البقرة ٢٤٩: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
(Edited by QRobot)
 
(افزودن سال نزول)
خط ۱۶: خط ۱۶:
|-|معزی=و هنگامی که سان داد و براند طالوت سپاه را گفت هرآینه خداوند است آزماینده شما به وسیله جویی تا هر کس بنوشد از آن نباشد از من و آن کس که نچشدش از من باشد مگر آنکه با دست خویش کفی از آن برگیرد پس نوشیدند از آن جز کمی از ایشان سپس گاهی که بگذشت از آن او و آنان که ایمان آورده بودند با او گفتند نیست ما را نیرویی امروز برابر جالوت و لشکرش گفتند آنان که می پنداشتند که ایشانند ملاقات‌کننده خدا چه بسا گروهی کم پیروز شدند بر گروهی بسیار به اذن خدا و خدا است با شکیبایان‌
|-|معزی=و هنگامی که سان داد و براند طالوت سپاه را گفت هرآینه خداوند است آزماینده شما به وسیله جویی تا هر کس بنوشد از آن نباشد از من و آن کس که نچشدش از من باشد مگر آنکه با دست خویش کفی از آن برگیرد پس نوشیدند از آن جز کمی از ایشان سپس گاهی که بگذشت از آن او و آنان که ایمان آورده بودند با او گفتند نیست ما را نیرویی امروز برابر جالوت و لشکرش گفتند آنان که می پنداشتند که ایشانند ملاقات‌کننده خدا چه بسا گروهی کم پیروز شدند بر گروهی بسیار به اذن خدا و خدا است با شکیبایان‌
|-|</tabber><br />
|-|</tabber><br />
{{آيه | سوره = سوره البقرة | نزول = | نام = [[شماره آیه در سوره::249|٢٤٩]] | قبلی = البقرة ٢٤٨ | بعدی = البقرة ٢٥٠  | کلمه = [[تعداد کلمات::64|٦٤]] | حرف =  }}
{{آيه | سوره = سوره البقرة | نزول = [[نازل شده در سال::22|١٠ هجرت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::249|٢٤٩]] | قبلی = البقرة ٢٤٨ | بعدی = البقرة ٢٥٠  | کلمه = [[تعداد کلمات::64|٦٤]] | حرف =  }}
===معنی کلمات و عبارات===
===معنی کلمات و عبارات===
«فَصَلَ»: از محلّ اقامت دور کرد. حرکت داد. «نَهَرٍ»: رودخانه. «لَمْ یَطْعَمْهُ»: آن را نچشید و ننوشید. «غُرْفَةً»: مشتی. «جَاوَزَهُ»: از آن عبور کرد. «جَالُوتَ»: اسم مشهورترین پهلوانان دشمن بود. «فِئَةٍ»: گروه.
«فَصَلَ»: از محلّ اقامت دور کرد. حرکت داد. «نَهَرٍ»: رودخانه. «لَمْ یَطْعَمْهُ»: آن را نچشید و ننوشید. «غُرْفَةً»: مشتی. «جَاوَزَهُ»: از آن عبور کرد. «جَالُوتَ»: اسم مشهورترین پهلوانان دشمن بود. «فِئَةٍ»: گروه.

نسخهٔ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۳:۳۲


ترجمه

و هنگامی که طالوت (به فرماندهی لشکر بنی اسرائیل منصوب شد، و) سپاهیان را با خود بیرون برد، به آنها گفت: «خداوند، شما را به وسیله یک نهر آب، آزمایش می‌کند؛ آنها (که به هنگام تشنگی،) از آن بنوشند، از من نیستند؛ و آنها که جز یک پیمانه با دست خود، بیشتر از آن نخورند، از من هستند» جز عده کمی، همگی از آن آب نوشیدند. سپس هنگامی که او، و افرادی که با او ایمان آورده بودند، (و از بوته آزمایش، سالم به‌در آمدند،) از آن نهر گذشتند، (از کمی نفرات خود، ناراحت شدند؛ و عده‌ای) گفتند: «امروز، ما توانایی مقابله با (*جالوت*) و سپاهیان او را نداریم.» اما آنها که می‌دانستند خدا را ملاقات خواهند کرد (و به روز رستاخیز، ایمان داشتند) گفتند: «چه بسیار گروه‌های کوچکی که به فرمان خدا، بر گروه‌های عظیمی پیروز شدند!» و خداوند، با صابران و استقامت‌کنندگان) است.

