الرعد ٤٠

وَ إِنْ‌ مَا نُرِيَنَّکَ‌ بَعْضَ‌ الَّذِي‌ نَعِدُهُمْ‌ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّکَ‌ فَإِنَّمَا عَلَيْکَ‌ الْبَلاَغُ‌ وَ عَلَيْنَا الْحِسَابُ‌

ترجمه

و اگر پاره‌ای از مجازاتها را که به آنها وعده می‌دهیم به تو نشان دهیم، یا (پیش از فرا رسیدن این مجازاتها) تو را بمیرانیم، در هر حال تو فقط مأمور ابلاغ هستی؛ و حساب (آنها) برماست.

|و اگر پاره‌اى از آنچه را كه به آنها وعده مى‌دهيم به تو نشان دهيم يا تو را [پيش از كيفرشان‌] بميرانيم، جز اين نيست كه بر تو ابلاغ است و بر ما حساب

و اگر پاره‌اى از آنچه را كه به آنان وعده مى‌دهيم به تو بنمايانيم، يا تو را بميرانيم، جز اين نيست كه بر تو رساندن [پيام‌] است و بر ما حساب [آنان‌].

و اگر ما (در حیات تو) بر تو برخی از آن وعده عذابی که به کافران دادیم پدیدار کنیم یا آنکه (پیش از آن وقت) تو را به دیدار آخرت بریم، به هر حال بر تو تبلیغ (حکم خدا) و بر ما حساب (خلق) است (و تعیین وقت عذاب و حساب یا عفو بندگان از وظایف نبوت نیست).

و اگر پاره ای از عذاب ها را که به منکران وعده می دهیم به تو نشان دهیم [می بینی که بسیار سخت و دردناک است] یا اگر تو را [پیش از فرا رسیدن آن عذاب ها] قبض روح کنیم [در قیامت عذابشان را خواهی دید؛ در هر صورت] تنها وظیفه تو ابلاغ [وحی] است و حسابرسی بر عهده ماست.

اگر پاره‌اى از آنچه را كه به آنها وعده كرده‌ايم به تو بنمايانيم، يا تو را پيش از وقت بميرانيم، در هر حال آنچه بر عهده توست تبليغ است و آنچه بر عهده ماست حساب‌كشيدن.

اگر بخشی از آنچه به آنان وعده داده‌ایم، به تو بنمایانیم، یا روح تو را [پیش از آن‌] بگیریم، جز این نیست که پیامرسانی بر تو و حسابرسی بر ماست‌

و اگر برخى از آنچه به آنها وعده مى‌كنيم به تو بنماييم، يا تو را [پيش از كيفرشان از ميان آنها] برگيريم، جز اين نيست كه بر تو رساندن پيام است و بر ما حسابرسى.

(ای پیغمبر!) اگر (تو را زنده بداریم و) برخی از چیزهائی را به تو بنمائیم که به آنان وعده می‌دهیم، و یا این که تو را بمیرانیم (و شکست و مصیبت کافران و پیروزی و نعمت مؤمنان را نشانت ندهیم مسأله‌ای نیست. چرا که) بر تو تنها ابلاغ (رسالت) است، و بر ما حساب و کتاب.

و اگر به‌راستی پاره‌ای از آنچه را که به آنان وعده می‌دهیم به تو بنمایانیم، یا تو را بی‌امان می‌میرانیم. پس جز این نیست که بر تو تنها رساندن پیام است، و حساب (آنان) تنها بر ماست.

و اگر بنمایانیمت پاره آنچه بدیشان وعده دهیم یا دریابیمت (بمیرانیمت) جز این نیست که بر تو است رساندن و بر ما است حساب‌

الرعد ٣٩	آیه ٤٠	الرعد ٤١
سوره : سوره الرعد نزول : ٧ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْبَلاغُ»: تبلیغ. ابلاغ رسالت (نگا: آل‌عمران / ، مائده / و ). «الْحِسَابُ»: محاسبه. بازپرسی. «وَ إِن مَّا نُرِیَنَّکَ ...»: (نگا: زخرف / و ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ‌ بِالْحَقِ‌... (۰) يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ‌ بَلِّغْ‌ مَا... (۲) قُلْ‌ أَطِيعُوا اللَّهَ‌ وَ أَطِيعُوا... (۱) إِنَّا أَنْزَلْنَا عَلَيْکَ‌ الْکِتَابَ‌... (۰) فَإِنْ‌ أَعْرَضُوا فَمَا أَرْسَلْنَاکَ‌... (۱)

