الحج ١٥

مَنْ‌ کَانَ‌ يَظُنُ‌ أَنْ‌ لَنْ‌ يَنْصُرَهُ‌ اللَّهُ‌ فِي‌ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ‌ إِلَى‌ السَّمَاءِ ثُمَ‌ لْيَقْطَعْ‌ فَلْيَنْظُرْ هَلْ‌ يُذْهِبَنَ‌ کَيْدُهُ‌ مَا يَغِيظُ

ترجمه

هر کس گمان می‌کند که خدا پیامبرش را در دنیا و آخرت یاری نخواهد کرد (و از این نظر عصبانی است، هر کاری از دستش ساخته است بکند)، ریسمانی به سقف خانه خود بیاویزد، و خود را حلق آویز و نفس خود را قطع کند (و تا لبه پرتگاه مرگ پیش رود)؛ ببیند آیا این کار خشم او را فرو می‌نشاند؟!

|هر كس گمان مى‌كرد كه خدا پيامبرش را در دنيا و آخرت هرگز يارى نخواهد كرد [و حال كه مى‌بيند يارى كرده، به خشم آمده است‌] پس ريسمانى به بالا بكشد، آن‌گاه خود را حلق آويز كرده، آن را قطع كند و آن‌گاه بنگرد كه آيا اين نقشه خشم او را از ميان مى‌برد

هر كه مى‌پندارد كه خدا [پيامبرش‌] را در دنيا و آخرت هرگز يارى نخواهد كرد [بگو] تا طنابى به سوى سقف كشد [و خود را حلق‌آويز كند] سپس [آن را] بِبُرَد. آنگاه بنگرد كه آيا نيرنگش چيزى را كه مايه خشم او شده از ميان خواهد برد؟

آن کس که پندارد خدا هرگز او را (یعنی رسولش را) در دنیا و آخرت یاری نخواهد کرد (و اینک نصرت‌های الهی را در حق او می‌بیند) پس طنابی به سقف بندد و خود را از آن بیاویزد تا خفه شود، آن گاه بنگرد که آیا این حیله و کید او خشمش را از بین می‌برد؟

کسی که همواره گمان می کند که خدا هرگز پیامبرش را در دنیا و آخرت یاری نخواهد داد [و اکنون یاری خدا را می بیند و به این خاطر ناامید و خشمگین است] باید طنابی از سقف [خانه اش] بیاویزد، سپس خود را حلق آویز کند، پس ببیند آیا حیله و نیرنگش آنچه را سبب خشم او شده است از بین می برد؟!

كسى كه مى‌پندارد كه خدا در دنيا و آخرت ياريش نخواهد كرد، خويشتن را با ريسمانى از سقف بياويزد تا خود را خفه كند و بنگرد كه آيا اين حيله خشمش را از ميان خواهد برد.

هرکس گمان می‌برد که خداوند هرگز او [پیامبر] را در دنیا و آخرت یاری نمی‌کند، ریسمانی به سقف خانه‌[اش‌] ببندد [و به گردن اندازد] سپس [آن یا نفس خود را] ببرد و بنگرد آیا این تدبیر او مایه خشمش را از بین می‌برد؟

هر كه مى‌پندارد كه خدا او- پيامبر خود- را در اين جهان و آن جهان هرگز يارى نخواهد كرد- و اكنون يارى او را مى‌بيند و از اين رو به خشم آمده- بايد ريسمانى به آسمان- سقف و هر چه بر فراز سر آدمى است- كشد سپس خود را [با دار آويختن‌] خفه كند، و آنگاه بنگرد كه آيا اين ترفند و نيرنگش خشم او را از ميان مى‌برد؟

کسی که (از میان کفّار) گمان می‌برد خدا پیغمبرش را در دنیا و آخرت یاری نمی‌دهد و پیروز نمی‌گرداند، (بداند که خداوند به کوری چشم او وی را در هر دو سرا پیروز می‌گرداند. لذا از خشم بترکد و بمیرد و هر کاری که از دستش ساخته است انجام دهد، مثلاً) او ریسمانی به سقف‌خانه بیاویزد و سپس (خویشتن را حلق‌آویز و راه نفس را) قطع نماید و (تا سر حدّ مرگ پیش رود و بدین هنگام بنگرد و) ببیند آیا این کار خشم او را فرو می‌نشاند (و خودکشی پیروزی را از محمّد باز می‌گرداند؟).