پس همين كه طالوت با سپاهيان به راه افتاد گفت: خدا شما را به نهر آبى امتحان مى‌كند، پس هر كه از آن بنوشد از من نيست و هر كه از آن نخورد از من است، مگر كسى كه به اندازه‌ى كف دستى بياشامد. ولى همه از آن نوشيدند جز شمار اندكى از ايشان. و زمانى كه او و م
و چون طالوت با لشكريان [خود] بيرون شد، گفت: «خداوند شما را به وسيله رودخانه‌اى خواهد آزمود. پس هر كس از آن بنوشد از [پيروان‌] من نيست، و هر كس از آن نخورد، قطعاً او از [پيروان‌] من است، مگر كسى كه با دستش كفى برگيرد. پس [همگى‌] جز اندكى از آنها، از آن نوشيدند. و هنگامى كه [طالوت ] با كسانى كه همراه وى ايمان آورده بودند، از آن [نهر] گذشتند، گفتند:» امروز ما را ياراى [مقابله با ]جالوت و سپاهيانش نيست. «كسانى كه به ديدار خداوند يقين داشتند، گفتند:» بسا گروهى اندك كه بر گروهى بسيار، به اذن خدا پيروز شدند، و خداوند با شكيبايان است.
پس هنگامی که طالوت لشکر کشید، سپاه خود را گفت: خدا شما را به نهر آبی آزمایش کند، هر که از آن بیاشامد از من و هم آیین من نیست، و هر که هیچ نیاشامد یا کفی بیش برنگیرد از من و هم آیین من خواهد بود. پس همه سپاهش آشامیدند به جز عده قلیلی از آنها. و چون طالوت و سپاه مؤمنش از نهر گذشتند (و مواجه با دشمن شدند لشکر بیمناک گشته) گفتند: ما را تاب مقاومت جالوت و سپاه او نخواهد بود. آنان که به لقاء رحمت خدا و ثواب آخرت معتقد بودند (ثابت قدم مانده) گفتند: چه بسیار شده که گروهی اندک به یاری خدا بر سپاهی بسیار غالب آمده، و خدا با صابران است.
پس زمانی که طالوت با سپاهیان [برای جنگ با دشمن از شهر] بیرون رفت، گفت: بی تردید خدا شما را به وسیله نهر آبی آزمایش می کند؛ پس هر که [به هنگام تشنگی] از آن [سیر] بنوشد، از من نیست و هر که از آن نخورد، از من است، مگر کسی که با دستش کفی آب برگیرد [که او نه از من است و نه مردود از سپاه]. پس جز اندکی از آنان همگی از آن نوشیدند. و زمانی که او و کسانی که با او ایمان آورده بودند از نهر گذشتند، [گروهی از آنان] گفتند: ما را امروز قدرت مقابله با جالوت و سپاهیانش نیست. ولی کسانی که یقین داشتند که دیدارکننده خدایند، گفتند: چه بسا گروه اندکی که به توفیق خدا بر گروه بسیاری پیروز شدند، و خدا باشکیبایان است.
چون طالوت سپاهش را به راه انداخت، گفت: خدا شما را به جوى آبى مى‌آزمايد: هر كه از آن بخورد از من نيست، و هر كه از آن نخورد يا تنها كفى بياشامد از من است. همه جز اندكى از آن نوشيدند. چون او و مؤمنانى كه همراهش بودند از نهر گذشتند، گفتند: امروز ما را توان جالوت و سپاهش نيست. آنانى كه مى‌دانستند كه با خدا ديدار خواهند كرد، گفتند: به خواست خدا چه بسا گروه اندكى كه بر گروه بسيارى غلبه كند، كه خدا با كسانى است كه پاى مى‌فشرند.
و هنگامی که طالوت با سپاهیان رهسپار شد، گفت خداوند آزماینده شما به جویباری است، که هرکس از آن بنوشد از من نیست، و هرکس از آن نخورد از من است، مگر آنکه مشتی [آب‌] به دست خویش برگیرد، و جز اندکی از ایشان، همه از آن نوشیدند، و چون او و کسانی که همراه او ایمان آورده بودند، از آن جوی برگذشتند، [بددلان‌] گفتند امروز تاب جالوت و سپاهیانش را نداریم، [اما] کسانی که یقین داشتند که به لقای الهی خواهند رسید گفتند چه‌بسا گروهی اندکشمار که به توفیق الهی بر گروهی انبوه پیروز گردیده است، و خداوند با شکیبایان است‌
چون طالوت با سپاهيان بيرون آمد، گفت: خداوند شما را به جوى آبى مى‌آزمايد، پس هر كه از آن بياشامد از من نيست، و هر كه از آن نخورد از من است، مگر آن كه كف دستى آب برگيرد- كه از نافرمانان به شمار نيايد- پس جز اندكى همه از آن بياشاميدند. پس چون او و مؤمنان همراهش از جوى گذشتند، گفتند: امروز ما را توان برابرى با جالوت و لشكريان او نيست [اما] كسانى كه مى‌دانستند كه خداى را ديدار خواهند كرد گفتند: چه بسا گروهى اندك كه به خواست خدا بر گروهى بسيار پيروز شده‌اند و خدا با شكيبايان است.
و هنگامی که طالوت (به فرماندهی لشکر بنی‌اسرائیل منصوب شد) و سپاهیان را با خود بیرون برد، بدیشان گفت: خداوند شما را به وسیله‌ی رودخانه‌ای آزمایش می‌کند. آنان که از آن بنوشند از (پیروان) من نیستند، و آنان که جز مشتی از آن ننوشند از (یاران) من هستند. همگی جز عدّه‌ی کمی از آن نوشیدند. پس وقتی که او و افرادی که ایمان آورده بودند (و از بوته‌ی آزمایش سالم به در آمده بودند) از آن رودخانه گذشتند (از کمی افراد خود ناراحت شدند و عدّه‌ای) گفتند: امروز ما توانائی مقابله با جالوت و سپاهیان او را نداریم. امّا آنان که یقین داشتند که با خدای خویش ملاقات خواهند کرد (و در روز رستاخیز پاداش خود را دریافت خواهند نمود) گفتند: چه بسیارند گروههای اندکی که به فرمان خدا (توفیق نصیبشان شده است و) بر گروههای فراوانی چیره شده‌اند. و خداوند با بردباران (و در صف استقامت‌کنندگان) است.
پس چون طالوت با لشکریان (خود از آنان) جدا شد، گفت: «خدا همانا شما را به وسیله‌ی نهری آزماینده است. پس هر کس از آن بنوشد، از (پیروان) من نیست، و هر کس از آن نچشد، به‌راستی او از من است.» مگر کسی که با دستش کفی برگرفت، پس (همگی) جز اندکی از آنان، از آن (نهر) نوشیدند. پس هنگامی که (طالوت) با کسانی که همراه وی ایمان آورده بودند، از آن (نهر) گذشتند، گفتند: «امروز ما را یارای (مقابله‌) با جالوت و سپاهیانش نیست.» کسانی که به ملاقات خدا گمان (شایسته) دارند، گفتند: «بسا گروهی اندک که بر گروهی بسیار، به اذن پروردگار پیروز شدند و خدا با شکیبایان است.»
و هنگامی که سان داد و براند طالوت سپاه را گفت هرآینه خداوند است آزماینده شما به وسیله جویی تا هر کس بنوشد از آن نباشد از من و آن کس که نچشدش از من باشد مگر آنکه با دست خویش کفی از آن برگیرد پس نوشیدند از آن جز کمی از ایشان سپس گاهی که بگذشت از آن او و آنان که ایمان آورده بودند با او گفتند نیست ما را نیرویی امروز برابر جالوت و لشکرش گفتند آنان که می پنداشتند که ایشانند ملاقات‌کننده خدا چه بسا گروهی کم پیروز شدند بر گروهی بسیار به اذن خدا و خدا است با شکیبایان‌


