النور ٥

إِلاَّ الَّذِينَ‌ تَابُوا مِنْ‌ بَعْدِ ذٰلِکَ‌ وَ أَصْلَحُوا فَإِنَ‌ اللَّهَ‌ غَفُورٌ رَحِيمٌ‌

ترجمه

مگر کسانی که بعد از آن توبه کنند و جبران نمایند (که خداوند آنها را می‌بخشد) زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است.

مگر كسانى كه بعد از آن توبه كرده و اصلاح نمودند كه خداوند البته آمرزنده‌ى مهربان است

مگر كسانى كه بعد از آن [بهتان‌] توبه كرده و به صلاح آمده باشند كه خدا البته آمرزنده مهربان است.

مگر آنهایی که بعد از آن فسق و بهتان به درگاه خدا توبه کنند و در مقام اصلاح عمل خود برآیند، در این صورت خدا البته بسیار آمرزنده و مهربان است.

مگر کسانی که بعد از آن توبه کنند و مفاسد خود را اصلاح نمایند که بدون تردید خدا [نسبت به آنان] بسیار آمرزنده و مهربان است.

مگر كسانى كه بعد از آن توبه كنند و به صلاح آيند. زيرا خدا آمرزنده و مهربان است.

مگر کسانی که پس از آن توبه کنند و کارشایسته پیش بگیرند، که خداوند آمرزگار مهربان است‌

مگر آنان كه پس از آن توبه كنند و به كار شايسته بپردازند، كه خدا آمرزگار و مهربان است.

مگر کسانی که (قبل از حدّ) توبه کنند، (و پشیمانی خود را اظهار نمایند و دیگر تهمت نزنند، که خداوند از ایشان صرف نظر می‌فرماید)، چرا که خداوند آمرزگار و مهربان است.

مگر کسانی که بعد از آن (بهتان) توبه و (آن بهتان را) اصلاح کردند. پس خدا بی‌گمان پوشنده‌ی رحمتگر بر ویژگان است.

مگر آنان که بازگشتند از این پس و شایستگی گزیدند که خداوند است آمرزنده مهربان‌

النور ٤	آیه ٥	النور ٦
سوره : سوره النور نزول : ٥ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِلاّ الَّذِینَ ...»: بعضی این استثناء را مربوط به جمیع کلام، و بعضی آن را به دو جمله «لا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَداً» و «أُولئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ» می‌دانند، و بسیاری آن را تنها به جمله اخیر، یعنی «أُولئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ» باز می‌گردانند. نتیجه‌اش این است که به وسیله توبه، هم حدّ از آنان ساقط و هم شهادت آنان در آینده مقبول است، و هم حکم فسق در تمام زمینه‌ها و احکام اسلامی از ایشان دور و مطرود است (نگا: زادالّمسیر). بعضی با توجّه به لفظ (أَبَداً) حدّ و فسق را در پرتو توبه ساقط می‌دانند، ولی شهادت را مردود می‌شمارند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِنَ‌ الَّذِينَ‌ يَرْمُونَ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۱۱۰، سوره نور
• معنا و مورد استعمال كلمه ((سورة )) و مقصود از اينكه فرمود: ((سورة انزلناها وفرضناها))
• بيان حد زناى زانى و زانيه
• معناى اينكه فرمود: ((زانى جز با زانيه يا مشركه نكاح نمى كند، و با زانيه جز زانىيا مشرك ازدواج نمى كند...))
• وجوهى كه درباره اين آيه گفته شده است
• تشريع حد قذف
• بيان حكم ((لعان ))
• چند روايت در باره آيه حد زنا و آيه : ((الزانى لا ينكح الا زانية او مشركة ...)) و شاءن نزول آن .
• رواياتى درباره آيات راجع به قذف و لعان و شاءن نزول آنها
• روايتى در شاءن نزول آيه لعان

• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - معنى رمى در آيه چيست ؟
• ۲ - چهار شاهد چرا؟
• ۳ - شرط مهم قبولى توبه
• ۴ - احكام قذف

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - گناه قذف (نسبت دادن زنا بدون دلیل به زنان پاکدامن) على رغم بزرگى اش، بخشودنى و قابل آمرزش از سوى خداوند است. (والذین یرمون المحصنت ...أُولئک هم الفسقون. إلاّ الذین تابوا من بعد ذلک و أصلحوا)

۲ - قذف کنندگان (کسانى که به زنان پاکدامن بدون دلیل نسبت زنا دهند)، در صورت توبه و اصلاح رفتار خویش و جبران زیان وارده بر شخص متهم، مشمول بخشش و آمرزش خدا خواهند شد. (والذین یرمون المحصنت ... أُولئک هم الفسقون . إلاّ الذین تابوا من بعد ذلک و اصلحوا) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که اصلاح، پس از توبه و پشیمانى در هر موردى، متناسب با همان مورد است. بنابراین اصلاح گناه تهمت زدن، به این خواهد بود که ضرر و زیان مادى، معنوى، فردى و اجتماعى وارده بر متهم جبران شود.

