يونس ٢٢

هُوَ الَّذِي‌ يُسَيِّرُکُمْ‌ فِي‌ الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ حَتَّى‌ إِذَا کُنْتُمْ‌ فِي‌ الْفُلْکِ‌ وَ جَرَيْنَ‌ بِهِمْ‌ بِرِيحٍ‌ طَيِّبَةٍ وَ فَرِحُوا بِهَا جَاءَتْهَا رِيحٌ‌ عَاصِفٌ‌ وَ جَاءَهُمُ‌ الْمَوْجُ‌ مِنْ‌ کُلِ‌ مَکَانٍ‌ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ‌ أُحِيطَ بِهِمْ‌ دَعَوُا اللَّهَ‌ مُخْلِصِينَ‌ لَهُ‌ الدِّينَ‌ لَئِنْ‌ أَنْجَيْتَنَا مِنْ‌ هٰذِهِ‌ لَنَکُونَنَ‌ مِنَ‌ الشَّاکِرِينَ‌

ترجمه

او کسی است که شما را در خشکی و دریا سیر می‌دهد؛ زمانی که در کشتی قرارمی‌گیرید، و بادهای موافق آنان را (بسوی مقصد) حرکت میدهد و خوشحال می‌شوند، ناگهان طوفان شدیدی می‌وزد؛ و امواج از هر سو به سراغ آنها می‌آید؛ و گمان می‌کنند هلاک خواهند شد؛ در آن هنگام، خدا را از روی اخلاص می‌خوانند که: «اگر ما را از این گرفتاری نجات دهی، حتماً از سپاسگزاران خواهیم بود!»

|او كسى است كه شما را در خشكى و دريا سير مى‌دهد، تا وقتى كه در كشتى باشيد و به سبب بادى خوش [و موافق‌] آنها را به حركت در آورد و به آن شاد گردند، ناگهان طوفان سختى بر آنها بوزد و موج از هر طرف بر آنها بتازد، و بدانند كه در محاصره افتاده‌اند، در آن حا

او كسى است كه شما را در خشكى و دريا مى‌گرداند، تا وقتى كه در كشتيها باشيد و آنها با بادى خوش، آنان را بِبَرَند و ايشان بدان شاد شوند [بناگاه‌] بادى سخت بر آنها وزد و موج از هر طرف بر ايشان تازد و يقين كنند كه در محاصره افتاده‌اند، در آن حال خدا را پاكدلانه مى‌خوانند كه: «اگر ما را از اين [ورطه‌] بِرَهانى، قطعاً از سپاسگزاران خواهيم شد.»

اوست آن که شما را در برّ و بحر سیر می‌دهد تا آن‌گاه که در کشتی نشینید و کشتی با باد ملایمی سرنشینان را به حرکت آرد و آنها بدان شادمان و خوشوقت باشند ناگاه باد تندی بر کشتی بوزد و سرنشینان از هر جانب به امواج خطر در افتند و خود را در ورطه هلاکت ببینند آن زمان خدا را به اخلاص و دین فطرت بخوانند که (بار الها) اگر ما را از این خطر نجات بخشی دیگر همیشه شکر و سپاس تو خواهیم کرد.

او کسی است که شما را در خشکی و دریا گردش می دهد، تا آن گاه که در کشتی ها باشید و کشتی ها مسافرانش را با بادی ملایم و آرام حرکت دهند، و کشتی نشینان به آن باد ملایم و آرام شادمان شوند، ناگاه بادی تند و سخت بر آن کشتی وَزَد و از هر طرف موجی سهمگین بر آنان تازد، و یقین کنند که در محاصره [امواج خطرناک] افتاده اند [و راهی برای نجات ندارند]، [در آن هنگامه هلاکت بار] خدا را در حالی که ایمان و عبادت را از هر گونه شرکی برای او خالص می کنند، می خوانند که اگر ما را از این [عرصه هلاکت بار] نجات دهی، مسلماً و قطعاً از سپاس گزاران خواهیم شد.

اوست كه شما را در خشكى و در دريا سير مى‌دهد. تا آنگاه كه در كشتيها هستند و باد موافق به حركتشان مى‌آورد، شادمانند. چون توفان فرا رسد و موج از هر سو بر آنها ريزد، چنان كه پندارند كه در محاصره موج قرار گرفته‌اند، خدا را از روى اخلاص عقيدت بخوانند، كه اگر ما را از اين خطر برهانى از سپاسگزاران خواهيم بود.