البقرة ٢٤٨ آیه ٢٤٩ البقرة ٢٥٠
سوره : سوره البقرة
نزول : ١٠ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٦٤
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«فَصَلَ»: از محلّ اقامت دور کرد. حرکت داد. «نَهَرٍ»: رودخانه. «لَمْ یَطْعَمْهُ»: آن را نچشید و ننوشید. «غُرْفَةً»: مشتی. «جَاوَزَهُ»: از آن عبور کرد. «جَالُوتَ»: اسم مشهورترین پهلوانان دشمن بود. «فِئَةٍ»: گروه.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱ - گُزیدن و بسیج افراد و گروههاى سپاه، از جانب طالوت و خروج آنان با فرماندهى وى، به سوى دشمن (فلمّا فصل طالوت بالجنود)

۲ - اعلام قبلى طالوت به نیروهاى بسیج شده در مورد آزمایش آنان با رودخانه اى خروشان (قال ان اللّه مبتلیکم بِنَهَر)

۳ - آمادگى بنى اسرائیل براى پیکار با دشمنان، پس از پذیرش زمامدارى طالوت، با مشاهده آن صندوق خاص (ان ایة مُلکه ... فلمّا فَصَل طالوت بالجنود) بسیج لشکریانى از بنى اسرائیل، با وجود تردید سابق آنان نسبت به فرماندهى طالوت، دلالت بر جمله اى محذوف دارد; یعنى پس از آمدن تابوت، به فرماندهى طالوت گردن نهادند و آماده نبرد شدند و آنگاه طالوت آنان را بسیج کرد.