إِنَ‌ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا سَوَاءٌ... (۰) لَيْسَ‌ لَکَ‌ مِنَ‌ الْأَمْرِ شَيْ‌ءٌ... (۰) وَ لَوْ شَاءَ اللَّهُ‌ مَا أَشْرَکُوا وَ... (۰) وَ لَوْ شَاءَ رَبُّکَ‌ لَآمَنَ‌ مَنْ‌... (۰) فَذَکِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ‌ مُذَکِّرٌ (۰) لَسْتَ‌ عَلَيْهِمْ‌ بِمُسَيْطِرٍ (۰) إِلاَّ مَنْ‌ تَوَلَّى‌ وَ کَفَرَ (۰) فَيُعَذِّبُهُ‌ اللَّهُ‌ الْعَذَابَ‌... (۰) إِنَ‌ إِلَيْنَا إِيَابَهُمْ‌ (۰) ثُمَ‌ إِنَ‌ عَلَيْنَا حِسَابَهُمْ‌ (۱) وَ أَنْ‌ أَتْلُوَ الْقُرْآنَ‌ فَمَنِ‌... (۰) نَحْنُ‌ أَعْلَمُ‌ بِمَا يَقُولُونَ‌ وَ... (۱)

تفسیر

• آيات ۴۲ - ۳۶، سوره رعد
• توضيحى در مورد خوشحال شدن اهل كتاب از نزول قرآن
• وجوه ديگرى كه در بيان مراد از: ((و الذين آتيناهم الكتاب يفرحون بماانزل اليك )) گفته شده است
• نهى شدن پيامبر (صلى الله عليه و آله ) از پيروى خواسته هاىاهل كتاب
• انبياء (عليهم السلام ) در آوردن آيه و معجزه داراى اختيار واستقلال نبوده اند
• معناى جمله ((يمحو اللّه ما يشاء و يثبت ))
• مراد از جمله ((و عنده ام الكتاب )) در دنباله آيه
• خلاصه مضمون آيه ((يمحو اللّه ما يشاء و يثبت )) و نكاتى كه از آن استفاده مى شود
• معناى آيه شريفه : ((اولم يروا انّا ناءتى الارض ننقصها من اطرافها))
• بحث روايتى
• رواياتى درباره محو و اثبات احكام و قضاياى الهى درذيل جمله : ((يمحوا لله ما يشاء و
• رواياتى در مورد ((بداء)) و توضيحى در مورد اينكه حصول بداء مستلزم تغير علم خداى تعالى نيست
• چند روايت در مورد اينكه : ((انّا ناءتى الارض ننقصها من اطرافها)) اشاره به مرگ علما واختيار است

• آيه ۳۷ - ۴۰
• آيه و ترجمه
• تفسير :
• نكته ها :
• ۱ - لوح محو و اثبات و ام الكتاب
• ۲ - بدا چيست ؟

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- خداوند منکران رسالت پیامبر(ص) را همواره به عذابهاى دنیوى تهدید مى کرد. (و إن مَّا نرینّک بعض الذى نعدهم) تحقق بخشیدن برخى از عذابهاى موعود در حیات پیامبر(ص) - که مفاد «نرینّک بعض الذى نعدهم أو نتوفینّک» است - حاکى از آن است که مراد از وعیدها (نعدهم) عذابهاى دنیوى است.

۲- برخى از عذابهاى وعده داده شده به منکران رسالت ، در حیات پیامبر(ص) تحقق یافت. (و إن مَّا نرینّک بعض الذى نعدهم) کلمه «بعض» در آیه شریفه گویاى برداشت فوق است ; یعنى، آن کلمه مى رساند که سخن درباره برخى از عذابهاى اعلام شده است ; که احتمالاً پس از وفات پیامبر(ص) تحقق مى یابد (أو نتوفینّک) ولى آن بعض دیگر یا پیش از نزول این آیه تحقق یافته و یا پس از آن در زمان حیات پیامبر(ص) تحقق خواهد یافت.

۳- نزول عذابهاى دنیوى بر کفرپیشگان و متخلّفان از آیین الهى حتى پس از وفات پیامبر(ص) نیز امرى محتمل و ممکن است. (و إن مَّا نرینّک بعض الذى نعدهم أو نتوفینّک)

۴- تحقّق و عدم تحقّق تهدیدهاى ابلاغ شده به کفرپیشگان ، در اختیار پیامبر(ص) نبود. (و إن مَّا نرینّک بعض الذى نعدهم أو نتوفینّک فإنما علیک البلغ)

۵- وظیفه پیامبر(ص) ابلاغ انذارها و تهدیدهاست نه تحقق بخشیدن به آنها (فإنما علیک البلغ) حصر در جمله «إنما علیک البلاغ» (وظیفه تو فقط ابلاغ است) حصرى اضافى و نسبى است و در قیاس با مفاد «إن مَّا نرینّک ...» مى باشد ; یعنى ، تحقق یافتن و یا نیافتن تهدیدها برعهده تو نیست ، آنچه وظیفه توست ابلاغ است.