او کسی است که شما را در خشکی و دریا سیر می‌دهد و چون در کشتی نشینید، کشتیها ایشان را با بادی خوش پیش برد، و به آن شادمان شوند، [آنگاه‌] تندبادی بر آن بوزد و موج از هر سو به سوی آنان آید، و دانند که از هر سو گرفتار شده‌اند، [آن وقت است که‌] خداوند را -در حالی که دین خود را برای او پاک و پیراسته دارندخوانند [و گویند] اگر از این [بلیه‌] نجاتمان دهی، بی‌شک از شاکران خواهیم بود

اوست آن كه شما را در خشكى و دريا مى‌راند، تا آنگاه كه در كشتى‌ها باشيد و كشتى‌ها با بادى خوش و سازوار براندشان و بدان شادمان شوند، ناگاه بادى تند و سهمگين بر آنان وزيدن گيرد و موج از هر سو بديشان رسد و چنان دانند كه فراگرفته شده و به هلاكت افتاده‌اند، خداى را در حالى كه دين را ويژه او كنند- با اخلاص- بخوانند كه اگر ما را از اين [بلا و ورطه هلاكت‌] برهانى هر آينه از سپاسگزاران باشيم.

او است که شما را در خشکی و دریا راه می‌برد (و امکان سیر و حرکت در قاره‌ها و آبها را برای شما میسّر می‌کند). چه بسا هنگامی که در کشتیها قرار می‌گیرید و کشتیها با باد موافق سرنشینان را (آرام آرام به سوی مقصد) حرکت می‌دهند، و سرنشینان بدان شادمان می‌گردند، به ناگاه باد سختی وزیدن می‌گیرد و از هر سو موج به سویشان میدود و می‌پندارند که (توسّط مرگ از هر سو) احاطه شده‌اند (و راه گریزی نیست. در این وقت) خدا را به فریاد می‌خوانند و طاعت و عبادت و فرمانبرداری و دین را تنها از آن او می‌دانند (چرا که همه‌کس و همه‌چیز را بسی ضعیف‌تر و ناتوانتر از آن می‌بینند که کاری از دست آنان برآید و از این ورطه رستگارشان نماید. بدین هنگام عهد می‌کنند که) اگر ما را از این حال برهانی، از زمره‌ی سپاسگزاران خواهیم بود (و دیگر به کسی و چیزی جز تو روی نمی‌آوریم و هرگز این و آن را به فریاد نمی‌خوانیم و نمی‌پرستیم).

او کسی است که شما را در خشکی و دریا همی می‌گرداند: تا هنگامی که در کشتی‌ها باشید و آنها با بادی پاکیزه و خوش آنان را ببرند و ایشان بدان شاد(کام) شوند. (به ناگاه) بادی سخت و هولناک بر آنان وزد و موج از هر سو بر ایشان بتازد و گمان کنند که در محاصره(ی آن) افتاده‌اند. (پس‌) خدا را پاکدلانه در طاعتشان می‌خوانند: «اگر ما را از این (ورطه) بِرَهانی، همانا به‌راستی از سپاسگزاران خواهیم بود.»

او است آنکه می‌برد شما را در دشت و دریا تا گاهی که باشید در کشتی و روان شود بدیشان با بادی پاک (خوش) و شاد شوند بدان بیایدشان بادی تند و بیایدشان موج از هر سوی و پندارند که فراگرفته شدند (فروماندند) بخوانند خدای را پاک‌کنندگان دین برای او که اگر رهائیمان دادی از این هر آینه باشیم از شکرگزاران‌

يونس ٢١	آیه ٢٢	يونس ٢٣
سوره : سوره يونس نزول : ٤ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یُسَیِّرُکُمْ»: به سیر و حرکتتان می‌اندازد. شما را راه می‌برد. «الْفُلْکِ»: کشتی. کشتیها. مفرد و مثنّی و جمع و مذکّر و مؤنّث در آن یکسان است. «جَرَیْنَ بِهِمْ»: کشتیها سرنشینان خود را حرکت می‌دهند و می‌برند. «بِرِیحٍ طَیِّبَةِ»: با باد موافق. با باد شرطه. «عَاصِفٌ»: مخرّب و توفنده. صفت (ریحٌ) است. علّت ذکر آن به صورت مذکّر، سه چیز می‌تواند باشد: واژه (ریح) مذکّر هم بشمار آمده باشد. (عاصف) صفت اختصاصی (ریح) است و مانند حائض نیازی به فارق ندارد. (عاصف) مانند (تامِر) و (لابِن) از باب نسب، و به معنی (ذاتُ عَصْفٍ) باشد که مذکّر و مؤنّث در آن یکسان است. «أُحِیطَ بِهِمْ»: احاطه شده‌اند. یعنی مرگ و نابودی همه جوانب را بر آنان گرفته است. «الدِّینَ»: دین و آئین. طاعت و عبادت و انقیاد. «مِنْ هذِهِ»: از این حال. مرجع اسم اشاره، حال محذوف است که مؤنّث است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

