فصلت ٤٢

لاَ يَأْتِيهِ‌ الْبَاطِلُ‌ مِنْ‌ بَيْنِ‌ يَدَيْهِ‌ وَ لاَ مِنْ‌ خَلْفِهِ‌ تَنْزِيلٌ‌ مِنْ‌ حَکِيمٍ‌ حَمِيدٍ

ترجمه

که هیچ گونه باطلی، نه از پیش رو و نه از پشت سر، به سراغ آن نمی‌آید؛ چرا که از سوی خداوند حکیم و شایسته ستایش نازل شده است!

|كه هيچ گونه باطلى نه از پيش رو و نه از پشت سر [نه در حال و نه در آينده‌] به آن راه ندارد، [چرا كه‌] از جانب حكيمى ستوده نازل شده است

از پيش روى آن و از پشت سرش باطل به سويش نمى‌آيد؛ وحى [نامه‌]اى است از حكيمى ستوده‌[صفات‌].

که هرگز از پیش و پس (گذشته و آینده حوادث عالم) باطل بدان راه نیابد (و تا قیامت حکومت و حکمتش باقی است) زیرا آن فرستاده خدای (مقتدر) حکیم ستوده صفات است.

که هیچ باطلی از پیش رو و پشت سرش به سویش نمی آید، نازل شده از سوی حکیم و ستوده است.

نه از پيش روى باطل بدو راه يابد و نه از پس. نازل شده از جانب خداوندى حكيم و ستودنى است.

که در اکنون یا آینده‌اش، باطل در آن راه نمی‌یابد، فرو فرستاده‌ای از سوی [خداوند] فرزانه ستوده است‌

باطل- كاهش و افزايش و نادرستى- از پيش آن و از پس آن- در حال و آينده- بدان راه نيابد، كه فروفرستاده‌اى است از سوى [خداى‌] با حكمت و ستوده.

هیچ گونه باطلی، از هیچ جهتی و نظری، متوجّه قرآن نمی‌گردد. (نه غلطی و تناقضی در الفاظ و مفاهیم آن است، و نه علوم راستین و اکتشافات درست پیشینیان و پسینیان مخالف با آن، و نه دست تحریف به دامان بلندش می‌رسد. چرا که) قرآن فرو فرستاده‌ی یزدان است که با حکمت و ستوده است (و افعالش از روی حکمت است، و شایسته‌ی حمد و ستایش بسیار است).

از پیش رویش و از پشت (سر)ش باطل سویش نیاید؛ فرو فرستاده‌ای پیاپی از حکیمی بس ستوده است.

نیایدش نادرستی از پیش رویش و نه از پشت سرش فرستادنی از حکیمی ستوده‌

فصلت ٤١	آیه ٤٢	فصلت ٤٣
سوره : سوره فصلت نزول : ٢ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْبَاطِلُ»: نقطه مقابل حق. مراد: نسخ، کم و زیاد شدن، غلط از آب درآمدن، تناقض مطالب و مفاهیم، و بالاخره همه چیزهای نادرست و خلاف حقیقت و واقعیّت است. «مِن بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ»: کنایه از همه جانبه بودن است. یعنی از همه جهات خدا قرآن را حفظ می‌کند (نگا: حجر / و از هیچ سو و هیچ طرف و ناحیه، بطلان و فساد متوجّه آن نگشته و نمی‌گردد. «تَنزِیلٌ» (نگا: شعراء / یس / فصّلت / .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ لِيَعْلَمَ‌ الَّذِينَ‌ أُوتُوا... (۱) عَلَى‌ عَبْدِهِ‌ لِيَکُونَ‌... (۱) الْعَزِيزِ الْحَکِيمِ‌ (۲) تَنْزِيلٌ‌ مِنَ‌ الرَّحْمٰنِ‌... (۱)

لٰکِنِ‌ اللَّهُ‌ يَشْهَدُ بِمَا... (۲) وَ کَذٰلِکَ‌ أَنْزَلْنَاهُ‌ حُکْماً... (۲) کَذٰلِکَ‌ نَقُصُ‌ عَلَيْکَ‌ مِنْ‌... (۱) وَ مَا عَلَّمْنَاهُ‌ الشِّعْرَ وَ مَا... (۱) إِنَ‌ الَّذِينَ‌ جَاءُوا بِالْإِفْکِ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۴۰ - ۵۴ سوره فصّلت
• تهديد خداوند ملحدين امت را به عذاب روز قيامت
• وجوه مختلف درباره خبر ان در آيه : ان الذين كفروا بالذكر لما جاءهم ...
• مراد از اينكه درباره قرآن فرمود كتاب عزيز است و لا ياءتيهالباطل من بين يديه و لا من خلفه
• توضيح آيه : ولو جعلناه قرآنا اعجميا...
• نكوهش انسان از جهت اينكه در حال تنعم از خداغافل و روى گردان است و در سختى و تنگى به دعا مى پردازد
• اعراض از قرآن حتى با احتمال اينكه از ناحيه خدا باشد، برخلاف حكم عقل است
• سه احتمال درباره مراد از آيات در آيه سنريهم آياتنا فى الافاق و فى انفسهم ...
• رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - مصونیت قرآن، در برابر هرگونه تحریف (لایأتیه البطل من بین یدیه و لا من خلفه) منظور از عدم امکان راه یافتن باطل به ساحت قرآن «لا یأتیه الباطل» مى تواند این باشد که هیچ کس توانایى تحریف کردن قرآن را ندارد.

