طه ١٠٨

يَوْمَئِذٍ يَتَّبِعُونَ‌ الدَّاعِيَ‌ لاَ عِوَجَ‌ لَهُ‌ وَ خَشَعَتِ‌ الْأَصْوَاتُ‌ لِلرَّحْمٰنِ‌ فَلاَ تَسْمَعُ‌ إِلاَّ هَمْساً

ترجمه

در آن روز، همه از دعوت کننده الهی پیروی نموده، و قدرت بر مخالفت او نخواهند داشت (و همگی از قبرها برمی‌خیزند)؛ و همه صداها در برابر (عظمت) خداوند رحمان، خاضع می‌شود؛ و جز صدای آهسته چیزی نمی‌شنوی!

در آن روز مردم از پى آن منادى [الهى‌] بدون تخطى، حركت مى‌كنند، و صداها در مقابل خداى رحمان خاشع مى‌گردد، و جز صداى آهسته [و زير لب‌] چيزى نمى‌شنوى

در آن روز، [همه مردم‌]، داعى [حق‌] را -كه هيچ انحرافى در او نيست- پيروى مى‌كنند، و صداها در مقابل [خداى‌] رحمان خاشع مى‌گردد، و جز صدايى آهسته نمى‌شنوى.

در آن روز خلایق همه از پی کسی که آنها را به راه مستقیم به عرصه قیامت دعوت کند (یعنی اسرافیل) ناچار خواهند رفت، و صداها پیش خدای رحمان خاشع و خاموش گردد که جز زیر لب و آهسته صدایی نخواهی شنید.

در آن روز همه انسان ها دعوت کننده را که هیچ انحرافی ندارد [برای ورود به محشر] پیروی می کنند و صداها در برابر [خدای] رحمان فرو می نشیند و جز صدایی آهسته [چیزی] نمی شنوی.

در آن روز از پى آن داعى كه هيچ كژى را در او راه نيست روان گردند. و صداها در برابر خداى رحمان به خشوع مى‌گرايد و از هيچ كس جز صداى پايى نخواهى شنيد.

در آن روز همه از منادی [اسرافیل‌] پیروی می‌کنند، که در کارش هیچ‌گونه کژی نیست، و صداها همه در برابر خدای رحمان به خاموشی گراید، آنگاه جز نوایی نرم نشنوی‌

در آن روز آن خواننده- دمنده صور- را بى‌هيچ كژى- انحراف و نافرمانى- پيروى كنند، و آوازها در برابر خداى رحمان فرونشيند، پس آوايى نشنوى مگر آوايى آهسته.

در آن روز (که مردمان سر از گورها به در می‌آورند، همگی) بدون کمترین سرپیچی، از منادی (الهی) پیروی می‌کنند، (و برابر فرمان او رهسپار عرصه‌ی محشر می‌شوند،) و صداها به سبب (جلال و شکوه خداوند) مهربان فروکش می‌کند، و جز صدای آهسته (و پنهان در زیر لبان، چیزی) نمی‌شنوی.

در چنان روزی (همه‌ی مردم) داعی (حق) را - که هیچ انحرافی برایش نیست - (خواه ناخواه) پیروی می‌کنند. و کل صداها برای (خدای) رحمان فرو کاسته بوده. پس هرگز جز صدایی آهسته نمی‌شنوی.

در آن روز پیروی کنند دعوت‌کننده را نیست کجی برایش و پست شد آوازها برای خداوند مهربان پس نشنوی جز آهسته را

طه ١٠٧	آیه ١٠٨	طه ١٠٩
سوره : سوره طه نزول : ٧ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الدَّاعِی»: دعوت‌کننده. مُنادی. مراد إسرافیل است. «عِوَج»: سرپیچی و انحراف. «لِلرَّحْمنِ»: به خاطر سیطره عظمت خداوند مهربان بر عرصه محشر. در برابر خداوند مهربان. «هَمْساً»: صدای آهسته و زیرلبی.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

مُهْطِعِينَ‌ مُقْنِعِي‌ رُءُوسِهِمْ‌... (۰) يَوْمَ‌ يَأْتِ‌ لاَ تَکَلَّمُ‌ نَفْسٌ‌... (۰) أَسْمِعْ‌ بِهِمْ‌ وَ أَبْصِرْ يَوْمَ‌... (۱) مُهْطِعِينَ‌ إِلَى‌ الدَّاعِ‌ يَقُولُ‌... (۱)

