ص ١٧

اصْبِرْ عَلَى‌ مَا يَقُولُونَ‌ وَ اذْکُرْ عَبْدَنَا دَاوُدَ ذَا الْأَيْدِ إِنَّهُ‌ أَوَّابٌ‌

ترجمه

در برابر آنچه می‌گویند شکیبا باش، و به خاطر بیاور بنده ما داوود صاحب قدرت را، که او بسیار توبه‌کننده بود!

|بر آنچه مى‌گويند صبر كن، و داود بنده‌ى ما را كه داراى قدرت بود ياد كن. آرى، او بسيار رجوع كننده [به سوى خدا] بود

بر آنچه مى‌گويند صبر كن، و داوود، بنده ما را كه داراى امكانات [متعدّد] بود به ياد آور؛ آرى، او بسيار بازگشت‌كننده [به سوى خدا] بود.

تو بر سخنان (طعن و سخریّه) آنها صبر کن و از بنده ما داود یاد کن که (در اجرای امر ما) بسیار نیرومند بود (از احدی اندیشه نداشت) و دایم توبه و انابه می‌کرد.

بر آنچه می گویند شکیبا باش، و بنده ما داود را که دارای نیرومندی [در دانش و حکومت] بود یاد کن. او بسیار رجوع کننده [به سوی خدا] بود.

بر هر چه مى‌گويند صبر كن. و از بنده ما داود قدرتمند، كه همواره به درگاه ما توبه مى‌كرد، يادآور.

بر آنچه می‌گویند شکیبایی کن، و از بنده ما داوود یاد کن که هم توانمند بود و هم توبه کار

بر آنچه مى‌گويند شكيبا باش و بنده ما، داوود نيرومند را ياد كن، كه او بسى باز گردنده [به ما] بود.

در برابر چیزهائی که می‌گویند شکیبا باش، و به خاطر بیاور (پیغمبران شکیبا، از جمله) بنده‌ی ما داود قدرتمند و توانا را. واقعاً او (در همه کار و همه حال به سوی خدا باز می‌گشت و) بسی توبه‌کار بود.

بر آنچه می‌گویند شکیبایی کن و داوود، بنده‌ی ما را (که) دارای امکانات و نیروهای گوناگون بود به یاد آور؛ (آری) او بسیار بازگشت‌کننده (سوی خدا) بود.

شکیبا شو بر آنچه گویند و یاد کن بنده ما را داود خداوند نیروها همانا او است بسیار بازگشت‌کننده‌

ص ١٦	آیه ١٧	ص ١٨
سوره : سوره ص نزول : ٥ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الأیْدِ»: قدرت و قوّت. «ذَالأَیْدِ»: دارای سلطه و قدرت. مراد قدرت جسمانی، و توانائی انجام طاعت و عبادت، و سلطه کامل در سیاستمداری و مملکت‌داری است. «أَوَّابٌ»: کسی که بسیار به خدا پناه ببرد و برگردد. کسی که از آنچه خدا از آن خوشش نمی‌آید دست بکشد و به سوی آنچه خدا از آن خوشش می‌آید برگردد (نگا: اسراء / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ السَّمَاءَ بَنَيْنَاهَا بِأَيْدٍ وَ... (۱)

تفسیر

• آيات ۱۷ - ۲۹ سوره ص
• بيان آيات مربوط به اوصاف و اقوال داوود عليه السلام : تسبيح كوه ها و پرندگانبا او و...
• مراد از حكمت و فصلالخطاب كه به داوود عليه السلام داده شده بود
• معناى خشيت ، خوف و فزع
• و توضيحى درباره فزع داوود عليه السلام در ماجراى مراجعه دو خصم نزد او براىداورى
• بيان مطلب مورد نزاع در پيشگاه داودع
• قضاوت و حكم داوود عليه السلام و سپس استغفار و انابه او
• بيان اينكه مراجعه كنندگان نزد داوود ملائكه بوده اند و داستان مرافعهتمثل بوده و حكم ناصواب درعالم غيرواقعى گناه محسوب نمى شود
• مقصود از اينكه خداوند داوود عليه السلام را خليفه در زمين قرار داد
• عصمت باعث سلب اختيار نيست و توجه خطاب لا تتبع الهوى به داوود عليه السلام بلااشكال است
• احتجاج بر مسئله معاد با بيان اينكه خلق سماء و ارضباطل نيست
• احتجاج ديگرى بر معاد با بيان اينكه خداوند متقين و فجار را در يك رديف قرارنمى دهد.
• بحث روايتى : داستان مراجعه دو طائفه متخاصم نزد داوود عليه السلام و...
• داستان عاشق شدن داودع به نقل از تورات !
• فرمايشات امام رضاع در رد موهومات نسبت داده شده به داودع
• آنچه درباره شخصيت و سرگذشت داوود عليه السلام در قرآن آمده است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - پیامبراسلام(ص)، مأمور به صبر و شکیبایى در برابر استهزا، گفتار مغرضانه و تبلیغات سوء سران کفر و شرک (اصبر على ما یقولون)

۲ - استهزا، گفتار مغرضانه و تبلیغات سوء علیه اسلام و پیامبر(ص)، کار همیشگى و روش سران کفر و شرک (اصبر على ما یقولون) آمدن فعل «یقولون» به صورت فعل مضارع، دلالت بر استمرار این گفتار دارد.