۶- خداوند از اینکه پیامبر(ص) وظیفه خویش (ابلاغ رسالت) را به تحقق تهدیدهاى اعلام شده وابسته بداند ، برحذر داشت. (و إن مَّا نرینّک بعض الذى نعدهم... فإنما علیک البلغ)

۷- پیامبر(ص) در انتظار سر رسیدن تهدیدها و وعیدهاى ابلاغ شده به منکران رسالت بود. (و إن مَّا نرینّک بعض الذى نعدهم ... فإنما علیک البلغ)

۸- حسابرسى بندگان در شأن خداوند است نه وظیفه اى برعهده پیامبر(ص) (و علینا الحساب) تقدیم «علینا» بر «الحساب» دلالت بر حصر دارد. بنابراین «علینا الحساب» ; یعنى، حساب بندگان تنها برعهده ماست نه برعهده تو و نه غیر تو. قابل ذکر است که جمله «علینا الحساب» عطف بر «إنما علیک البلاغ» است نه بر «علیک البلاغ»، زیرا در این صورت «إنما» بر «علیک الحساب» داخل شده و معناى جمله چنین مى شود: «فقط حسابرسى بر ماست نه چیز دیگر» و این معنا قطعاً مراد نیست.

۹- پیامبران نیز همانند دیگر انسانها وفات مى کنند. (أو نتوفینّک)

۱۰- مرگ و میر انسانها به دست خدا و در اختیار اوست. (أو نتوفینّک)

۱۱- حسابرسى و مجازات کفرپیشگان و منکران رسالت در دنیا (و علینا الحساب) از آن جا که مقصود از تهدیدهاى اشاره شده در این آیه عذابهاى دنیوى است ، معلوم مى شود مراد از حساب در جمله «علینا الحساب» نیز حسابرسى در دنیاست.

۱۲- عذابهاى وعده داده شده به کفرپیشگان ، قانونمند و داراى حساب و کتاب تعیین شده و مشخص (و عنده أمّ الکتب ... و علینا الحساب)

۱۳- خداوند ، کفرپیشگان را پس از اتمام حجت حسابرسى مى کند و به مجازات مى رساند. (فإنما علیک البلغ و علینا الحساب) وقوع جمله «و علینا الحساب» - که گویاى حسابرسى و مجازات کفرپیشگان است - پس از «إنما علیک البلاغ» - که گویاى ابلاغ و اتمام حجت است - مى رساند که خداوند پیش از ابلاغ دین و اتمام حجت ، کافران را مجازات نمى کند.

موضوعات مرتبط

• انبیا: بشر بودن انبیا ۹; حسابرسى دنیوى مکذبان انبیا ۱۱; کیفر دنیوى مکذبان انبیا ۱۱; مرگ انبیا ۹
• انسان: حسابرسى انسان ها ۸
• خدا: ابلاغ تهدیدهاى خدا ۵; اتمام حجت خدا ۱۳; اختیارات خدا ۱۰; تحقق وعیدهاى خدا ۲، ۴، ۵، ۶، ۷; تهدیدهاى خدا ۱; حسابرسى خدا ۱۳; شؤون خدا ۸; قانونمندى کیفرهاى خدا ۱۳; قانونمندى وعیدهاى خدا ۱۲; نواهى خدا ۶
• عذاب: انذار از عذاب دنیوى ۱; نزول عذاب پس از محمد(ص) ۳
• کافران: اتمام حجت بر کافران ۱۳; حسابرسى از کافران ۱۳; حسابرسى دنیوى کافران ۱۱; عذاب دنیوى کافران ۳; عذاب کافران ۴; کیفر دنیوى کافران ۱۱; کیفر کافران ۱۳; وعید به کافران ۱۲
• محمد(ص): ابلاغ رسالت محمد(ص) ۶; انتظارات محمد(ص) ۷; تبلیغ محمد(ص) ۵; تهدید مکذبان محمد(ص) ۱; عذاب مکذبان محمد(ص) ۲; محدوده اختیارات محمد(ص) ۴; محدوده مسؤولیت محمد(ص) ۵، ۸; مسؤولیت محمد(ص) ۶; نهى به محمد(ص) ۶
• مرگ: منشأ مرگ ۱۰