الشعراء ٦٧

إِنَ‌ فِي‌ ذٰلِکَ‌ لَآيَةً وَ مَا کَانَ‌ أَکْثَرُهُمْ‌ مُؤْمِنِينَ‌

ترجمه

در این جریان، نشانه روشنی است ولی بیشترشان ایمان نیاوردند! (چرا که طالب حق نبودند)

|مسلما در اين [واقعه‌] عبرتى بود ولى بيشترشان مؤمن نبودند

مسلماً در اين [واقعه‌] عبرتى بود، و[لى‌] بيشترشان ايمان‌آورنده نبودند.

همانا در این هلاک فرعونیان آیت بزرگی (برای عبرت و موعظه مردم) بود لیکن اکثر خلق ایمان نیاوردند.

بی تردید در این سرگذشت عبرتی بزرگ وجود دارد، و [قوم قبطی] بیشترشان مؤمن نبودند.

هرآينه در اين عبرتى است، و بيشترينشان ايمان نياوردند.

بی‌گمان در این مایه عبرتی هست، و بیشترینه آنان مؤمن نبودند

هر آينه در اين نشانه و عبرتى است، و بيشترشان مؤمن نبودند.

بی‌گمان در این (ماجرای نجات مؤمنان و غرق کافران) درس عبرت بزرگی است (برای کسانی که چشم باز و دل آگاه داشته باشند و درباره‌ی سرگذشت جبّاران مغرور بیندیشند و اوراق تاریخ مکتوب و منظور را به دقّت بخوانند و ببینند). ولی اکثر آنان ایمان نیاوردند (و کمتر ایشان، همچون آسیه و جادوگران، به جمع مؤمنان پیوستند).

بی‌شک در این (واقعه‌ی عبرت‌انگیز) همانا نشانه‌ی (ربانیِ) بزرگی است. حال آنکه بیشترشان (از) مؤمنان نبوده‌اند.

همانا در این است آیتی و نیستند بیشترشان ایمان آرندگان‌

الشعراء ٦٦	آیه ٦٧	الشعراء ٦٨
سوره : سوره الشعراء نزول : ٣ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«آیَةً»: اندرز سترگ و عبرت بزرگ.

تفسیر

• آيات ۱۰ - ۶۸، سوره شعراء
• غرض اين آيات : مقايسه قوم خاتم الانبياء (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) با قوم موسى وهارون ، ابراهيم و نوح و...
• اشاره به معناى ((خوف )) و فرق آن با ((خشيت ))
• بيان اينكه جمله : ((فارسل الى هارون اخى )) حاكى ازتعلل و شانه خالى كردن از مسئوليت نيست
• معناى ((ذنب )) و مراد از اينكه موسى عليه السّلام فرمود: ((و لهم على ذنب ))
• دلگرمى مى دادند خداوند به موسى و هارون : ما با شمائيم !
• گفتگوى موسى عليه السّلام با فرعون
• مفاد جمله : ((و انت من الكافرين )) كه در خطاب فرعون به موسى عليه السّلام آمده است
• پاسخ موسى عليه السّلام به سه اشكال و اعتراض فرعون بر آن حضرت
• مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :((قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...))
• رد گفتار مفسرين در معناى ضلالت در آيه شريفه
• مراد از حكمى كه بعد از گريختن موسى عليه السّلام از مصر به او داده شده (فوهب لىربى حكما)
• توضيح مفاد (وجعلنى من المرسلين ) كه جواب اعتراضاول فرعون در استبعاد رسالت موسى عليه السّلام است
• توضيح مفاد (و تلك نعمة تمنها على ...) كه پاسخ اعتراض ديگر فرعون است
• بيان گفتار مفسرين درباره جمله ((الم نربك )) و اشكالات و توجهات مترتب برگفتارشان
• اشاره به معتقدات بت پرستان درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
• بيان علت اينكه فرعون گفت : ((رب العالمين چيست ؟))
• تقرير و توضيح جواب موسى عليه السّلام بهسوال فرعون (قال رب السموات و الارض و ما بينهما...)
• دو نكته در ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه
• جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين : ((قال ربكم و رب آبائكم الاولين ))
• فرعون به موسى عليه السّلام بر چسپ ديوانگى مى زند
• فرعون موسى عليه السّلام را به زندان تهديد مى كند
• موسى عليه السّلام با پيشنهاد اظهار معجزه مى كند
• معجزه عصى و يد بيضاء را نشان مى دهد و فرعون او را متهم به توطئه مى كند
• پيشنهاد بزرگان قوم به فرعون در برابر ارائه معجزات موسى عليه السّلام
• واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
• قسمت ديگر داستان موسى عليه السّلام : كوچ شبانه بنىاسرائيل از مصر و غرق و هلاك فرعون و فرعونيان
• نتيجه گيرى از حكايت موسى عليه السّلام و فرعون

