الأنبياء ٧٩

فَفَهَّمْنَاهَا سُلَيْمَانَ‌ وَ کُلاًّ آتَيْنَا حُکْماً وَ عِلْماً وَ سَخَّرْنَا مَعَ‌ دَاوُدَ الْجِبَالَ‌ يُسَبِّحْنَ‌ وَ الطَّيْرَ وَ کُنَّا فَاعِلِينَ‌

ترجمه

ما (حکم واقعی) آن را به سلیمان فهماندیم؛ و به هر یک از آنان (شایستگی) داوری، و علم فراوانی دادیم؛ و کوه‌ها و پرندگان را با داوود مسخّر ساختیم، که (همراه او) تسبیح (خدا) می‌گفتند؛ و ما این کار را انجام دادیم!

|پس شيوه‌ى داورى را به سليمان فهمانديم و هر يك را حكم و دانش عطا كرديم، و كوه‌ها و پرندگان را با داود مسخر كرديم كه با او تسبيح مى‌گفتند، و ما انجام دهنده‌ى اين كار بوديم

پس آن [داورى‌] را به سليمان فهمانديم، و به هر يك [از آن دو] حكمت و دانش عطا كرديم، و كوهها را با داوود و پرندگان به نيايش واداشتيم، و ما كننده [اين كار] بوديم.

و ما آن قضاوت را به سلیمان به وحی آموختیم و به هر یک (از سلیمان و داود) مقام حکمفرمایی و دانش عطا کردیم و کوهها و مرغان را مسخر داود گردانیدیم که با (آهنگ تسبیح و نغمه) او تسبیح می‌کردند، و ما این معجزات را از او پدید آوردیم.

پس [داوری] آن را به سلیمان فهماندیم، و هر یک را حکمت و دانش عطا کردیم، و کوه ها و پرندگان را رام و مسخّر کردیم که همواره با داود تسبیح می گفتند، و ما انجام دهنده [این کار] بودیم.

و اين شيوه داورى را به سليمان آموختيم و همه را حكم و علم داديم و كوه‌ها را مسخّر داود گردانيديم كه آنها و پرندگان با او تسبيح مى‌گفتند و اين همه ما كرديم.

و آن را به سلیمان فهماندیم، و به هر دو حکمت و علم بخشیدیم، و کوهها و پرندگان را تسخیر کردیم که همراه با داوود تسبیح می‌گفتند، و توانای آن کار بودیم‌

پس [حكم‌] آن را به سليمان فهمانديم، و هر يك را حكم- حكمت يا نبوت يا حكومت يا داورى ميان خصمها- و دانش داديم و كوه‌ها را رام داوود كرديم كه با او تسبيح مى‌گفتند، و مرغان را [نيز رام او كرديم‌] و ما كننده [اينها] بوديم.

(هرکدام از این دو راه پیشنهادی، دادگرانه بود، ولی ما بهترین راه حلّ در مسأله‌ی) قضاوت را به سلیمان فهماندیم، و به هریک از آن دو داوری و دانش آموختیم، و کوهها و پرندگان را در ذکر و تسبیح با داود همراه ساختیم، و ما (این کار را) می‌کردیم (و انجام چنین کارهائی در برابر قدرت ما چیزی نیست).

پس آن (داوری) را به سلیمان فهماندیم و به هر یک (از آن دو) حکم [:سلطه] و دانشی دادیم، و کوه‌ها را با داوود تسبیح‌گویان مسخر کردیم و (نیز) پرندگان را. و ما کننده‌ی (این کارها) بوده‌ایم.

پس آموختیمش (فهماندیمش) به سلیمان و هر یک را دادیم حکمی و دانشی و فرمانبردار ساختیم با داود کوه‌ها را که تسبیح کنند و مرغان را و بودیم کنندگان‌

الأنبياء ٧٨	آیه ٧٩	الأنبياء ٨٠
سوره : سوره الأنبياء نزول : ٦ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«فَهَّمْنَاهَا»: قضاوت و داوری تعلیم و تفهیم کردیم. مرجع (ها) (حُکُومَة) به معنی داوری مفهوم از سیاق است. «سَخَّرْنا ...»: (نگا: رعد / و ، إسراء / ، حجّ / ، سبأ / ). «وَ سَخَّرْنَا مَعَ ...»: مراد هم‌آوائی و هم‌صدائی همه چیزهائی است که دور و بر داود بودند در عبادت و پرستش، به زبان حال یا قال.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

يَا دَاوُدُ إِنَّا جَعَلْنَاکَ‌ خَلِيفَةً... (۱)

إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا... (۲)