مَالِکِ‌ يَوْمِ‌ الدِّينِ‌ (۰) يَوْمَ‌ يَأْتِ‌ لاَ تَکَلَّمُ‌ نَفْسٌ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۹۹ - ۱۱۴ سوره طه
• اشاره به اينكه از آيه :((من اعرض عنه فانه يحمل ...(( تجسم اعمال استفاده مى شود
• معناى جمله : ((و نحشر المجرمين يؤ مئذ زرقا
• بيان وضع كوهها در روز قيامت
• حال آدميان در روز قيامت : پيروى داعى ، خشوع اصوات و سود نبخشيدن شفاعت الا من اذن لهالرحمن
• ذلت تمام موجودات در برابر خداوند در قيامت
• معناى آيه : ((ولا تجعل بالقرآن ...(( و اشاره به اينكه از آن استفاده مى شود كه قرآن يكبار دفعتا و بار ديگر تدريجا نازل گرديده است
• بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته )
• روايتى در نفى رؤ يت خداى تعالى
• چند روايت در ذيل آيه : ((ولا تعجل بالقرآن ...((

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - با متلاشى شدن کوه ها و مسطح شدن زمین در قیامت، دعوت کننده اى، آدمیان را به بیرون آمدن از قبرها دعوت خواهد کرد. (یومئذ یتّبعون الداعى لاعوج له ) ظاهراً مقصود از «داعى» - که تمامى مردم از او تبعیت خواهند کرد و به نداى او پاسخ مثبت خواهند داد - کسى است که آدمیان را از قبرها براى حشر فرا مى خواند.

۲ - همه آدمیان، بدون هیچ تخلف و با انضباط کامل، به نداى دعوت کننده روز قیامت پاسخ داده و از وى پیروى خواهند کرد. (یومئذ یتّبعون الداعى لاعوج له ) ضمیر «له» ممکن است به «اتباع» (مستفاد از «یتّبعون») برگردد. دراین صورت مفاد «لاعوج له» این است که در پیروى از داعى روز قیامت، هیچ تخلف و انحرافى صورت نخواهد گرفت.

۳ - فرمان احضار انسان ها در صحنه قیامت، فرمانى فراگیر و به دور از هرگونه نافرجامى و اختلال خواهد بود. (یومئذ یتّبعون الداعى لاعوج له ) ضمیر «له» ممکن است به «الداعى» بازگردد و حاکى از نبود «عوج» و ناهنجارى در دعوت باشد.

۴ - ظهور حاکمیت مطلق خداوند، در قیامت (یومئذ یتّبعون الداعى )

۵ - مردم حاضر در صحنه قیامت، گفتار خود را با صدایى آهسته به زبان خواهند آورد. (یومئذ ... خشعت الأصوات للرحمن ) «خشوع صوت» به معناى پایین آمدن صدا است (تاج العروس).

۶ - عظمت رخداد قیامت و چشم دوختن به رحمت خداوند در آن روز، صداها را در سینه ها حبس و طنین آن را خواهد گرفت. (یومئذ ... و خشعت الأصوات للرحمن ) پایین آوردن صدا در قیامت، برخاسته از خشوع قلب است که نتیجه مشاهدات انسان از صحنه هاى آن روز مى باشد.

۷ - قیامت، روز تجلى و ظهور رحمانیت خداوند (و خشعت الأصوات للرحمن ) «رحمان»; یعنى، داراى رحمت گسترده و فراگیر.

۸ - رحمانیت خداوند، امید و ملجأ تمامى مردم در صحنه دهشت زا و مخوف قیامت (و خشعت الأصوات للرحمن )

۹ - روز قیامت، هیچ صدایى از آدمیان به جز صداى پنهان و زیر لب و یا صداى آهسته گام ها، شنیده نخواهد شد. (و خشعت الأصوات للرحمن فلاتسمع إلاّهمسًا ) «همس»; یعنى، صداى پنهان و «همس الأقدام» به مخفیانه ترین قدم زدن گفته مى شود (معجم مقاییس اللغة) در این آیه هر دو معنا محتمل است.

موضوعات مرتبط

• امیدوارى: امیدوارى به رحمانیت خدا ۸
• انسان: امیدوارى اخروى انسان ها۸; انسان ها در قیامت ۵; حشر اخروى انسان ها ۳; حشر انسان ها ۱، ۲
• خدا: انتظار رحمت خدا ۶; حاکمیت اخروى خدا ۴; رحمانیت اخروى خدا ۷، ۸
• زمین: تسطیح زمین ۱
• قیامت: آهسته گویى در قیامت ۵، ۹; اجابت منادى قیامت ۲; اهوال قیامت ۸; زمین در قیامت ۱; ظهور حقایق در قیامت ۴، ۷; عظمت قیامت ۶; عوامل آهسته گویى در قیامت ۶; منادى قیامت ۱; ویژگیهاى قیامت ۶، ۷، ۹
• کوهها: تلاشى کوهها ۱