الذاريات ٧

وَ السَّمَاءِ ذَاتِ‌ الْحُبُکِ‌

ترجمه

قسم به آسمان که دارای چین و شکنهای زیباست،

سوگند به آسمان كه داراى مسيرها و زينت‌هاست

سوگند به آسمان مشبّك،

قسم به آسمان که در آن راههای بسیار است.

و سوگند به آسمان که داری اعتدال و زیبایی و آراستگی است؛

و سوگند به آسمان كه آراسته به ستارگان است،

و سوگند به آسمان تو بر تو

و سوگند به آسمان داراى راه‌ها- يا آراسته به ستارگان-.

سوگند به آسمان! که دارای راهها است.

قسم به آسمان (که) دارای راه‌هاست؛

سوگند به آسمان تو در تو

الذاريات ٦	آیه ٧	الذاريات ٨
سوره : سوره الذاريات نزول : ٤ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْحُبُکِ»: جمع حَبیکَة، راهها. هم‌وزن و هم‌معنی طرائق، جمع طَریقة است. مراد مسیرهای ستارگان و سیّارگان است.

تفسیر

• آيات ۱ - ۱۹، سوره ذاريات
• بيان غرض و مفاد اين آيات شريفه
• اشاره به اينكه سوگندهاى چهارگانه در آيات : ((والذاريات ذروا...))سوگند به همهاسباب مؤ ثر در تدبير سراسر جهان است
• تاءكيد بر صدق و وقوع معاد و جزا
• معناى آيه : ((والسماء ذات الحبك )) و مقصود از اينكه كفار در((قول مختلف )) هستند
• وجوه مختلف در معناى جمله : ((يؤ فك عنه من افك ))
• توضيحى در مورد جمله : ((ايّان يوم الدين )) كه سؤال ((خراصون )) از زمان روز قيامت است
• معناى اينكه در وصف متقين فرمود: ((كانوا قليلا منالليل ما يهجعون ))
• چند روايت درباره مراد از ذاريات ، حاملات ، جاريات ، مقسمات ، و در معناى ((و السماء ذاتالحبك ))
• روايتى در معناى ((قليلا من الليل ما يهجعون )) و ((بالاسحارهم يستغفرون )) و مراد از((سائل )) و ((محروم ))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - سوگند خداوند، به آسمان تزیین یافته با ستارگان (و السّماء ذات الحبک) «حبیکة» و «حباک» (مفردهاى «حُبُک») در معانى استحکام، راه و زیبایى به کار مى رود. برداشت یاد شده براساس معناى اخیر است.

۲ - آسمان، داراى راه هاى متعدد و ویژه* (و السّماء ذات الحبک) برداشت یاد شده بدان احتمال است که «حُبُک» به معناى راه ها باشد.

۳ - آسمان، داراى بنایى محکم، استوار و خلل ناپذیر (و السّماء ذات الحبک) در صورتى که مراد از «حباک» (مفرد حبک) استوارى و استحکام باشد، برداشت بالا استفاده مى شود.

۴ - آفرینش آسمان پرستاره و استوار، امرى مهم و شایان مطالعه و تأمل (و السّماء ذات الحبک) سوگند، معمولاً به چیزهاى ارزشمند و بزرگ تعلق مى گیرد و انسان را به تأمل در متعلّقات آن فرا مى خواند.

روایات و احادیث

۵ - «عن الحسین ابن خالد عن أبى الحسن الرضا(ع) قال قلت له أخبرنى عن قول اللّه «و السّماء ذات الحبک» فقال: هى محبوکة إلى الأرض و شبک بین أصابعه، فقلت کیف تکون محبوکة إلى الأرض فقال ... فبسط کفّه الیسرى ثم وضع الیمنى فقال: هذه أرض الدنیا و السّماء الدنیا علیها فوقها قبة...; حسین بن خالد از امام رضا(ع) از آیه «و السّماء ذات الحبک» سؤال نمود، امام(ع) دست چپ خود را باز کرد و دست راست را مانند گنبد بر روى آن قرار داد و فرمود: این زمین دنیا است و آسمان دنیا همچون گنبد بر بالاى آن قرار گرفته است [و همین گونه تا هفت زمین و هفت آسمان]».

موضوعات مرتبط

• آسمان: احاطه آسمان بر زمین ۵; استحکام آسمان ۳; اهمیت آسمان ۴; تعدد راههاى آسمان ۲; عوامل تزیین آسمان ۱; مطالعه آسمان ۴; ویژگیهاى آسمان ۳
• ستارگان: فواید ستارگان ۱
• سوگند: سوگند به آسمان ۱
• قرآن: سوگندهاى قرآن ۱