تفسیر:المیزان جلد۱۵ بخش۲۹: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
<span id='link247'><span> | <span id='link247'><span> | ||
==پاسخ موسى | ==پاسخ موسى «ع»، به سه اشكال و اعتراض فرعون== | ||
قَالَ فَعَلْتُهَا إِذاً وَ أَنَا مِنَ الضالِّينَ فَفَرَرْت مِنكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ فَوَهَب لى رَبى حُكْماً وَ جَعَلَنى مِنَ الْمُرْسلِينَ وَ تِلْك نِعْمَةٌ تَمُنهَا عَلىَّ أَنْ عَبَّدت بَنى | «'''قَالَ فَعَلْتُهَا إِذاً وَ أَنَا مِنَ الضالِّينَ فَفَرَرْت مِنكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ فَوَهَب لى رَبى حُكْماً وَ جَعَلَنى مِنَ الْمُرْسلِينَ وَ تِلْك نِعْمَةٌ تَمُنهَا عَلىَّ أَنْ عَبَّدت بَنى إِسرائيلَ'''»: | ||
ضمير در «'''فعلتها'''» به كلمه «'''فعلة '''» - كه در آيه قبلى بود - برمى گردد و ظاهرا كلمه «'''اذا'''» مقطوع از جواب و جزاء است ، و - بطورى كه گفته اند - معناى «'''حينئذ - در اين هنگام '''» را مى رساند و كلمه «'''عبدت '''» از تعبيد است و تعبيد و اعباد به معناى بنده گرفتن است . | ضمير در «'''فعلتها'''» به كلمه «'''فعلة '''» - كه در آيه قبلى بود - برمى گردد و ظاهرا كلمه «'''اذا'''» مقطوع از جواب و جزاء است ، و - بطورى كه گفته اند - معناى «'''حينئذ - در اين هنگام '''» را مى رساند و كلمه «'''عبدت '''» از تعبيد است و تعبيد و اعباد به معناى بنده گرفتن است . | ||
و اين آيات سه گانه جوابى است كه موسى (عليه السلام ) از اعتراض فرعون داده و از تطبيق اين جواب با اعتراضى كه فرعون كرد بر مى آيد كه موسى (عليه السلام ) اعتراض فرعون را تجزيه و تحليل كرده و از آن سه تا اشكال فهميده و در نتيجه به هر سه پاسخ گفته است : | و اين آيات سه گانه جوابى است كه موسى (عليه السلام ) از اعتراض فرعون داده و از تطبيق اين جواب با اعتراضى كه فرعون كرد بر مى آيد كه موسى (عليه السلام ) اعتراض فرعون را تجزيه و تحليل كرده و از آن سه تا اشكال فهميده و در نتيجه به هر سه پاسخ گفته است : | ||
اول اينكه ، فرعون از رسالت وى استبعاد كرده ، كه چنين چيزى ممكن نيست ، مگر ممكن است كسى كه ما سوابق او را كاملا مى شناسيم و مى دانيم كه مردى است چنين و چنان ، رسول خدا شود؟ كه جمله : «'''الم نربك فينا وليدا و لبثت فينا من عمرك سنين '''» متضمن آن است . | اول اينكه ، فرعون از رسالت وى استبعاد كرده ، كه چنين چيزى ممكن نيست ، مگر ممكن است كسى كه ما سوابق او را كاملا مى شناسيم و مى دانيم كه مردى است چنين و چنان ، رسول خدا شود؟ كه جمله : «'''الم نربك فينا وليدا و لبثت فينا من عمرك سنين '''» متضمن آن است . | ||
دوم اينكه ، عمل او را زشت دانسته ، و او را مفسد و مجرم خوانده ، كه جمله : «'''فعلت فعلتك التى فعلت '''» متضمن آن است . | دوم اينكه ، عمل او را زشت دانسته ، و او را مفسد و مجرم خوانده ، كه جمله : «'''فعلت فعلتك التى فعلت '''» متضمن آن است . | ||
سوم اينكه ، بر او منت نهاده كه تو يكى از بردگان مايى ، كه جمله «'''و انت من الكافرين '''» اشاره به آن است . | سوم اينكه ، بر او منت نهاده كه تو يكى از بردگان مايى ، كه جمله «'''و انت من الكافرين '''» اشاره به آن است . | ||
و طبع كلام اقتضاء مى كرده كه نخست از اشكال دوم پاسخ گويد سپس از اعتراض اولش و در آخر از اعتراض سومش و موسى (عليه السلام ) همينطور پاسخ داد. | و طبع كلام اقتضاء مى كرده كه نخست از اشكال دوم پاسخ گويد سپس از اعتراض اولش و در آخر از اعتراض سومش و موسى (عليه السلام ) همينطور پاسخ داد. | ||
پس ، جمله «'''فعلتها اذا و انا من الضالين '''» جواب از اعتراض دوم او است كه موسى (عليه السلام ) را مجرم دانست و جرمش را بزرگ جلوه داد و به خاطر اينكه - به اصطلاح - احساسات عليه او تحريك نشود نامى از كشتن نبرد تا قبطيان حاضر در جلسه متاءثر نشوند. | |||
پس ، جمله «'''فعلتها اذا و انا من الضالين '''» جواب از اعتراض دوم او است كه موسى (عليه السلام) را مجرم دانست و جرمش را بزرگ جلوه داد و به خاطر اينكه - به اصطلاح - احساسات عليه او تحريك نشود نامى از كشتن نبرد تا قبطيان حاضر در جلسه متاءثر نشوند. | |||
<span id='link248'><span> | <span id='link248'><span> | ||
==مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :«'''== | ==مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :«'''== | ||
قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...'''» | قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...'''» | ||
