تفسیر:المیزان جلد۱۷ بخش۱۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:
<span id='link89'><span>
<span id='link89'><span>


==معناى جمله «اتقوا ما بين أيديكم و ما خلفكم» ==
«'''وَ إِذَا قِيلَ لهَُمُ اتَّقُوا مَا بَينَ أَيْدِيكُمْ وَ مَا خَلْفَكُمْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ'''»:
«'''وَ إِذَا قِيلَ لهَُمُ اتَّقُوا مَا بَينَ أَيْدِيكُمْ وَ مَا خَلْفَكمْ لَعَلَّكمْ تُرْحَمُونَ'''»:


بعد از آنكه آيت هايى كه دلالت بر ربوبيت خدا مى كرد برشمرد، اينك در اين آيه شريفه مشركين را مذمت مى كند به اينكه حق اين آيت ها را رعايت ننموده ، و بدانها اقبالى نكرده و آثار آنها را بر آنها مترتب نساختند. وقتى به ايشان گفته مى شود كه : اين آيت هاى روشن ناطقند بر اينكه پروردگار شما ((اللّه (( است ، پس هم از معصيت او در حال حاضر بپرهيزيد، و هم از گناهانى كه قبلا كرده بوديد و يا پس از عذاب شرك و گناهانى كه بدان مبتلاييد، و آنچه قبلا مرتكب شده بوديد بپرهيزيد و يا پس از شرك و گناهانى كه فعلا در زندگى دنيا داريد، و از عذابى كه در آخرت هست بپرهيزيد، از اين سخن اعراض نموده و اين دعوت را اجابت نمى كنند. و اين اعراضشان بر حسب عادتى است كه هميشه درباره همه آيات دارند، آياتى كه به وسيله آن تذك ر داده مى شوند.
بعد از آن كه آيت هايى كه دلالت بر ربوبيت خدا مى كرد، برشمرد، اينك در اين آيه شريفه، مشركان را مذمت مى كند به اين كه حق اين آيت ها را رعايت ننموده، و بدان ها اقبالى نكرده، و آثار آن ها را بر آن ها، مترتب نساختند.  


با اين بيان دو نكته روشن مى شود: اول اينكه: مراد از ((ما بين ايديكم و ما خلفكم (( شرك و گناهانى است كه در حال حاضر و در قبل از اين بدان مبتلا بودند، و يا مراد عذابى است كه بدين سبب مستوجب آن شدند، و برگشت هر دو به يكى است ، و يا مراد شرك و گناهان در دنيا و عذاب در آخرت است . و اين وجه از وجوه ديگر وجيه تر است.
وقتى به ايشان گفته مى شود كه: اين آيت هاى روشن ناطق اند بر اين كه پروردگار شما «اللّه» است، پس هم از معصيت او در حال حاضر بپرهيزيد، و هم از گناهانى كه قبلا كرده بوديد، و يا پس از عذاب شرك و گناهانى كه بدان مبتلاييد، و آنچه قبلا مرتكب شده بوديد، بپرهيزيد؛ و يا پس از شرك و گناهانى كه فعلا در زندگى دنيا داريد، و از عذابى كه در آخرت هست، بپرهيزيد، از اين سخن اعراض نموده، و اين دعوت را اجابت نمى كنند. و اين اعراض شان، بر حسب عادتى است كه هميشه درباره همه آيات دارند. آياتى كه به وسيله آن، تذكر داده مى شوند.


