القصص ٢٩

فَلَمَّا قَضَى‌ مُوسَى‌ الْأَجَلَ‌ وَ سَارَ بِأَهْلِهِ‌ آنَسَ‌ مِنْ‌ جَانِبِ‌ الطُّورِ نَاراً قَالَ‌ لِأَهْلِهِ‌ امْکُثُوا إِنِّي‌ آنَسْتُ‌ نَاراً لَعَلِّي‌ آتِيکُمْ‌ مِنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ جَذْوَةٍ مِنَ‌ النَّارِ لَعَلَّکُمْ‌ تَصْطَلُونَ‌

ترجمه

هنگامی که موسی مدّت خود را به پایان رسانید و همراه خانواده‌اش (از مدین به سوی مصر) حرکت کرد، از جانب طور آتشی دید! به خانواده‌اش گفت: «درنگ کنید که من آتشی دیدم! (می‌روم) شاید خبری از آن برای شما بیاورم، یا شعله‌ای از آتش تا با آن گرم شوید!»

|و چون موسى آن مدّت را به پايان رسانيد و با خانواده‌ى خويش راهى [مصر] شد، از جانب كوه طور آتشى ديد! به خانواده‌ى خود گفت: اين جا بمانيد كه من آتشى ديدم، شايد از آن خبرى يا شعله‌اى برايتان بياورم تا گرم شويد

و چون موسى آن مدت را به پايان رسانيد و همسرش را [همراه‌] برد، آتشى را از دور در كنار طور مشاهده كرد، به خانواده خود گفت: «[اينجا] بمانيد، كه من آتشى از دور ديدم، شايد خبرى از آن يا شعله‌اى آتش برايتان بياورم، باشد كه خود را گرم كنيد.»

آن‌گاه که موسی عهد خدمت به پایان رسانیده و با اهل بیت خود (از حضور شعیب) رو به دیار خویش کرد (در راه) آتشی از جانب طور دید، به اهل بیت خود گفت: شما در اینجا مکث کنید که از دور آتشی به نظرم رسید (می‌روم تا) شاید از آن خبری بیاورم یا برای گرم شدن شما شعله‌ای برگیرم.

چون موسی آن مدت را به پایان برد و با خانواده اش رهسپار [مصر] شد، از جانب طور آتشی دید، به خانواده اش گفت: درنگ کنید که من آتشی دیدم، [می روم] شاید خبری از آن برای شما بیاورم یا پاره ای از آتش را می آورم تا گرم شوید.

چون موسى مدت را به سر آورد و با زنش روان شد، از سوى طور آتشى ديد. به كسان خود گفت: درنگ كنيد. آتشى ديدم. شايد از آن خبرى يا پاره آتشى بياورم تا گرم شويد.

و چون موسی مدت [مقرر] را به سر برد و خانواده‌اش را [همراه خود] برد، از جانب طور آتشی دید، به خانواده‌اش گفت صبر کنید، من [از دور] آتشی دیده‌ام، شاید از آنجا برای شما خبری یا پاره آتشی بیاورم، باشد که گرم شوید

پس چون موسى مدت را به پايان برد و با خانواده خويش روان گشت از سوى كوه طور آتشى بديد، به خانواده خود گفت: درنگ كنيد كه من آتشى ديدم شايد از آن خبرى آورم يا اخگرى از آتش، تا گرم شويد.

هنگامی که موسی مدّت را به پایان رسانید و همراه خانواده‌اش (از مدین به سوی مصر) حرکت کرد، در جانب کوه طور آتشی را دید به خانواده‌اش گفت: بایستید. من آتشی می‌بینم. شاید از آنجا خبری (از راه) یا شعله‌ای از آتش برای شما بیاورم تا خویشتن را بدان گرم کنید.

پس چون موسی آن مدّت را به پایان رسانید و خانواده‌اش را (همراهش به سفر) برد، با آتشی از جانب (کوه) طور انس گرفت. به خانواده‌ی خود گفت: «(اینجا) درنگ کنید، که من به‌راستی با آتشی (فراسوی طور) انس گرفتم، شاید خبری از آن، یا شعله‌ای آتش برایتان بیاورم، شاید گیرانه‌ای (از آن) بر گیرید.»

پس گاهی که پایان آورد موسی سرآمد را و روان گشت با خاندان خویش دریافت از کنار طور آتشی را گفت به خاندان خویش درنگ کنید که من آتشی احساس کردم باشد بیارمتان از آن آگهیی یا گیرانه اخگری شاید شما گرم شوید

القصص ٢٨	آیه ٢٩	القصص ٣٠
سوره : سوره القصص نزول : ١١ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«قَضی»: بسر برد. «أَهْلِ»: خانواده. همسر و سایر همراهان. «آنَسَ»: دید. مشاهده کرد (نگا: طه / ، نمل / . «جَذْوَةٍ»: اخگر سوزان. شعله آتش. «تَصْطَلُونَ»: خود را با آتش گرم کنید (نگا: نمل / .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِذْ رَأَى‌ نَاراً فَقَالَ‌ لِأَهْلِهِ‌... (۸)