• آيه ۶۰- ۶۸
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۲ - چگونگى نجات بنى اسرائيل و غرق فرعونيان .
• ۳ - در عين قدرت رحيم است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - سرگذشت موسى و فرعونیان، آیتى بزرگ، شایان تفکر و عبرت آموز (إنّ فى ذلک لأیة) «ذلک» اشاره به ماجراى میان موسى(ع) و فرعون دارد. «آیة» نیز در این جا معادل «عبرة» و نکره آمدن آن براى تفخیم است. بنابراین جمله «إنّ فى ذلک لأیة»; یعنى، به راستى در این ماجرا عبرتى بزرگ وجود دارد.

۲ - ماجراى میان موسى(ع) و فرعونیان، نمودى از سنت مستمر الهى در یارى حق و سرکوب باطل (إنّ فى ذلک لأیة) چنان که گفته شد «آیة» به معناى عبرت است و عبرت بودن ماجراى موسى و فرعونیان، در صورتى است که تکرار نظایر آن همواره ممکن باشد.

۳ - تاریخ، منبعى براى درس آموختن و عبرت گرفتن (إنّ فى ذلک لأیة)

۴ - اکثریت فرعونیان (قبطیان)، حق ناپذیر و مصمم بر کفر (و ما کان أکثرهم مؤمنین)

۵ - وجود اقلیتى مؤمن در میان قبطیان (و ما کان أکثرهم مؤمنین)

۶ - انتقام الهى از فرعونیان، هشدارى جدّى به همه کفرپیشگان حق ستیز است. (إنّ فى ذلک لأیة و ما کان أکثرهم مؤمنین) با توجه به لحن تهدید آمیز این آیه و بیان این که علت انتقام گرفتن خداوند از فرعونیان، این بود که بیشتر آنان از پذیرفتن ایمان امتناع ورزیدند، برداشت یاد شده به دست مى آید.

۷ - اصرار اکثریت افراد جامعه بر کفر و حق ستیزى، زمینه نزول عذاب الهى (إنّ فى ذلک لأیة و ما کان أکثرهم مؤمنین)

۸ - رسوخ روحیه حق ناپذیرى، در بیشتر کفرپیشگان صدراسلام (و ما کان أکثرهم مؤمنین) گرچه ضمیر «هم» در «أکثرهم» به فرعون و قوم وى (قبطیان) بازمى گردد; اما در عین حال تعریض به مشرکان صدراسلام نیز دارد.

موضوعات مرتبط

• اکثریت: آثار حق ستیزى اکثریت ۷; آثار کفر اکثریت ۷
• باطل: نابودى باطل ۲
• تاریخ: عبرت از تاریخ ۳; فواید تاریخ ۳
• تفکر: تفکر در قصه فرعونیان ۱; تفکر در قصه موسى(ع) ۱
• حق: آثار اصرار بر حق ستیزى ۷; امداد به حق ۲; هشدار به حق ستیزان ۶
• خدا: سنتهاى خدا ۲
• سنتهاى خدا: سنت امداد ۲
• شناخت: منابع شناخت ۳
• عبرت: عوامل عبرت ۱، ۳
• عذاب: زمینه عذاب ۷
• فرعونیان: اصرار بر کفر فرعونیان ۴; ایمان اقلیت فرعونیان ۵; حق ناپذیرى اکثریت فرعونیان ۴; عبرت از قصه فرعونیان ۱; کفر اکثریت فرعونیان ۴; هلاکت فرعونیان ۶
• کافران: اکثریت کافران صدراسلام ۸; حق ناپذیرى کافران صدراسلام ۸; هشدار به کافران ۶
• کفر: آثار اصرار بر کفر ۷
• موسى(ع): عبرت از قصه موسى(ع) ۱; قصه موسى(ع) ۲; قصه موسى(ع) از آیات خدا ۱