دوم اينكه: اگر جواب اذا حذف شده ، براى اين است كه : دلالت كند بر اينكه حال كفار در جراءت و جسارت به خداى تعالى ، و بى اعتنايى به حق به حدى رسيده كه ديگر نمى توان جوابى كه در مقابل اين دعوت مى دهند به زبان آورد. پس چه بهتر اينكه اصلا گفته نشود، هر چند كه با جمله ((و ما تاتيهم من آيه من آيات ربهم الا كانوا عنها معرضين ((، فهمانده كه آن جواب چه بوده.
با اين بيان دو نكته، روشن مى شود:  


«'''وَ مَا تَأْتِيهِم مِّنْ ءَايَةٍ مِّنْ ءَايَاتِ رَبهِمْ إِلا كانُوا عَنهَا مُعْرِضِينَ'''»:
اول اين كه: مراد از «مَا بَينَ أيدِيكُم وَ مَا خَلفَكُم»، شرك و گناهانى است كه در حال حاضر و در قبل از اين، بدان مبتلا بودند. و يا مراد عذابى است كه بدين سبب مستوجب آن شدند، و برگشت هر دو، به يكى است. و يا مراد شرك و گناهان در دنيا و عذاب در آخرت است. و اين وجه از وجوه ديگر، وجيه تر است.


مراد از ((آوردن آيات (( نشان دادن آن ، به مشاهده و يا به تلاوت و تذكر است ، و نيز مراد اعم از آيات آفاقى و انفسى و آ يت به معناى معجزه (مانند قرآن ) است ، كفار در برابر همه اينها روگردانى مى كنند.
دوم اين كه: اگر جواب «إذَا» حذف شده، براى اين است كه: دلالت كند بر اين كه حال كفار در جرأت و جسارت به خداى تعالى، و بى اعتنايى به حق، به حدى رسيده كه ديگر نمى توان جوابى كه در مقابل اين دعوت مى دهند، به زبان آورد. پس چه بهتر اين كه اصلا گفته نشود. هر چند كه با جمله «وَ مَا تَأتِيهِم مِن آيَةٍ مِن آيَاتِ رَبّهِم إلّا كَانُوا عَنهَا مُعرِضِين»، فهمانده كه آن جواب چه بوده.
 
«'''وَ مَا تَأْتِيهِم مِّنْ ءَايَةٍ مِّنْ ءَايَاتِ رَبّهِمْ إِلّا كَانُوا عَنهَا مُعْرِضِينَ'''»:
 
مراد از «آوردن آيات»، نشان دادن آن، به مشاهده و يا به تلاوت و تذكر است. و نيز، مراد اعمّ از آيات آفاقى و انفسى است. و «آيت»، به معناى معجزه (مانند قرآن) است. كفار در برابر همه اين ها، روگردانى مى كنند.


«'''وَ إِذَا قِيلَ لهَُمْ أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقَكمُ اللَّهُ ...'''»:
«'''وَ إِذَا قِيلَ لهَُمْ أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقَكمُ اللَّهُ ...'''»:


آيه قبلى كه مى فرمايد: ((و اذا قيل لهم اتقوا ما بين ايديكم و ما خلفكم (( متعرض جواب ايشان در مقابل دعوت به عبادت بود كه يكى از دو ركن دين حق است، و اين آيه متعرض جواب ايشان در مقابل دعوت به سوى شفقت بر خلق خداست كه ركن دوم دين حق است ، و معلوم است كه: وقتى جوابشان از دعوت به ركن اول، رد آن دعوت بود، جوابشان از اين دعوت ديگرى هم رد خواهد بود نه قبول.
آيه قبلى كه مى فرمايد: «وَ إذَا قِيلَ لَهُم اتّقُوا مَا بَينَ أيدِيكُم وَ مَا خَلفَكُم»، متعرض جواب ايشان در مقابل دعوت به عبادت بود، كه يكى از دو ركن دين حق است. و اين آيه، متعرض جواب ايشان در مقابل دعوت به سوى شفقت بر خلق خداست، كه ركن دوم دين حق است. و معلوم است كه: وقتى جوابشان از دعوت به ركن اول، ردّ آن دعوت بود، جوابشان از اين دعوت ديگرى هم، رد خواهد بود، نه قبول.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۱۳۸ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۱۳۸ </center>
<span id='link90'><span>
<span id='link90'><span>