الأنعام ١٤٣

ثَمَانِيَةَ أَزْوَاجٍ‌ مِنَ‌ الضَّأْنِ‌ اثْنَيْنِ‌ وَ مِنَ‌ الْمَعْزِ اثْنَيْنِ‌ قُلْ‌ آلذَّکَرَيْنِ‌ حَرَّمَ‌ أَمِ‌ الْأُنْثَيَيْنِ‌ أَمَّا اشْتَمَلَتْ‌ عَلَيْهِ‌ أَرْحَامُ‌ الْأُنْثَيَيْنِ‌ نَبِّئُونِي‌ بِعِلْمٍ‌ إِنْ‌ کُنْتُمْ‌ صَادِقِينَ‌

ترجمه

هشت جفت از چهارپایان (برای شما) آفرید؛ از میش دو جفت، و از بز دو جفت؛ بگو: «آیا خداوند نرهای آنها را حرام کرده، یا ماده‌ها را؟ یا آنچه شکم ماده‌ها در برگرفته؟ اگر راست می‌گویید (و بر تحریم اینها دلیلی دارید)، به من خبر دهید!»

هشت جفت [بر شما حلال است‌] از گوسفند دو تا، و از بز دو تا. بگو: آيا نرهاى آنها را حرام كرده يا ماده‌ها را، يا آنچه را رحم ماده‌ها در بر دارد؟ [چرا از خود حكم مى‌سازيد؟] اگر راست مى‌گوييد مرا از روى علم آگاه سازيد

هشت فرد [آفريد و بر شما حلال كرد]: از گوسفند دو تا، و از بز دو تا. بگو: «آيا [خدا] نرها[ى آنها] را حرام كرده يا ماده را؟ يا آنچه را كه رحم آن دو ماده در بر گرفته است؟» اگر راست مى‌گوييد، از روى علم، به من خبر دهيد.

(برای شما بندگان) هشت جفت، از جنس برّه دو صنف (نر و ماده) و از جنس بز دو صنف (آفرید و حلال کرد). بگو: آیا از این دو جنس نر یا ماده یا بچه‌ای که در شکم ماده‌هاست کدام یک را خدا حرام کرده است؟ شما به من مدرک قطعی ارائه دهید اگر راست می‌گویید.

[از حیوانات حلال گوشت و قابل استفاده شما] هشت نوع همراه با جفتش [را آفرید] از گوسفند یک نر و یک ماده، از بز یک نر و یک ماده، بگو: آیا خدا، نر گوسفند و بز، یا ماده گوسفند و بز را یا آنچه را که رحم آن دو ماده در برگرفته حرام کرده؟ اگر راستگویید از روی علم و دانش به من خبر دهید.

هشت لنگه: از گوسفند، نر و ماده و از بز، نر و ماده. بگو: آيا آن دو نر را حرام كرده است يا آن دو ماده را يا آنچه را در شكم مادگان است؟ اگر راست مى‌گوييد از روى علم به من خبر دهيد.

هشت فرد [بیافرید و بر شما حلال کرد] از میش دو تا و از بز دو تا، بگو آیا نرهای آنها را حرام کرده است یا ماده‌های آنها را، یا آنچه در رحمهای ماده‌های آنهاست؟ بگو اگر راست می‌گویید از روی علم مرا آگاه سازید

هشت جفت، از ميش دو- نر و ماده- و از بز دو- نر و ماده- [بيافريد]، بگو: آيا [خدا] دو نر را حرام كرده است يا دو ماده را يا آنچه را كه زهدانهاى آن دو ماده در بردارد؟ مرا از روى دانش خبر دهيد، اگر راستگوييد

(خداوند از هر نوعی از چهارپایان، یعنی: شتر و گاو و بز و گوسفند، نر و ماده آفریده است که رویهم) هشت جفت آفریده است: از گوسفند دو جفت و از بز دو جفت. (ای محمّد: به کسانی که از پیش خود در تحلیل و تحریم چهارپایان به میل خود سخن می‌رانند) بگو: آیا خداوند نرهای آنها را حرام کرده است؟ (که چنین نیست؛ زیرا گاهی نرها را حلال می‌دانید) یا ماده‌های آنها را؟ (که چنین هم نیست؛ چه گاهی ماده‌ها را حلال می‌دانید) یا این که آنچه ماده‌ها در شکم دارند؟ (که چنین هم نیست؛ زیرا که شما همیشه جنینها را حرام نمی‌دانید! پس این چه تحلیل و تحریمی است که می‌انگارید و هردم به گونه‌ای بیان می‌دارید؟!) اگر (در تحلیل و تحریم خود مستند و دلیلی دارید و) راست می‌گوئید مرا از روی علم و دانش (از آن حجّت و برهان) بیاگاهانید.

(انعامی را که‌) هشت زوج [:فرد قرین‌]، مشابه (آفرید و بر شما حلال کرد) : از گوسفند دو تا، از بز دو تا. بگو: «آیا خدا نرهای آن دو را حرام کرده یا ماده‌های آن دو را؟ یا آنچه را که رحم‌های آن دو ماده در بر گرفته است‌؟ اگر راستگو بوده‌اید- از روی علم (وحیانی)- این خبر مهم را به من گزارش دهید.»

