الأنبياء ٤٠

بَلْ‌ تَأْتِيهِمْ‌ بَغْتَةً فَتَبْهَتُهُمْ‌ فَلاَ يَسْتَطِيعُونَ‌ رَدَّهَا وَ لاَ هُمْ‌ يُنْظَرُونَ‌

ترجمه

(آری، این مجازات الهی) بطور ناگهانی به سراغشان می‌آید و مبهوتشان می‌کند؛ آنچنان که توانایی دفع آن را ندارند، و به آنها مهلت داده نمی‌شود!

|بلكه [قيامت‌] ناگهان بر آنها فرا مى‌رسد و مبهوتشان مى‌كند، كه نه مى‌توانند آن را برگردانند و نه به آنها مهلت داده مى‌شود

بلكه [آتش‌] به طور ناگهانى به آنان مى‌رسد و ايشان را بهت‌زده مى‌كند [به گونه‌اى‌] كه نه مى‌توانند آن را برگردانند و نه به آنان مهلت داده مى‌شود.

بلکه واقعه مرگ و قیامت ناگهانی فرا رسد و آنها را مبهوت و حیران کند که نه قدرت بر رد آن داشته و نه بر تأخیر آن مهلتی توانند یافت.

بلکه ناگهان به آنان می رسد، پس چنان مبهوتشان می کند که نه قدرت دارند آن را بازگردانند، و نه [برای به تأخیر افتادنش] مهلت می یابند.

اما نه، قيامت به ناگهان فراز آيد و حيرانشان سازد و از عهده بازگرداندن آن برنيايند و مهلتشان ندهند.

آری [آن وعده و قیامت‌] ناگهانشان فرا می‌رسد، و حیرانشان می‌سازد، و نمی‌توانند بازش گردانند، و به آنان مهلتی هم ندهند

بلكه [عذاب‌] ناگاه بديشان رسد پس چنان فرومانده و سرگشته‌شان سازد كه بازداشتن آن نتوانند و نه [بر تأخير عذاب‌] مهلت يابند.

(قیامت با اطّلاع قبلی فرا نمی‌رسد و) بلکه ناگهانی به سراغ ایشان می‌آید و آنان را مات و مبهوت می‌کند و توانائی دفع و برگرداندن آن را نخواهند داشت و دیگر مهلت و فرصت (توبه و معذرت) بدیشان داده نمی‌شود.

بلکه (آتش) ناگهان به آنان در می‌رسد؛ پس ایشان را بهت‌زده می‌کند؛ پس نه می‌توانند آن را از خود برگردانند و نه آنان مهلت داده می‌شوند.

بلکه می‌آیدشان ناگهان پس سراسیمه سازدشان که نتوانند بازگردانیدنش را و نه مهلت داده شوند

الأنبياء ٣٩	آیه ٤٠	الأنبياء ٤١
سوره : سوره الأنبياء نزول : ٦ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بَغْتَةً»: ناگهانی و سرزده. فُجْأَة. مصدر است و حال و یا مفعول مطلق بشمار است. «فَتَبْهَتُهُمْ»: پس ایشان را به دهشت و حیرت می‌اندازد. «لاهُمْ یُنظَرُونَ»: ایشان مهلت داده نمی‌شوند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ إِذَا رَأَى‌ الَّذِينَ‌ ظَلَمُوا... (۱)

تفسیر

• آيات ۳۴ - ۴۷ سوره انبياء
• پاسخ خداى تعالى به اميد بستن مشركين به مرگ پيامبر(صلى الله عليه و آله )، بابيان عموميت مرگ
• معانى و موارد استعمال ((نفس (( در لغت و در آيات قرآن كريم
• معنى و موارد استعمال كلمه ((موت -مرگ ((
• اشكالاتى جنه به كلام فخر رازى كه قائل به تخصيص آيه(كل نفس دائقه الموت ) شده است
• تهديد كافران استهزاء كننده به آتشى كه ناگهانى مى آيد و...
• بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- کافران، در روز رستاخیز به طور ناگهانى با آتش فراگیر روبه رو خواهند شد. (لایکفّون عن وجوههم النار ... بل تأتیهم بغتة ) «بغت» به معناى امر ناگهانى و به دور از محاسبه و پیش بینى است.

۲- بهت و حیرت کافران، به هنگام گرفتار شدن به عذاب الهى (بل تأتیهم بغتة فتبهتهم )

۳- کافران دوزخى، از دفع و برگردانیدن عذاب الهى، کاملاً ناتوان اند. (فلایستطیعون ردّها )

۴- بهت زدگى کافران در برابر عذاب ناگهانى، بازدارنده آنان از هر گونه اقدام دفاعى است. (بل تأتیهم بغتة فتبهتهم فلایستطعیون ردّها )

۵- کافران، در طول عذاب اخروى، کمترین مهلت و آسایشى نخواهند داشت. (و لا هم ینظرون )

۶- کافران دوزخى، از هر گونه لطف و رحمت خداوند محروم اند. (و لا هم ینظرون ) برداشت یاد شده مبتنى بر این است که «ینظرون» فعل مضارع مجهول از ثلاثى مجرد و از ماده «نظرة» باشد که به معناى رحمت است (لسان العرب).

۷- کافران، برخوردار از مهلت الهى در دنیا و نه در آخرت (و لا هم ینظرون ) تذکر خداوند به کافران نسبت به نداشتن مهلت در آخرت، اشعار به وجود مهلت براى آنان در دنیا دارد و در واقع آنان را تشویق به بهره گیرى از این مهلت دنیوى مى کند.

۸- خلود کافران در عذاب اخروى (و لا هم ینظرون ) برداشت یاد شده بر این اساس است که مراد از «لا هم ینظرون» نفى تعلق رحمت و عنایت خداوند به کافران باشد. لازمه چنین نفى مطلقى، رهایى نیافتن کافران از عذاب و جاودانگى آنان در آتش است.

۹- کفر، موجب دخول ناگهانى در آتش فراگیر و مستمر دوزخ (الذین کفروا ... وجوههم النار ... تأتیهم بغتة ... و لا هم ینظرون )

موضوعات مرتبط

• جهنمیان: محرومیت جهنمیان ۶
• جهنم: جاودانان در جهنم ۸; موجبات جهنم ۹; ناگهانى بودن جهنم ۱; نجات از جهنم ۳
• رحمت: محرومان از رحمت ۶
• عذاب: عجز از دفع عذاب ۴; عذاب ناگهانى ۴
• کافران: تحیر کافران ۲، ۴; جاودانگى عذاب اخروى کافران ۸; رد استمهال کافران ۵; عجز اخروى کافران ۳; عجز کافران ۴; عذاب اخروى کافران ۵; غافلگیرى اخروى کافران ۱; کافران در جهنم ۳ ; کافران در قیامت ۱; کافران هنگام عذاب ۲، ۵; محرومیت اخروى کافران ۶; مهلت دنیوى به کافران ۷
• کفر: آثار کفر ۹
• لطف خدا: محرومان از لطف خدا ۶