قُلْ‌ مَنْ‌ يُنَجِّيکُمْ‌ مِنْ‌... (۷) وَ إِذَا مَسَّکُمُ‌ الضُّرُّ فِي‌... (۷)

تفسیر

• آيات ۲۵ - ۱۵، سوره يونس
• علت اينكه مشركين به رسولاللّه گفتند: ((قرآنى ديگر بياور يا اين قرآن راتبديل كن ))
• و مراد آنان از اين درخواست و وجوهى كه در اين باره گفته شد است
• جواب به درخواست مشركين و بيان اينكه پيامبر (ص ) حق و اختيارى در تعويض وتبديل قرآن ندارد
• ظلمى بالاتر از افترا بستن به خدا يا تكذيب آيات او نيست
• فلسفه بت پرستى و مبناى عقايد بت پرستان درباره بت ها و رد پندارهاىباطل آنان
• توضيحى در مورد پيدايش اختلاف در ميان مردم و بوجود آمدن دو راه : هدايت و ضلالت
• اقوال مفسرين در ذيل آيه شريفه : ((و ما كان الناس الا امة واحدة فاختلفوا...))
• سخن يكى از مفسرين در مورد جمله : ((و لولا كلمة سبقت من ربك )) و بيان نادرستى آن
• شرحى در مورد مكر مشركين در آيات خدا و مراد از: ((اللّه اسرع مكرا))
• معناى ((دعا)) و فرق آن با ((ندا))و بيان مراد از دعا و دعوت خداى تعالى و دعا و دعوتبندگان
• دعا و عبادت در حقيقت يكى هستند و دعاء بنده عبادت ، و عبادت او دعا است
• معناى ((سلام )) و اينكه سلام از اسماء خداى تعالى است و اشاره به وجه تسميه بهشتبه ((دارالسلام ))
• بحث روايتى
• (رواياتى چند در مورد درخواست قرآنى ديگر توسط مشركين ، مكر كردن با خدا،دارالسلام و...)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - وجود مرکبهاى راهوار و چهارپایان باربر در خدمت انسان - براى طى مسافتهاى طولانى بیابانها - نشانه ربوبیت و پروردگارى خدا (هو الذى یسیرکم فى البر) روى سخن در این آیات با مشرکان و آن دسته از مردمان است که از ربوبیت خدا - که در تار و پود جهان آفرینش جلوه گر است - غافل و بى توجّه هستند.

۲ - حرکت کشتیها بر سطح دریا، در سایه وزش بادهاى ملایم و موافق، از جلوه هاى ربوبیت و پروردگارى خدا (هو الذى یسیرکم فى البر و البحر حتى إذا کنتم فى الفلک و جرین بهم بریح طیبة)

۳ - عوامل طبیعى، مجارى فعل خدایند. (هو الذى یسیرکم فى البر و البحر حتى إذا کنتم فى الفلک و جرین بهم بریح طیبة) اسناد فعل «یسیر» به «خدا»، با وجود اینکه مى دانیم پیمودن بیابانها و درنوردیدن دریاها مستقیماً توسط مرکبها و وزش باد انجام مى گیرد، بیانگر برداشت فوق است.

۴ - استفاده از کشتیهاى بادبانى براى سفرهاى دریایى در عصر بعثت (حتى إذا کنتم فى الفلک و جرین بهم بریح طیبة)

۵ - سفرهاى دریایى با کشتیهاى بادبانى، در گرو وزش بادهاى ملایم و موافق (حتى إذا کنتم فى الفلک و جرین بهم بریح طیبة)

۶ - وزش بادهاى فرح بخش و موافق، مایه شادمانى دریانوردان سوار بر کشتیهاى بادبانى (حتى إذا کنتم فى الفلک و جرین بهم بریح طیبة و فرحوا بها)

۷ - کشتیهاى بادبانى مورد استفاده در عصر بعثت براى سفرهاى دریایى، آسیب پذیر در برابر طوفان و امواج دریا (حتى إذا کنتم فى الفلک ... جاءتها ریح عاصف و جاءهم الموج من کل مکان و ظنوا أنهم أحیط بهم)

۸ - دریانوردى با کشتیهاى بادبانى، سفرى آمیخته با بیم و امید (حتى إذا کنتم فى الفلک ... و فرحوا بها ... و ظنوا أنهم أحیط بهم)

۹ - وزش بادهاى تند، عامل طوفانى شدن دریا و تشکیل امواج (جاءتها ریح عاصف و جاءهم الموج من کل مکان)