۲ - پیشگویى قرآن نسبت به مصونیت آن از تحریف در طول تاریخ (لایأتیه البطل من بین یدیه و لا من خلفه) مراد از «من بین یدیه» زمان نزول قرآن و از «من خلفه» زمان آینده است.

۳ - معارف و آموزه هاى قرآن، سراسر حق و به دور از هر گونه سخن باطل است. (لایأتیه البطل من بین یدیه و لا من خلفه)

۴ - تأثیر نداشتن گذشت زمان، در حقانیت معارف قرآن (لایأتیه البطل من بین یدیه و لا من خلفه) بنابراین که مراد از «باطل» زوال حقانیت باشد، مطلب بالا استفاده مى شود.

۵ - خداوند، حکیم (کاردان) و حمید (شایسته ستایش) است. (تنزیل من حکیم حمید)

۶ - قرآن، نازل شده از سوى پروردگار کاردان و ستوده (تنزیل من حکیم حمید)

۷ - نزول قرآن، نزولى تدریجى، حکیمانه و شایان ستایش (تنزیل من حکیم حمید) به کارگیرى لفظ «تنزیل» - که براى نزول تدریجى است - مفید برداشت یاد شده است (مفردات راغب).

۸ - قرآن، مظهر حکمت و کاردانى خداوند است. (تنزیل من حکیم حمید)

۹ - قرآن، نعمتى بزرگ و فرو فرستنده آن شایسته ستایش و قدردانى است. (تنزیل من حکیم حمید) به کارگیرى وصف «حمید» براى خداوند - پس از بیان نزول قرآن - مى تواند از یکسو عظمت قرآن و نعمت بودن آن را بفهماند و از سوى دیگر کرنش و فروتنى انسان در برابر خدا را افاده کند.

۱۰ - حکمت الهى، تضمین کننده مصونیت قرآن از تحریف و دستبرد مخالفان (لایأتیه البطل ... تنزیل من حکیم حمید)

روایات و احادیث

۱۱ - «عن أبى الجارود عن أبى جعفر(ع) فى قوله «إنّ الذین کفروا بالذکر لمّا جائهم» یعنى القرآن الذى «لایأتیه الباطل من بین یدیه» قال لایأتیه الباطل من قبل التوراة و لا من قبل الإنجیل و الزبور و اما من خلفه لایأتیه من بعده کتاب یبطله...; امام باقر(ع) درباره «ذکر» در آیه «إنّ الذین کفروا بالذکر لما جائهم» فرمود: مراد قرآن است و فرمود: «و لایأتیه الباطل من بین یدیه»; یعنى، باطل از سوى تورات، انجیل و زبور در قرآن نمى آید و امّا (لایأتیه) «من خلفه»; یعنى، بعد از آن هم کتابى نمى آید که قرآن را باطل کند».

۱۲ - «فى المجمع: فى قوله تعالى «لایأتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه»، قیل فیه أقوال: ...ثالثها: معناه انّه لیس فى أخباره عمّا مضى باطل و لا فى إخباره عما یکون فى المستقبل باطل بل إخباره کلّها موافقة لمخبراتها. و هو المروى عن أبى جعفر و عن أبى عبداللّه(ع)...; در مجمع البیان در مورد قول خدا «لایأتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه» آمده است: اقوالى در تفسیر این آیه گفته شده که سوم آن این است: در خبر دادن قرآن از آنچه گذشته و از آنچه در آینده خواهد آمد، هیچ باطلى نیست; بلکه خبرهاى قرآن همه مطابق با واقع است و این معنا از امام باقر و امام صادق(ع) روایت شده است».

موضوعات مرتبط

• اسماء و صفات: حکیم ۵; حمید ۵
• حمد: حمد خدا ۹
• خدا: آثار حکمت خدا ۱۰; حکمت خدا ۶; مدح خدا ۶; نشانه هاى حکمت خدا ۸
• شکر: شکر نعمت ۹
• قرآن: پیشگوییهاى قرآن ۲، ۱۲; تحریف قرآن ۱، ۲; جاودانگى قرآن ۴; حقانیت قرآن ۳، ۴، ۱۲; فضیلت قرآن ۸، ۹; مصونیت قرآن ۱، ۲، ۱۱; منشأ مصونیت قرآن ۱۰; منشأ نزول قرآن ۶; نزول تدریجى قرآن ۷; وحیانیت قرآن ۶; ویژگیهاى قرآن ۱، ۳، ۴، ۶
• نعمت: مراتب نعمت ۹; نعمت قرآن ۹