سقطاً تمّ أو لم یتمّ أو وضعته مضغة، قال: کلّ شىء وضعته یستبین أنه حمل تمّ أو لم یتمّ فقد انقضت عدّتها و إن کانت مضغة; عبد الرحمان بن حجاج از امام کاظم(ع) روایت کرده و مى گوید: از ایشان درباره زن باردار پرسیدم که اگر شوهر او را طلاق دهد و بعد از طلاق حمل خود را تمام شده یا تمام نشده سقط و یا به صورت مضغه فرود آورد [حکم عده او چیست؟ ]فرمود: هر چه را زن زمین بگذارد که معلوم باشد حمل بوده - خلقش تمام باشد یا ناتمام - عدّه او منقضى شده، اگر چه حمل مضغه باشد».

۱۵ - «عن عبدالرحمن بن أبى عبداللّه البصرى عن أبى عبداللّه(ع) قال: سألته عن رجل طلّق إمرأته و هى حبلى و کان فى بطنها إثنان فوضعت واحداً و بقى واحد؟ قال: قال: تبین بالاوّل و لاتحلّ للأزواج حتّى تضع ما فى بطنها; عبدالرحمان بن ابى عبداللّه بصرى مى گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم: مردى زن حامله خود را طلاق داده و او دو فرزند داشته است، یکى را فرود آورده و دیگرى باقیمانده است[حکم عدّه او چیست؟] امام فرمود: با فرود آمدن فرزند اوّل، از شوهر منقطع مى گردد، ولى براى دیگران حلال نمى شود تا آن که آنچه در شکم دارد فرود آورد».

موضوعات مرتبط

• احکام :۳، ۴، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۵ رعایت احکام ۳، ۴، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۱ ۱۵
• ازدواج: احکام ازدواج ۳، ۶
• اعداد: عدد سه ۱، ۲، ۳، ۴، ۱۲
• باردار: عده طلاق باردار ۵، ۶، ۱۳، ۱۴، ۱۵
• تقوا: آثار تقوا ۹; نشانه هاى تقوا ۱۱
• خانواده: زمینه حل اختلاف خانوادگى ۱۰
• خدا: افعال خدا ۸; رعایت مواعظ خدا ۱۱
• خویشاوندى: اهمیت روابط خویشاوندى ۷
• زایمان: آثار زایمان ۵
• زندگى: عوامل آسانى زندگى ۹
• شوهر: آثار تقواى شوهر ۱۰
• طلاق: احکام عده طلاق ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۵; عده طلاق غیرحائض ۲، ۴، ۱۲
• متقین: فضایل متقین ۸; منشأ تسهیل امور متقین ۸
• مشکلات: عوامل رفع مشکلات ۹
• مطلقه: آثار تقواى مطلقه ۱۰; شرایط ازدواج مطلقه ۳، ۴، ۶
• نسب: اهمیت نسب ۷
• نطفه: اهمیت اجتناب از اختلاط نطفه ها ۷
• یائسه: عده طلاق یائسه ۱، ۳