هشت جفت از میش دو و از بزغاله دو بگو آیا دو نر را حرام کرده است یا دو ماده را یا آنچه فراگرفته است زهدانهای دو ماده آگهی دهید مرا به دانائی اگر هستید راستگویان‌

الأنعام ١٤٢	آیه ١٤٣	الأنعام ١٤٤
سوره : سوره الأنعام نزول : ١٠ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«ثَمَانِیَةَ أَزْوَاجٍ»: هشت صنف. مراد چهار نوع حیوان نر و چهار نوع حیوان ماده از میان چهارپایان اهلی: گاو و شتر و بز و گوسفند است. «الضَّأْنِ»: جمع ضائِن و ضائِنَة، گوسفندان. «الْمَعْزِ»: جمع ماعِز، بزها. «آلذَّکَرَیْنِ»: آیا دوتا نر. فراهم آمده است از: (أَ) همزه استفهام، و (الذَّکَرَیْنِ). «نَبِّئُونِی»: مرا باخبر سازید، مرا آگاه کنید.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

خَلَقَکُمْ‌ مِنْ‌ نَفْسٍ‌ وَاحِدَةٍ... (۲) خَلَقَکُمْ‌ مِنْ‌ نَفْسٍ‌ وَاحِدَةٍ... (۳)

وَ قَالُوا مَا فِي‌ بُطُونِ‌ هٰذِهِ‌... (۶) لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ‌ لَهُمْ‌ وَ... (۲)

تفسیر

• آيات ۱۵۰ - ۱۳۶، سوره انعام
• بيان آيات شريفه ، كه متضمن احتجاج عليه مشركين در مورد قربانى كردن فرزندانشان در برابر بت ها، و بعض احكام در مورد خوردنى ها، مى باشد.
• مراد از نهى از اسراف در: (( و لا تسرفوا انه لا يحب المسرفين )) .
• خداوند متعال به مشيت تكوينى خود از هيچكس ايمان نخواسته است .
• رواياتى در مورد حق فقراء و مساكين در محصول زراعت .
• معناى : (( ثمانيه ازواج من الظاءن اثنين ... )) .
• در قيامت از جاهل سؤ ال مى شود: چرا علم نياموختى تا بدان عمل كنى ؟.

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- خداوند، آفریننده هشت نر و ماده از گوسفند و بز و شتر و گاو براى بهره بردارى آدمیان (ثمنیة ازوج من الضأن اثنین) «ثمانیة أزواج» مى تواند بدل براى «حمولة و فرشا» باشد که خود مفعول «أنشأ» مى باشند. در این صورت معناى آیه چنین مى شود: «أنشأ من الأنعام ثمانیة أزواج».

۲- حلیت خوردن از بز و گوسفند نر و ماده و جنین آنها (من الضأن ... قل ءالذکرین حرم أم الأنثیین أما اشتملت علیه أرحام الأنثیین)

۳- لزوم زدودن شبهات و مبارزه با خرافات، از طریق تبیین و توضیح کامل (ثمنیة ازوج من الضأن اثنین) ذکر تفصیلى مصادیق هشتگانه چهارپایان با ترسیم صورتهاى گوناگون آن شاید به منظور قلع شبهه و تخریب کامل بنیان آن باشد.

۴- توبیخ خداوند نسبت به مشرکان عصر جاهلى به سبب تحریم بى دلیل بعضى از چهارپایان و جنین آنها (قل ءالذکرین حرم أم الأنثیین ... نبئونى بعلم إن کنتم صدقین)

۵- اصل در مأکولات حلیت و اثبات حرمت آن نیازمند ارائه دلیل علم آور است. (قل ءالذکرین حرم ... نبئونى بعلم إن کنتم صدقین) چون خداوند در آیه شریفه دلیل تحریمهاى بیجا را جویا شده است، آن هم دلیلى که «علمى» باشد، چنین بر مى آید که حلیت نیازمند دلیل نیست، آنچه محتاج دلیل است تحریم مى باشد.

۶- فقط احکام و قواعدى قابل پایبندى است که بر دلایل علمى مبتنى باشد. (قل ءالذکرین حرم ... نبئونى بعلم إن کنتم صدقین) «باء» در «بعلم» معنى ملابسه دارد، یعنى خبرى به من بدهى که آمیخته به علم باشد. لذا این آیه معیارى براى قبول احکام بیان مى کند و آن علمى بودن است.

۷- مشرکان عصر جاهلى فاقد هر گونه دلیل علم آور بر تحریمهاى بى جاى خود بودند. (قل ءالذکرین حرم ... نبئونى بعلم إن کنتم صدقین)

موضوعات مرتبط

• احکام:۲ ملاکهاى درستى احکام ۲ ۶
• اصل حلیت:۵
• اعداد: عدد هشت ۱
• بز: حلیت جنین بز ۲ ; حلیت گوشت بز ۲ ; زوجیت بز ۱ ; منشأ پیدایش بز ۱
• جاهلیت: رسوم جاهلیت ۴، ۷
• چهارپایان: استفاده از چهارپایان ۱ ; تحریم چهارپایان در جاهلیت ۴ ; چهارپایان حلال گوشت ۲
• خدا: خالقیت خدا ۱ ; سرزنشهاى خدا ۴
• خرافات: اهمیت مبارزه با خرافات ۳
• خوردنیها: احکام خوردنیها ۲، ۵ ; خوردنیهاى حلال ۲
• شبهات: اهمیت شبهه‌زدایى ۳
• شتر: زوجیت شتر ۱ ; منشأ پیدایش شتر ۱
• علم: اهمیت علم ۶
• گاو: زوجیت گاو ۱ ; منشأ پیدایش گاو ۱
• گوسفند: حلیت جنین گوسفند ۲ ; حلیت گوشت گوسفند ۲ ; زوجیت گوسفند ۱
• مباحات:۲ تحریم مباحات ۲ ۴ ; تحریم مباحات ۲ در جاهلیت ۷
• مشرکان: سرزنش مشرکان دوران جاهلیت ۴ ; مشرکان دوران جاهلیت ۷