الكهف ٦٤

قَالَ‌ ذٰلِکَ‌ مَا کُنَّا نَبْغِ‌ فَارْتَدَّا عَلَى‌ آثَارِهِمَا قَصَصاً

ترجمه

(موسی) گفت: «آن همان بود که ما می‌خواستیم!» سپس از همان راه بازگشتند، در حالی که پی‌جویی می‌کردند.

|گفت: اين همان [جايگاه خضر] است كه به دنبالش بوديم، آن‌گاه پى‌جويانه ردّ پاى خود را گرفتند و برگشتند

گفت: «اين همان بود كه ما مى‌جستيم.» پس جستجوكنان ردّ پاى خود را گرفتند و برگشتند.

موسی گفت: آنجا همان مقصدی است که ما در طلب آن بودیم، و از آن راهی که آمدند به آنجا برگشتند.

موسی گفت: این [جای فراموش کردن ماهی] همان است که ما در طلبش بودیم. پس با پی گرفتن جای پای خود [از راهی که آمده بودند] برگشتند.

گفت: آنجا همان جايى است كه در طلبش بوده‌ايم. و به نشان قدمهاى خود جست‌وجوكنان بازگشتند.

گفت این همانجاست که ما جستجویش می‌کردیم، لذا پی‌جویانه بازگشتند

[موسى‌] گفت: آن همان است كه مى‌جستيم- يعنى جاى فراموش شدن ماهى همان جايگاه خضر است-، پس بر نشانه گامهاى خويش پى‌جويان بازگشتند.

(موسی) گفت: این چیزی است که ما می‌خواستیم (چرا که یکی از نشانه‌های پیدا کردن گمشده‌ی ما است) پس پیجویانه از راه طی شده‌ی خود برگشتند.

گفت: «این (جریان) همان بود که ما آن را می‌جسته‌ایم.‌» پس جستجوکنان برگشته‌(و) دنبال ردّ پاهایشان را گرفتند.

گفت این است آنچه می‌خواستیم پس بازگشتند بر جای پایهای خویش پی‌جویان‌

الكهف ٦٣	آیه ٦٤	الكهف ٦٥
سوره : سوره الكهف نزول : ٧ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کُنَّا نَبْغِ»: می‌خواستیم. فعل مضارع (نَبْغِ) مرفوع است و در اصل چنین است: (نَبْغِی). کتابت آن بدون یاء، رسم‌الخطّ قرآنی است. «إِرْتَدَّا»: بازگشتند. به عقب برگشتند. «قَصَصاً»: پیجوئی. ردّ پای خود را گرفتن. می‌تواند مفعول مطلق فعلی از لفظ خود باشد: یَقُصّانِ قَصَصاً. یا این که مصدر مؤوّل به وصف بوده باشد، یعنی: (مُقَتَصِّینَ). به معنی: (مُتَتَبِّعِینَ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

فَلَمَّا بَلَغَا مَجْمَعَ‌ بَيْنِهِمَا... (۰)

تفسیر

• آيات ۶۰ - ۸۲ سوره كهف
• داستان موسى (ع ) وعالم وآنچه از آن استفاده مى شود
• سخن مفسرين درباره داستان مذكور وشخصيتهاى آن
• آغاز داستان موسى وهمراه خود
• حكايت ماهى بريان شده كه خود را به دريا انداخته است !
• اشاره به اينكه انبياء (عليهم السلام ) از مطلق آزار وايذاء شيطان مصون نيستند
• ملاقات موسى (عليه السلام ) با بنده اى از بندگان خدا خضر (ع ) كه به اورحمت وعلم داده شده
• تقاضاى تعليم از طرف موسى (ع ) وپاسخ حضرت حضر (ع )
• ادب وتواضع فراوان موسى (ع ) در برابر استاد (خضر عليه السلام )
• صبر نياوردن موسى (ع ) به سكوت در برابراعمال خضر (ع )
• غرض اصلى آيات بيان يك داستان وسه اعتراض است نه بيان سه داستان !
• بخش سوم داستان موسى وخصر (ع ): بناى ديوار مشرف به سقوط
• جدا شدن موسى وخضر (ع ) موسى (ع ) را بهتاءويل اعمال خود (سوراخ كردن كشتى ، قتل نوجوان وبناى ديوار)
• بحثى تاريخى در دوفصل
• ۱ - داستان موسى وخضر در قرآن
• ۲ - شخصيت خضر
• بحث روايتى
• اختلاف فراوان روايات در جهات وجزئيات اين داستان
• روايات ديگرى درباره داستان موسى وخضر عليهماالسلام
• رواياتى درباره اينكه خداوند به خاطر اصلاح مردى مؤ من امر فرزندان اورا اصلاح مىكند
• رواياتى درباره گنج مدفون در زير ديوار درذيل ((واما الجدار فكان لغلامين ...((

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- مسأله ماهى و حرکت غیرعادى آن در آب، نشانه اى براى جایگاه ملاقات موسى و خضر(ع) بود. (قال ذلک ما کنّا نبغ) «بغى» به معناى «طلب» است و «ذلک ما کنّا نبغ» یعنى: «آنچه پیوسته در طلب او بودیم، همان علامت و نشانه است.». یاء «نبغى» - در پایان سخن موسى(ع) - به منظور تخفیف کلام، حذف شده است.

۲- حضرت موسى(ع)، از رخداد علائمى براى یافتن جایگاه حضرت خضر(ع) قبلاً مطلع بود. (قال ذلک ما کنّا نبغ)

۳- همسفر موسى، با وجود ناآگاهى از علائم جایگاه ملاقات او با خضر، همگام موسى(ع) وخواهان به مقصد رسیدن او بود. (ذلک ما کنّا نبغ)

۴- موسى(ع) و همسفرش، پى جویانه، به نقطه قبلىِ توقّف خود و محل از دست دادن ماهى بازگشتند. (فارتّدا على ءاثارهما قصصًا) «إرتداد» (مصدر «إرتّدا); یعنى، «بازگشتن» و «قصّ أثره قَصَصاً»; یعنى، جاب پاى او را با دقت، دنبال و پى گیرى کرد. مراد از «فارتّدا...» این است که موسى(ع) و همراه او، به دقت، راه رفته را بازگشتند تا به همان نقطه که ماهى به دریا رفته بود، بازگردند.

۵- مسیر رفت و بازگشت موسى(ع) پس از عبور از مجمع البحرین، در خشکى بود. (على ءاثارهما) «أثر» نشانه اى است که در زمین پدید آید و به وسیله آن بتوان به راه پیموده شده، دست یافت.

موضوعات مرتبط

• خضر(ع): قصه خضر(ع) ۱، ۲; نشانه هاى مکان ملاقات با خضر(ع) ۱، ۲
• موسى(ع): بازگشت موسى(ع) ۴; فرار ماهى قصه موسى(ع) ۱; قصه موسى(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵; مسیر بازگشت موسى(ع) ۵; مکان ملاقات موسى(ع) با خضر(ع) ۱، ۲
• یوشع(ع): بازگشت یوشع(ع) ۴; جهل یوشع(ع) ۳; خواسته هاى یوشع(ع) ۳; قصه یوشع(ع) ۴