۴ - آزمایش فرمانبرى از طالوت و نیروى اراده بنى اسرائیل از جانب خداوند به وسیله نهر* (ان اللّه مبتلیکم بنهر) در آیات سابق، تردید فرمانبرى بنى اسرائیل را در رویارویى با دشمن مطرح کرد (هل عسیتم ... ) بنابراین آزمایش الهى، براى مشخص شدن فرمانبران و نیز میزان فرمانبرى آنان بوده است.

۵ - همراهى جمعیّت انبوهى از بنى اسرائیل با طالوت، در آغاز حرکت وى براى پیکار با متجاوزان (فلمّا فصل طالوت بالجنود) کلمه «جُند» به معناى جمعیّت انبوه و متراکم است. آوردن این کلمه به صورت جمع (جنود) دلالت بر کثرت لشکریانى دارد که با طالوت بسیج شدند.

۶ - طالوت، لشکریان بسیج شده را تا قبل از موفقیّت آنان در آزمایش، به خود نسبت نمى داد. (فلمّا فصل طالوت بالجنود) آنگاه که طالوت، لشکریان را نیازموده بود، از آنان تعبیر به «الجنود» شد، نه «جنوده» یعنى نه آنان را به خود منتسب مى دانست و نه از خود نفى مى کرد. و آنگاه که سخن از آزمایش به میان آمد، نسبت به آنان که در آزمایش موفق مى شوند، گفت: «فانّه منّى».

۷ - لزوم پرهیز از اتّکاى مدیر به نیروهاى تحت مسؤولیت پیش از آزمایش تواناییها و لیاقتهاى آنان (فلمّا فصل طالوت بالجنود) طالوت به عنوان مدیرى لایق (زاده بسطةً فى العلم و الجسم) تا قبل از آزمایش نیروها، آنان را به خود منسوب نکرد.

۸ - ضرورت ارزیابى، آزمایش و میزان اطاعت و استقامت نیروها از جانب فرمانده، پیش از ورود به کارزار (فلمّا فصل ... قال انّ اللّه مبتلیکم بنهر)

۹ - اعلام طالوت به لشکریان، در مورد عدم انتساب آنان به وى و جدایى آنان از او، در صورتى که از نهر بیاشامند. (فمن شرب منه فلیس منّى)

۱۰ - اعلام طالوت به لشکریان، در مورد انتساب آنان به وى، اگر از نوشیدن آب نهر چشم پوشند. (و من لم یطعمه فانّه منّى)

۱۱ - کسانى که فقط یک کف از آب نهر نوشیدند، از لشکر طرد نشدند; گر چه منسوب به طالوت نیز نبودند. (فمن شرب منه فلیس منّى و من لم یطعمه فانّه منّى ألاّ من اغترف غرفةً بیده) کلمه «الاّ» استثناى از «فمن شرب» است; بنابراین لشکر طالوت به سه گروه تقسیم مى شوند: نوشندگان، آنانکه نچشیدند و کسانى که تنها مُشتى از آب برگرفتند. حکم گروه اوّل و دوّم روشن است ; ولى گروه سوّم چون آب را چشیده اند، «منّى» صدق نمى کند و به دلیل اینکه سیراب نشده اند، «لیس منى» نیز صدق نمى کند.

۱۲ - طالوت با آزمایش الهى، برخى سپاهیان خود را تصفیه نمود و از لشکر طرد کرد. (فمن شرب منه فلیس منّى)

۱۳ - آزمایش افراد و طرد نیروهاى غیر کارآمد، وظیفه مدیر توانا (ان اللّه مبتلیکم بنهر فمن شرب منه فلیس منى) طالوت نیروهایش را آزمایش نمود و سپس آنان را که از آزمایش موفق بیرون نیامدند، طرد کرد.