تفسیر

• آيات ۲۹ - ۴۲، سوره قصص
• رواياتى در ذيل آيات راجع به داستان ورود موسى (عليه السلام ) به مدين و ملاقات باشعيب (عليه السلام گشتن و...
• توضيحى در مورد تكلم خداى تعالى با موسى (عليه السلام ) در طور سينا از وراىحجاب ((شجرة ))
• وجوه مختلف در معناى جمله : ((واضمم اليك جناحك من الرهب ...)) در خطاب خداوند بهموسى (عليه السلام )
• سبب درخواست موسى (ع ) از خداوند كه هارون را به يارى اش بفرستد
• سخن فرعونيان در تكذيب موسى (عليه السلام ) و جواب آن حضرت بدانان
• مقصود فرعون از اينكه به ((هامان )) گفت : برايم برجى بساز ((لعلى اطلع الى الهموسى ))
• مراد از اينكه فرمود: فرعونيان را پيشوايانى كه به سوى آتش مى خوانند قرار داديم...
• بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته مربوط به موسى (عليه السلام ) ودعوت او)
• گفتارى پيرامون داستانهاى موسى (عليه السلام )و هارون - در چندفصل
• ۲ آنچه از سرگذشت موسى كه در قرآن آمده است
• ۳ - مقام هارون نزد خدا و پايه عبوديت او
• ۴ - داستان موسى (عليه السلام ) در تورات عصر حاضر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - اقامت موسى در مدین تا پایان مدت قراردادش با شعیب(ع) (فلمّا قضى موسى الأجل) «قضاء» (مصدر «قضى») به معناى تمام کردن و به پایان رساندن است. «الأجل» اشاره به مدتى دارد که میان موسى و شعیب(ع) مقرر شده بود.

۲ - هجرت موسى(ع) به همراه همسر و فرزندانش از مدین، پس از پایان یافتن مدت قراردادش با شعیب(ع) (فلمّا قضى موسى الأجل و سار بأهله) گرچه واژه «أهل» انصراف به زوجه دارد; لکن با توجه به تعبیر «امکثوا» (با خطاب جمع) معلوم مى شود علاوه بر همسر حداقل دو نفر دیگر نیز - که به احتمال قوى فرزندانش بوده اند - او را همراهى مى کردند.

۳ - ورود موسى(ع) به صحراى سینا در مهاجرت از مدین (ءانس من جانب الطور نارًا) «طور» معادل «جبل» (کوه) است و مراد از آن، طور واقع در سرزمین سینا مى باشد.

۴ - موسى(ع) آتشى را در سمت وادى طور مشاهده کرد. (ءانس من جانب الطور نارًا) «إیناس» (مصدر «آنس») مرادف «إبصار» (دیدن) است. بنابراین «آنس»; یعنى، «بصر و رأى».

۵ - موسى(ع) خانواده اش را از وجود آتش در وادى طور آگاه کرد. (قال لأهله امکثوا إنّى ءانست نارًا)

۶ - تنها موسى(ع) نظاره گر آتش وادى طور بود. (إنّى ءانست نارًا) نسبت داده شدن مشاهده آتش به موسى(ع) و نیز نکره آمدن «ناراً»، نشان دهنده آن است که آتش مزبور، تنها به وسیله موسى(ع) قابل مشاهده بوده است.

۷ - تصمیم موسى(ع) به آوردن آتش از وادى طور، براى گرم کردن خانواده اش (قال لأهله امکثوا ... أو جذوة من النار لعلّکم تصطلون) «إصطلاء» (مصدر «تصطلون») به معناى خود را گرم کردن است.

۸ - موسى(ع) از خانواده اش خواست که تا بازگشت وى از وادى طور درنگ کنند. (قال لأهله امکثوا ... لعلّى ءاتیکم منها بخبر أو جذوة من النار)

۹ - تحیر و سرگردانى موسى(ع) و خانواده اش، در صحراى سینا به خاطر گم کردن راه (لعلّى ءاتیکم منها بخبر) تعبیر آیه ده سوره «طه» در این مورد (لعلّى آتیکم منها بقبس أو أجد على النار هدًى) به روشنى، دلالت بر مطلب یاد شده دارد.

۱۰ - موسى(ع)، امیدوار به یافتن کسى یا کسانى در کنار آتش و کسب اطلاع از آنان درباره راه (قال لأهله امکثوا ... لعلّى ءاتیکم منها بخبر)

روایات و احادیث

۱۱ - «عن أبى جعفر(ع) قال: لمّا قضى موسى الأجل و سار بأهله نحو بیت المقدس أخطأ الطریق لیلاً «فقال لأهله امکثوا إنّى آنست ناراً»...; از امام باقر(ع) روایت شده که فرمود: هنگامى که قرارداد موسى [با شعیب] پایان یافت و همراه با اهلش به سوى بیت المقدس رهسپار گردید، شب هنگام راه را گم کرد. پس به اهلش گفت: «امکثوا إنّى آنست ناراً»...».

موضوعات مرتبط

• صحراى سینا: امیدوارى راهیابى در صحراى سینا ۱۰
• کوه طور: آتش کوه طور ۴، ۵; آثار آتش کوه طور ۷; رؤیت آتش کوه طور ۶
• موسى(ع): امیدوارى موسى(ع) ۱۰; خانواده موسى(ع) ۵، ۷; خانواده موسى(ع) در صحراى سینا ۹; خواسته هاى موسى(ع) ۸; درخواست صبر از خانواده موسى(ع) ۸; سرگردانى خانواده موسى(ع) ۹; سرگردانى موسى(ع) ۹; قصه موسى(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۱; موسى(ع) در صحراى سینا ۳، ۹; موسى(ع) در کوه طور ۴، ۶; موسى(ع) در مدین ۱; موسى(ع) و آتش کوه طور ۸، ۱۱; وفا به عهد موسى(ع) ۱; هجرت خانواده موسى(ع) ۲; هجرت موسى(ع) از مدین ۲، ۳