تفسیر

• آيات ۷۸ - ۹۱ سوره انبياء
• بيان آيه : ((و داود و سليمان اذيحكمان ...(( و شرح اينكه حكم آن دو جناب حكم واحد ومصون از خطا بوده است
• بررسى عقلى احتمالات مسئله و متعين شدن اينكه حكم سليمان و داود حكم واحدى بوده است
• تاءييد مطلبه به روايات وارده
• معناى تسخير كوهها و مرغ ها با داوود (عليه السلام )
• معناى اينكه صنعت لبوس را به داود تعليم كرديم
• مقصود از جريان بادبه امر سليمان (عليه السلام ) به سوى سرزمين شام (ولسليمانالريح عاصفة ...)
• معناى اينكه ذوالفنون (يونس عليه السلام ) ((ذهب مغاضا فظن ان لن نقدر عليه (( واينكه سپس در ظلمات ندا كرد: ((ان لا اله الا انى كنت من الظالمين ((
• بحث روايتى
• رواياتى ديگر در ذيل آياتى كه به ايوب ، يونس ، زكريا، و مريم (عليهم السلام )اشاره داشتند

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- حکم و داورى سلیمان(ع) در باره خسارت مزرعه تلف شده به وسیله گوسفندان، با الهام خداوند بود. (ففهّمنها سلیمن ) «فا» در «ففهّمنا» براى تعقیب است و ضمیر «ها» به حکومت (قضاوت) بازمى گردد; یعنى، در مشاوره و داورى داوود و سلیمان(ع) حکم واقعى را به سلیمان فهماندیم.

۲- امتیاز سلیمان بر داوود(ع)، در تشخیص حکم خسارت کشتزار تلف شده (و داود و سلیمن إذ یحکمان فى الحرث ... ففهّمنها سلیمن )

۳- حضرت سلیمان(ع)، مورد توجه و عنایت خداوند، حتى در زمان داوود(ع) (و داود و سلیمن إذ یحکمان فى الحرث ... ففهّمنها سلیمن )

۴- داوود و سلیمان(ع)، داراى مقام قضاوت و برخوردار از علم خدا دادى (و داود و سلیمن ... و کلاًّ ءاتینا حکمًا و علمًا )

۵- عهده دار شدن منصب قضا، نیازمند برخوردارى از صلاحیت علمى است. (و کلاًّ ءاتینا حکمًا و علمًا ) اعطاى علم پس از منصب قضاوت، مى تواند گویاى این حقیقت باشد که قضاوت باید همراه با علم باشد; هر چند «علم» در آیه شریفه داراى معناى عام بوده و منحصر به علم قضا نیست.

۶- کوه ها و پرندگان، به تسخیر الهى همراه با داوود(ع) به تسبیح خدا مى پرداختند. (و سخّرنا مع داود الجبال یسبّحن و الطیر )

۷- طبیعت (کوه ها، پرندگان و ...) داراى نوعى شعور و آگاهى به خداوند (الجبال یسبّحن و الطیر ) هم آوا شدن کوه ها و پرندگان با داوود(ع) در تسبیح خداوند، مى تواند گویاى حقیقت یاد شده باشد.

۸- داوود(ع) برخوردار از مقام والا در پیشگاه خداوند و بهره مند از لطف ویژه او (و سخّرنا مع داود الجبال یسبّحن و الطیر ) از آن جایى که خداوند، کوه ها و پرندگان را براى هم آوایى با داوود(ع) در تسبیح الهى تسخیر و رام کرد - با آن که همه پدیده ها در حال تسبیح او هستند - مى تواند برداشت یاد شده را به دست آورد.

۹- هم آوایى موجودات طبیعت (کوه ها، پرندگان و ...) با پیامبران در تسبیح خداوند (و سخّرنا مع داود الجبال یسبّحن والطیر و کنّا فعلین ) تعبیر «کنّا فاعلین» (ما در گذشته این کار را انجام مى دادیم) براى بیان این حقیقت است که کوه ها و پرندگان تنها با داوود و سلیمان هم آوا نشدند; بلکه پیش از این نیز با پیامبران الهى هم آوا بودند.

۱۰- هم آوایى موجودات طبیعت با پیامبران براى تسبیح خداوند، جلوه اى از قدرت الهى است. (و سخّرنا مع داود الجبال یسبّحن والطیر و کنّا فعلین )

موضوعات مرتبط

• انبیا: تسبیح انبیا ۹، ۱۰
• پرندگان: تسبیح پرندگان ۶، ۹; شعور پرندگان ۷
• تسبیح: تسبیح خدا ۶، ۹
• خدا: نشانه هاى قدرت خدا ۱۰
• داود(ع): تسبیح داود(ع) ۶; علم لدنى داود(ع) ۴; فضایل داود(ع) ۲، ۳، ۴، ۸; قضاوت داود(ع) ۲; مقامات داود(ع) ۴; مقام قضاوت داود(ع) ۴
• سلیمان(ع): الهام به سلیمان(ع) ۱; زیان کشتزار قصه سلیمان(ع) ۱; علم لدنى سلیمان(ع) ۴; فضایل سلیمان(ع) ۲، ۳، ۴; قضاوت سلیمان(ع) ۲; مقامات سلیمان(ع) ۴; مقام قضاوت سلیمان(ع) ۴; منشأ قضاوت سلیمان(ع) ۱
• طبیعت: شعور طبیعت ۷
• قضاوت: شرایط قضاوت ۵; علم در قضاوت ۵
• کوهها: تسبیح کوهها ۶، ۹; تسخیر کوهها ۶; شعور کوهها ۷
• لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۳، ۸
• موجودات: تسبیح موجودات ۱۰