هر که می‌پنداشته است (که) خدا او را در دنیا و آخرت هرگز یاری نخواهد کرد، پس وسیله‌ای سوی آسمان در کشد (و خود را حلق‌آویز کند)؛ سپس (آن را) بی‌چون بِبُرَد؛ آن‌گاه همی بنگرد (که) آیا نیرنگش چیزی را که مایه‌ی خشم اوست حتماً از میان خواهد برد؟

آنکو می‌پندارد که هرگز یاریش نمی‌کند خدا در دنیا و آخرت پس بکشد ریسمانی بسوی آسمان پس ببرد پس بنگرد آیا می‌برد نیرنگ او آنچه را به خشم می‌آورد

الحج ١٤	آیه ١٥	الحج ١٦
سوره : سوره الحج نزول : ٣ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«لَن یَنصُرَهُ اللهُ»: خداوند پیغمبرش را هرگز پیروز نخواهد کرد. ضمیر (ه) به پیغمبر برمی‌گردد که از سیاق کلام مفهوم می‌شود. نظیر آن (نگا: نحل / ، قدر / . «مَن کَانَ یَظُنُّ»: مراد ترکیدن از خشم و خودکشی برای رهائی از آتش حسادت درون است (نگا: آل‌عمران / . «سَبَب»: ریسمان. وسیله (نگاه: کهف / ). «السَّمَآءِ»: سقف و آسمانه خانه. آسمان. «لِیَقْطَعْ»: پاره کند. بربندد. مراد قطع گردن یا جلو راه نفس کشیدن است. یادآوری: معنی آیه را به گونه دیگری نیز بیان داشته‌اند: کسی که گمان می‌برد خداوند هرگز پیغمبرش را - نه در دنیا و نه در آخرت - پیروز نمی‌گرداند، (بداند به کوری چشم او خداوند وی را در هر دو جهان پیروز و رستگار می‌گرداند، و پیروزی را بدو می‌رساند. برای این که از این پیروزی جلوگیری شود) او با هر وسیله‌ای که می‌تواند خویشتن را به آسمان برساند و (از پیروزی) جلوگیری کند و ببیند نیرنگ و چاره‌سازی وی چیزی را برطرف می‌نماید که او را بر سر خشم آورده است (نگا: ص / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنَا وَ الَّذِينَ‌... (۲)

يَوْمَ‌ لاَ يَنْفَعُ‌ الظَّالِمِينَ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۳ - ۱۶ سوره حج
• وصف الحال سه صنف از مردم : اصرار كنندگان برباطل ، متزلزلان در راه حق و مؤ منان
• مراد از اينكه درباره رهبرى پيروى از شيطان فرمود:((كتب عليه انه من تولاه فانهيضله ...((
• رفع ريب و ترديد در بعث و نشور، با بيان چگونگى خلقت انسان و نبات
• نسبت زمين به گياه مانند نسبت رحم به جنين است
• تفصيلى در مورد استنتاج پنج نتيجه از بيان كيفيت خلقت انسان و نبات
• مقصود از ((علم (( و ((هدى (( در آيه : ((و من الناس منيجادل فى الله بغير علم و لاهدى ...((
• وصف صنفى ديگر كه دين را براى دنيايشان مى خواهند (و من الناس من يعبد الله علىحرف ...)
• معنى و مفاد آيه : ((من كان يظن ان لن ينصره الله ...(( و وجوهى كه درباره آن گفته اند
• دو روايت در ذيل ( و من الناس من يجادل ...)
• رواياتى درباره مراد از ((مخلقة و غيرمخلقة (( و جمله : ((نقر فى الارحام ما نشاء الىاجل مسمى ((
• چند روايت در ذيل آيه : ((و من الناس من يعبد الله على حرف (( كه درباره طالبان دين براى دنيا است

• آيه و ترجمه
• شاءن نزول :
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - پيوند آيات
• ۲ - مجوس كيانند؟
• ۲ - صابئان چه كسانى هستند؟
• ۳ - گروه منحرفان از توحيد