۱۴ - بیشتر لشکریان طالوت على رغم منع وى، از آب نهر نوشیدند و در امتحان الهى موفق نشدند. (فشربوا منه الاّ قلیلا)

۱۵ - عدم تغییر عزم طالوت در پیکار با متجاوزان، على رغم نافرمانى بیشتر لشکریان و طرد آنان از سوى وى (فشربوا منه الاّ قلیلا منهم فلمّا جاوَزَه)

۱۶ - برترى نیروهاى کیفى، در عملیات نظامى بر نیروهاى کمّى (فشربوا منه الاّ قلیلا منهم فلمّا جاوزه هو و الذین امنوا معه) با توجّه به اینکه طالوت پس از امتحان نیروهایش، بیشتر آنان را طرد نمود و با همان عدّه قلیل (نیروهاى کیفى) به پیروزى رسید.

۱۷ - اظهار عجز برخى همراهان طالوت از پیکار با دشمن، پس از عبور از نهر و دیدن سپاه عظیم جالوت (فلمّا جاوزه هو و الّذین امنوا معه قالوا لا طاقة لنا الیوم بجالوت و جنوده)

۱۸ - تنها اقلیّتى که در آزمایش تشنگى موفّق شدند، همراه طالوت از نهر گذشتند. (فشربوا منه الاّ قلیلا منهم فلمّا جاوزه هو و الذین امنوا معه)

۱۹ - جالوت، زمامدار ستمگر عصر بنى اسرائیل پس از حضرت موسى (ع) (لا طاقة لنا الیوم بجالوت)

۲۰ - ترس از هیبت سپاه دشمن، از عوامل ایجاد تردید و سستى اراده در پیکار* (قالوا لا طاقة لنا الیوم بجالوت)

۲۱ - معتقدان به لقاى خداوند (روز رستاخیز) در لشکر طالوت، امیدوارکنندگان دلهاى نگران (قال الّذین یظنّون انّهم ملاقوا اللّه کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرةً)

۲۲ - مؤمنان به روز رستاخیز، معتقد به پایدارى در پیکار با دشمنان خدا، على رغم کمبود نیرو (قال الّذین یظنّون ... غلبت فئة کثیرة)

۲۳ - گمان به لقاءاللّه (روز رستاخیز) موجب پایدارى انسان در پیکار با دشمنان (قال الّذین یظنُون ... غلبت فئة کثیرة) بنابراینکه «یظنّون» به معنى گمان باشد.

۲۴ - عقیده به لقاءاللّه (روز رستاخیز)، از مراتب والاى ایمان (و الّذین امنوا معه قالوا لا طاقة لنا ... قال الّذین یظنّون ... غلبت فئة کثیرة) کسانى که از نهر گذشتند، همگى اهل ایمان بودند; ولى تنها آنانکه اعتقاد به لقاى خدا داشتند، بدون اظهار عجز، آماده مقابله با دشمن شدند; بنابراین ایمان به لقاءاللّه مرتبه اى والا از ایمان است که آدمى را در انجام وظایف الهى پایدارتر مى سازد.

۲۵ - چه بسا جمعیّت اندکى که با پایدارى، به اذن الهى بر انبوه جمعیّتها پیروز شدند. (کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرة)

۲۶ - توجّه و باور به امکان پیروزى جمعیّتهاى کیفى - هر چند کم باشند - بر نیروهاى عظیم کمّى، تسکین بخش رزمندگان (کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرة) معتقدان به لقاءاللّه (الذین یظنّون ... ) در مقابل عدّه دیگر چنین گفتند: «کم من ... » تا آنان را براى مقابله با دشمن مُهیّا سازند و ترس و دلهره آنان را بزدایند.

۲۷ - معتقدان به لقاى خداوند، پیروزى در جنگ را از جانب خداوند مى دانند. (قال الذین یظنّون ... غلبت فئة کثیرة باذن اللّه)

۲۸ - حاکمیّت اذن الهى، بر تحوّلات اجتماعى (کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرة باذن اللّه) پیروزى بر دشمنان و در نتیجه حاکمیّت دین الهى، یک تحول اجتماعى است که تحت اراده و حاکمیّت الهى (باذن اللّه) انجام مى پذیرد.

۲۹ - خداوند، همراه و یاور شکیبایان (و اللّه مع الصّابرین)

۳۰ - پیروزى در پیکار، در گرو استقامت و استوارى است; نه انبوهى لشکر (کم من فئة ... و اللّه مع الصّابرین) جمله «و اللّه ... »، به منزله بیان شرط براى غلبه گروه اندک بر گروه انبوه است.