۳ - استهزا و تبلیغات سوء و مغرضانه سران کفر و شرک علیه اسلام، بسیار شدید و موجب دل آزردگى پیامبر(ص) بود. (اصبر على ما یقولون) از این که پیامبر(ص) به صبر و شکیبایى توصیه شده است - با آن که آن حضرت شخصیتى بزرگ و داراى سعه صدر بود - مى توان برداشت یاد شده را به دست آورد.

۴ - توصیه خداوند به پیامبراسلام مبنى بر یادآورى سرگذشت داوود پیامبر، در دوران سخت رسالت خود (واذکر عبدنا داود)

۵ - داوود(ع)، مظهر صبر و مقاومت و الگوى صابران و بردباران تاریخ (واذکر عبدنا داود) توصیه شدن پیامبراسلام(ص) به یادآورى سرگذشت حضرت داوود(ع)، مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.

۶ - آشنایى قبلى پیامبراسلام(ص) از سرگذشت حضرت داوود(ع) (و اذکر عبدنا داود) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که لازمه یادکرد، آشنایى است.

۷ - داوود(ع)، بنده خالص و ارجمند خدا (عبدنا داود) از اضافه «عبد» به ضمیر «نا» (اللّه) - که اضافه تشریفیه و مفید تکریم است - برداشت یاد شده به دست مى آید.

۸ - داوود(ع)، شخصیتى نیرومند و پرتوان (و اذکر عبدنا داود ذاالأید) «أید» به معناى قوت و شدت است و «ذاالأید»; یعنى، صاحب قدرت و نیرومند.

۹ - عبودیت و بندگى خالصانه خدا، زمینه ساز قدرت و توانمندى انسان است. (و اذکر عبدنا داود ذاالأید) از تقدم وصف عبودیت (عبدنا) بر نیرومندى (ذاالأید) برداشت یاد شده استفاده مى شود.

۱۰ - داوود(ع)، در همه امور زندگى به خدا روى مى آورد و همواره او را مرجع خود مى دانست. (إنّه أوّاب) «أوّاب» (از ماده «اَوْبَ») صیغه مبالغه و به معناى «رجوع» است; یعنى، داوود(ع) بسیار مراجعه کننده به خدا و متوجه او بود.

۱۱ - به یاد آوردن بندگان خالص، شکیبا، نیرومند و پرمراجعه به خداوند، سازنده و درس آموز است. (اصبر ... و اذکر عبدنا داود ذاالأید إنّه أوّاب)

۱۲ - رجوع و توجه همواره داوود(ع) به خداوند در زندگى، موجب قدرت و توانمندى او شد. (داود ذاالأید إنّه أوّاب) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که جمله «إنّه أوّاب» در مقام تعلیل براى «ذاالأید» است; یعنى، چون داوود(ع) بسیار متوجه خدا و پرمراجعه به او بود، صاحب قدرت و توانمند بود.

۱۳ - توجه بسیار به خدا و مراجعه همیشگى به او در زندگى، موجب قدرت و توانمندى انسان (داود ذاالأید إنّه أوّاب)

روایات و احادیث

۱۴ - «عن أبى جعفر(ع) قال: الید فى کلام العرب القوّة و النعمة قال (اللّه عزّوجلّ): «واذکر عبدنا داود ذاالأید»...; از امام باقر(ع) روایت شده که فرمود: «ید» در کلام عرب همان قوت و نعمت است... . [خداوند عزّوجل] فرمود: «واذکر عبدنا داود ذاالأید»...».

موضوعات مرتبط

• اسلام: استهزاى اسلام ۲، ۳; تاریخ صدر اسلام ۲، ۳
• الگوگیرى: الگوگیرى از داود(ع) ۵
• بازگشت به خدا :۱۰ آثار بازگشت به خدا ۱۰ ۱۲، ۱۳
• بندگان خدا :۷
• تکامل: عوامل تکامل ۱۱
• خدا: توصیه هاى خدا ۴
• داود(ع): آثار توبه داود(ع) ۱۲; اخلاص داود(ع) ۷; تقرب داود(ع) ۷; زمینه قدرت داود(ع) ۱۲; صبر داود(ع) ۵; صفات داود(ع) ۸; عبودیت داود(ع) ۷; فضایل داود(ع) ۵، ۷، ۱۰; قدرت داود(ع) ۸، ۱۴
• ذکر: آثار ذکر توابین ۱۱; آثار ذکر خدا ۱۲، ۱۳; آثار ذکر صابران ۱۱; آثار ذکر مخلصان ۱۱; ذکر قصه داود(ع) ۴
• رهبران: آثار استهزاهاى رهبران شرک ۳; آثار استهزاهاى رهبران کفر ۳; استهزاهاى رهبران شرک ۲; استهزاهاى رهبران کفر ۲; روش برخورد رهبران شرک ۲; روش برخورد رهبران کفر ۲; صبر بر استهزاهاى رهبران شرک ۱; صبر بر استهزاهاى رهبران کفر ۱
• صابران: الگوى صابران ۵
• عبرت: عوامل عبرت ۱۱
• عبودیت: آثار اخلاص در عبودیت ۹
• قدرت: زمینه قدرت ۹، ۱۳
• محمد(ص): استهزاى محمد(ص) ۲، ۳; تکلیف محمد(ص) ۱; توصیه به محمد(ص) ۴; صبر محمد(ص) ۱; عوامل اذیت محمد(ص) ۳; محمد(ص) و قصه داود(ع) ۶