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - لزوم امید بستن به خداوند، در دشوارى ها، تنگدستى ها و ناملایمات زندگى (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه فى الدنیا و الأخرة فلیمدد بسبب إلى السماء) «من» در این آیه شرطیه و متضمن معناى «إن» است و ضمیر در «لن ینصره اللّه» به «من» بازمى گردد. از آیات پیشین (آیه ۱۱ - ۱۴- ) دانسته شد که سود و زیان و کامیابى و ناکامى و بالاخره دنیا و آخرت افراد، تنها در دست خدا مى باشد او است که به یکى عطا مى کند و از دیگرى بازمى ستاند. آیه یاد شده ادامه همان آیات است. در این آیه خداوند مى فرماید: اگر فردى (کسى که از شدت گرفتارى سینه اش از خشم لبریز است) گمان کند که خدا در دنیا و آخرت دست کسى را نخواهد گرفت، این کس باید طنابى به آسمان بکشد و به آن جا صعود کند. آن گاه همه آسمان را بپیماید تا ببیند آیا کسى پیدا مى شود که گره از کار او بگشاید و خشم ناشى از محرومیتش را فرو نشاند؟ و یا این که این شخص ریسمانى به بالا بکشد و خود را حلق آویز کند و آن گاه بنگرد که آیا این ترفند و نیرنگش، آنچه را که موجب خشم او شده، از بین مى برد؟ مقصود از این مطلب این است که: هر کس امیدش را از خدا قطع کند، باید از غیر خدا نیز مأیوس باشد; زیرا در همه هستى به جز او موجودى نیست که بى اذن او گره از کار کسى باز کند.

۲ - دنیا و آخرت، تنها در اختیار خداوند (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه فى الدنیا و الأخرة... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ)

۳ - خدا، تنها دستگیر و یاور مردمان در دنیا و سراى آخرت (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه فى الدنیا و الأخرة... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ )

۴ - فقر، تنگدستى، بیچارگى و درماندگى زمینه ساز یأس و نومیدى از خدا (کفر) و پناهنده شدن به غیر او (شرک) (من کان یظنّ ... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ) روى سخن در این بخش، با آن اشخاصى است که به خداپرستى گرویده بودند و همین که با برخى از ناملایمات زندگى روبه رو شدند از عبادت او روى برتافتند و به گمان آن که در هستى جز خدا، نیروهاى دیگرى نیز دخالت دارند، به شرک (آیین سابقشان) بازگشتند.

۵ - بى دینان و ناامیدان از نصرت الهى، گرفتار بن بستى گریزناپذیر در زندگى (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه... فلیمدد بسبب الى السماء... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ)

۶ - نقش دین دارى و خوشبینى به تأییدات الهى، در دلگرمى به ادامه حیات و رهایى از پوچى و بن بست در زندگى (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه... فلیمدد... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ)

۷ - خودکشى، تلاش بى ثمر در جهت رهایى از سرخوردگى و بن بست در زندگى (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه... فلیمدد بسبب الى السماء... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ)

موضوعات مرتبط

• آخرت: مالک آخرت ۲
• امیدوارى: آثار امیدوارى به خدا ۶; امیدوارى در سختى ۱; امیدوارى در فقر ۱; اهمیت امیدوارى به خدا ۱
• انسان: یاور انسان ها ۳
• جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۲
• خدا: اختصاصات خدا ۳; امدادهاى اخروى خدا ۳; امدادهاى خدا ۳; زمینه یأس از خدا ۴; نجات بخشى خدا۳
• خودکشى: سرزنش خودکشى ۷
• دنیا: مالک دنیا ۲
• دیندارى: آثار دیندارى ۶
• شرک: زمینه شرک ۴
• فقر: آثار فقر ۴
• کافران: بى یاورى کافران ۵; مشکلات کافران ۵
• کفر: زمینه کفر ۴
• گرایشها: زمینه گرایش به غیرخدا ۴
• مأیوسان: بى یاورى مأیوسان ۵; مشکلات مأیوسان ۵
• مشکلات: عوامل نجات از مشکلات ۶; نجات از مشکلات ۷