۳۱ - پیکارگران صابر و استوار، از سوى خداوند مأذون به پیروزى و غلبه بر دشمنانند.* (کم من فئة ... باذن اللّه و اللّه مع الصّابرین) جمله «واللّه مع الصّابرین» مى تواند بیانى باشد براى «باذن اللّه»; یعنى شکیبایان در نبرد، عامل جلب اذن الهى براى پیروزى و غلبه هستند.

۳۲ - ناتوانان از همراهى با طالوت پس از گذشتن از نهر، همانهایى بودند که یک کف، آب نوشیدند. (الاّ من اغترف غرفة بیده ... قالوا لا طاقة لنا) امام باقر (ع) درباره آیه مزبور فرمود: ... قال الذین اغترفوا: «لا طاقة لنا الیوم بجالوت» ... .(۱)

۳۳ - همراهان طالوت تا آخرین مرحله پیکار، همانهایى بودند که حتّى یک کف از آب ننوشیدند. (فشربوا منه الاّ قلیلا ... قال الذین یظنون) امام باقر (ع) درباره آیه مزبور فرمود: ... قال الّذین لم یغترفوا: «کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرة باذن اللّه».(۲)

۳۴ - عده اى از یاران طالوت که از آب نهر ننوشیدند، سیصد و سیزده نفر بودند. (فشربوا منه الاّ قلیلا) امام باقر (ع): ... فشربوا منه الاّ ثلاثمأة و ثلاثة عشر رجلا ...(۳).

موضوعات مرتبط

  • آمادگى نظامى: ۳
  • ارزش: ملاک ارزش ۱۶
  • ارزیابى: اهمیّت ارزیابى ۸ ; ملاک ارزیابى ۱۶
  • استقامت: آثار استقامت ۲۵، ۳۰، ۳۱ ; عوامل استقامت ۲۳
  • اطمینان: عوامل اطمینان ۲۱، ۲۶
  • امتحان: امتحان با آب ۲، ۴ ; اقسام امتحان ۴ ; اهمیّت امتحان ۷، ۸، ۱۸ ; فلسفه امتحان ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۳
  • ایمان: آثار ایمان ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۶، ۲۷ ; آثار روانى ایمان به آخرت ۲۲ ; ایمان به قیامت ۲۱، ۲۲، ۲۳ ; ایمان به لقاء اللّه ۲۱، ۲۳، ۲۴، ۲۷ ; مراتب ایمان ۲۴
  • بنىاسرائیل: امتحان بنىاسرائیل ۲، ۴، ۶، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۸ ; تابوت بنىاسرائیل ۳ ; تاریخ بنىاسرائیل ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۷، ۱۹، ۳۲، ۳۳، ۳۴ ; ضعف بنىاسرائیل ۱۷، ۳۲ ; عصیان بنىاسرائیل ۱۱، ۱۴، ۱۵، ۳۲
  • ترس: آثار ترس ۲۰ ; ترس ناپسند ۲۰
  • جالوت: حکومت جالوت ۱۹ ; رهبرى جالوت ۱۹ ; ظلم جالوت ۱۹
  • جامعه: تحولات در جامعه ۲۸
  • جنگ: استقامت در جنگ ۲۳، ۳۰ ; عوامل پیروزى در جنگ ۲۶، ۲۷ ; عوامل سستى در جنگ ۲۰ ; فرماندهى در جنگ ۸، ۹، ۱۰
  • جهاد: استقامت در جهاد ۲۲ ; جهاد با دشمنان ۳، ۵، ۱۵ ; عوامل پیروزى در جهاد ۲۵، ۳۰ ; عوامل شکست در جهاد ۲۰
  • خدا: اذن خدا ۲۵، ۲۸، ۳۱ ; امدادهاى خدا ۲۹ ; حاکمیت خدا ۲۸ ; سنّتهاى خدا ۲۵
  • صابران: فضایل صابران ۲۹
  • صبر: آثار صبر ۳۱
  • طالوت: اطاعت از طالوت ۴، ۵ ; جهاد طالوت ۱۵ ; رهبرى طالوت ۳ ; سپاه طالوت ۶، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۷، ۱۸، ۲۱، ۳۲، ۳۳، ۳۴ ; فرماندهى طالوت ۱، ۲
  • گزینش: ملاک گزینش ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۳
  • مجاهدان: مجاهدان صابر ۳۱

منابع