۱۰ - طوفانى شدن دریا و احساس خطر غرق شدن کشتى، از مقطعهایى که انسان به خدا و نیایش خالصانه به درگاه او روى مى آورد. (و جاءهم الموج من کل مکان و ظنوا أنهم أحیط بهم دعوا اللّه مخلصین له الدین)

۱۱ - اقبال دنیا به مردم، زمینه ساز غفلت از خدا و ادبار آن، عامل توجّه به خداست. (و جرین بهم بریح طیبة و فرحوا بها جاءتها ریح عاصف ... و ظنوا أنهم أحیط بهم دعوا اللّه مخلصین له الدین)

۱۲ - توحید و اعتقاد به ربوبیت بى شریک خدا، باور فطرى و غریزى هر انسان (و جاءهم الموج من کل مکان و ظنوا أنهم أحیط بهم دعوا اللّه مخلصین له الدین)

۱۳ - درماندگى، اضطرار و احساس خطر مرگ، عرصه ظهور فطرت توحیدى انسان و روى برتافتن از شرک (و جاءهم الموج من کل مکان ... دعوا اللّه مخلصین له الدین)

۱۴ - مردم هنگام درماندگى و خطر مرگ، به درگاه خدا دعا کرده و همراه با سوگند، قول مى دهند که جزو سپاسگزاران او خواهند بود. (و ظنوا أنهم أحیط بهم دعوا اللّه مخلصین له الدین لئن أنجیتنا من هذه لنکوننّ من الشکرین)

۱۵ - انسانهاى ناسپاس، به هنگام احساس خطر مرگ (غرق شدن و ... ) با خدا پیمان مؤکد مى بندند که: اگر از آن ورطه نجات یابند، هرگز گرد گناه نگردند و به جرگه بندگان شاکر و سپاسگزارش بپیوندند. (و ظنوا أنهم أحیط بهم دعوا اللّه ... لئن أنجیتنا من هذه لنکوننّ من الشکرین)

۱۶ - درماندگى، اضطرار و احساس خطر مرگ، عرصه بریده شدن امید انسان از غیر خدا (و ظنوا أنهم أحیط بهم دعوا اللّه مخلصین له الدین لئن أنجیتنا من هذه لنکوننّ من الشکرین)

۱۷ - درماندگى، اضطرار و احساس خطر مرگ، عرصه به خاطر آمدن کرده هاى زشت، اظهار ندامت و شرمسارى در پیشگاه خدا و پوزش طلبى انسان از آن خطاها و ناسپاسیها (و ظنوا أنهم أحیط بهم دعوا اللّه ... لنکوننّ من الشکرین)

موضوعات مرتبط

• انسان: انسان و چهارپایان مفید ۱ ; عهد انسان با خدا ۱۵ ; انسان هاى ناسپاس هنگام خطر ۱۵
• باد: نقش باد هاى تند ۹ ; نقش باد هاى ملایم ۵، ۶
• توحید: فطریت توحید ربوبى ۱۲
• خدا: خدا شناسى در سختى ۱۰ ; خدا شناسى هنگام درماندگى ۱۴ ; خدا هنگام غرق ۱۰ ; مجارى افعال خدا ۳ ; نشانه هاى ربوبیت خدا ۱، ۲
• درماندگى: آثار درماندگى ۱۳، ۱۶، ۱۷
• دریا: عوامل امواج دریا ۹ ; عوامل طوفان دریا ۹
• دریانوردان: عوامل خشنودى دریانوردان ۶
• دعا: دعا هنگام درماندگى ۱۴ ; دعا هنگام طوفان دریا ۱۰
• دنیا: آثار ادبار دنیا ۱۱ ; آثار اقبال دنیا ۱۱
• ذکر: عوامل ذکر خدا ۱۱ ; عوامل ذکر عمل ناپسند ۱۷
• سختى: آثار سختى ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷
• سفر: سفرهاى ترسناک ۸
• شکر: وعده شکر گزارى ۱۴
• عذرخواهى: عوامل عذرخواهى از خدا ۱۷
• عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۳
• غفلت: زمینه غفلت از خدا ۱۱
• فطرت: نشانه هاى فطرت توحیدى ۱۳
• کشتى: آسیب پذیرى کشتى بادبانى ۷ ; حرکت کشتى ۲ ; سفر با کشتى بادبانى ۸ ; کشتى بادبانى در صدر اسلام ۷ ; منشأ حرکت کشتى بادبانى ۵
• کشتیرانى: تاریخ کشتیرانى ۴ ; کشتیرانى در صدر اسلام ۴
• گناه: عوامل پشیمانى از گناه ۱۷
• مرگ: احساس خطر مرگ ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷
• یأس: عوامل یأس از غیر خدا ۱۶