۳ - توبه نسبت دهندگان بى دلیل زنا به زنان پاکدامن - در صورت اصلاح رفتار خویش و جبران ضرر و زیان وارده بر متهمان - موجب رفع مجازات فسق و عدم پذیرش شهادت از آنان مى شود. (والذین یرمون المحصنت ... أُولئک هم الفسقون . إلاّ الذین تابوا من بعد ذلک و أصلحوا) برداشت فوق، مبتنى براین نکته است که پذیرش توبه، شامل تمامى مجازات هاى مطرح شده در آیه قبل براى تهمت زنندگان شود; ولى حدّ قذف (صد تازیانه) را به خاطر وجود دلیل خاص قطعى شامل نخواهد شد.

۴ - اصلاح رفتار فاسد و جبران ضرر و زیان آثار اجتماعى گناه، از شرایط توبه حقیقى است. (إلاّ الذین تابوا من بعد ذلک و أصلحوا)

۵ - خداوند، غفور (بسیار آمرزنده) و رحیم (بسیار مهربان) است. (فإنّ اللّه غفور رحیم)

۶ - پذیرش توبه قذف کنندگان و پاک شدن آنان از آثار فسق، ناشى از غفران و رحمت خداوند است. (والذین یرمون المحصنت ... أُولئک هم الفسقون . إلاّ الذین تابوا من بعد ذلک و أصلحوا فإنّ اللّه غفور رحیم)

۷ - توبه فاسقان و اصلاح رفتارشان، از بین برنده آثار سوء فسق گذشته آنان است. (أُولئک هم الفسقون . إلاّ الذین تابوا من بعد ذلک و أصلحوا فإنّ اللّه غفور رحیم) جمله «فإنّ اللّه غفور رحیم» در مقام تعلیل براى رفع مجازات هاى فاسقان است و علت هر حکمى، موجب تعمیم و سرایت آن حکم خواهد شد. بنابراین فاسقان توبه کار، مشمول رحمت الهى اند; چه فسق آنان مربوط به تهمت زدن ها باشد و چه غیر آن.

۸ - «عن سماعة عنه فى قول اللّه عزّوجلّ «و لاتقبلوا لهم شهادة أبداً ... إلاّ الذین تابوا» ... قال یکذب نفسه على رؤوس الناس حتّى یضرب و یستغفر ربّه و إذا فعل ذالک فقد ظهرت توبته; سماعه روایت مى کند که امام(ع) در باره قول خداى - عزّوجل - «و لاتقبلوا لهم شهادة أبداً ... إلاّ الذین تابوا» فرمود: قذف کننده باید خود را در اجتماع مردم تکذیب کند تا حد بر او جارى گردد و از خدا طلب آمرزش کند و اگر این کار را کرد، توبه او آشکار شده است.» ۱- کافى، ج ۷، ص ۲۴۱- ، ح ۷; نورالثقلین، ج ۳، ص ۵۷۴، ح ۳۵.

۹ - «فى مجمع البیان [أحد القولین فى هذه الآیة] ان الإستثناء یرجع إلى الأمرین فإذا تاب قبلت شهادته حدّ أو لم یحد ...وهو قول أبى جعفر(ع) و أبى عبداللّه(ع); در مجمع البیان آمد است که [یکى از دو قول در آیه یاد شده] این است که استثنا به هر دو امر بازمى گردد. پس هرگاه قذف کننده توبه کند، شهادت او قبول مى شود; چه حد بر او جارى شده باشد و چه نشده باشد ... و ان قول امام باقر و امام صادق - علیهماالسلام - است». ۱- مجمع البیان، ج ۷- ، ص ۱۹۹; نورالثقلین، ج ۳، ص ۵۷۶، ح ۴۷.

موضوعات مرتبط

• آمرزشهاى خدا: مشمولان آمرزشهاى خدا ۲
• احکام ۸، ۹:
• اسماء و صفات : رحیم ۵; غفور ۵
• اصلاح: آثار اصلاح ۴
• توبه: شرایط قبول توبه ۴
• خدا: آثار آمرزشهاى خدا ۶; آثار رحمت خدا ۶; شرایط آمرزشهاى خدا ۲; وسعت آمرزشهاى خدا ۱
• فاسقان : آثار اصلاح فاسقان ۷; آثار توبه فاسقان ۷
• فسق: عوامل رفع فسق ۷
• قاذف: آثار اصلاح قاذف ۲، ۳; آثار توبه قاذف ۲; آثار قبول توبه قاذف ۳; توبه قاذف ۹; شرایط آمرزش قاذف ۲; شرایط قبول توبه قاذف ۳; عوامل رفع فسق قاذف ۳; عوامل رفع کیفر قاذف ۳; کیفیت توبه قاذف ۸; گواهى قاذف ۹; منشأرفع فسق قاذف ۶; منشأ قبول توبه قاذف ۶
• قذف: آمرزش قذف ۱; احکام قذف ۸، ۹
• گناه: آثار عفو از گناه ۴; گناهان کبیره ۱
• مقذوف: اعاده آبروى مقذوف ۲، ۳