الفتح ١٤

وَ لِلَّهِ‌ مُلْکُ‌ السَّمَاوَاتِ‌ وَ الْأَرْضِ‌ يَغْفِرُ لِمَنْ‌ يَشَاءُ وَ يُعَذِّبُ‌ مَنْ‌ يَشَاءُ وَ کَانَ‌ اللَّهُ‌ غَفُوراً رَحِيماً

ترجمه

مالکیت و حاکمیت آسمانها و زمین از آن خداست؛ هر کس را بخواهد (و شایسته بداند) می‌بخشد، و هر کس را بخواهد مجازات می‌کند؛ و خداوند آمرزنده و رحیم است.

|و فرمانروايى آسمان‌ها و زمين از آن خداست. هر كه را بخواهد مى‌بخشايد و هر كه را بخواهد عذاب مى‌كند، و خدا آمرزنده‌ى مهربان است

و فرمانروايى آسمانها و زمين از آن خداست: هر كه را بخواهد مى‌بخشايد و هر كه را بخواهد عذاب مى‌كند، و خدا همواره آمرزنده مهربان است.

و ملک آسمانها و زمین همه خاصّ خداست، او هر که را بخواهد می‌بخشد و هر که را بخواهد عذاب می‌کند و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.

و مالکیّت و فرمانروایی آسمان ها و زمین فقط در سیطره خداست، هر کس را بخواهد می آمرزد و هر کس را بخواهد عذاب می کند؛ و خدا همواره بسیار آمرزنده و مهربان است.

از آنِ خداست فرمانروايى آسمانها و زمين. هر كه را بخواهد مى‌آمرزد و هر كه را بخواهد عذاب مى‌كند، و خدا آمرزنده و مهربان است.

و فرمانروایی آسمانها و زمین خداوند راست، که هر کس را بخواهد می‌آمرزد و هر کس را بخواهد عذاب می‌کند، و خداوند آمرزگار مهربان است‌

و خداى راست پادشاهى آسمانها و زمين هر كه را خواهد- شايسته بيند- بيامرزد و هر كه را خواهد- سزاوار بيند- عذاب كند. و خدا آمرزگار و مهربان است.

مملکت و شاهی آسمانها و زمین از آن خدا است. هر که را بخواهد می‌بخشد و هر که را که بخواهد عذاب می‌دهد. خداوند دارای مغفرت عظیم و صاحب مهر فراخ است.

و فرمانروایی آسمان‌ها و زمین تنها از خداست. برای هر که بخواهد می‌پوشد و هر که را بخواهد عذاب می‌کند و خدا بی‌گمان بسی پوشنده‌ی رحمتگر بر ویژگان است.

خدای را است پادشاهی آسمانها و زمین بیامرزد برای هر که خواهد و عذاب کند هر که را خواهد و خدا است آمرزنده مهربان‌

الفتح ١٣	آیه ١٤	الفتح ١٥
سوره : سوره الفتح نزول : ٧ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«ِللهِ مُلْکُ ...»: (نگا: آل‌عمران / مائده / و و .

تفسیر

• آيات ۱۱ - ۱۷ سوره فتح
• عذرى كه تخلف كنندگان از همراهى با پيامبر (ص ) آوردند و گفتند:اشتغال به سرپرستى اموال و خانواده هايمان ما را باز داشت و جواب به آنها كه سببواقعى تخلفشان سوء ظن و ترس از كشته شدن بوده است
• مقصود از اينكه درباره متخلفانى كه در خواستشان در مورد پيوستن به مجاهدان براىغنيمت گرفتن ردّ شد فرمود: جز اندكى نمى فهمند

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، تنها مالک و فرمانرواى آسمان ها و زمین (و للّه ملک السموت و الأرض ) «ملک» به معناى پادشاهى و فرمانروایى و ملازم با مالکیت است.

۲ - حاکمیت مطلق خداوند بر هستى، پشتوانه تحقق اراده او بر کیفر کافران (فإنّا أعتدنا للکفرین سعیرًا . و للّه ملک السموت و الأرض ) تذکر به حاکمیت مطلق خداوند بر هستى - در پى تهدید کافران به عذاب - بیانگر مطلب بالا است.

۳ - مشیت خداوند، تعیین کننده سرنوشت نهایى انسان (یغفر لمن یشاء و یعذّب من یشاء) فاعل «یشاء» همان فاعل «یغفر» و «یعذّب» است و ضمیر فاعل به خداوند بازمى گردد.

۴ - خواست و اراده خود انسان، تعیین کننده سرنوشت او است. (یغفر لمن یشاء و یعذّب من یشاء) ضمیر فاعلى مستتر در «یشاء» در یک احتمال به «من» بازمى گردد.

۵ -اراده و مشیت خداوند، در غفران یا کیفر کافران بى هیچ گونه معارضى، تحقق مى پذیرد. (و للّه ملک السموت و الأرض یغفر لمن یشاء و یعذّب من یشاء) از ارتباط «للّه ملک...» با «یغفر لمن...» استفاده مى شود که مشیّت الهى معارض ندارد.

۶ - خداوند، «غفور» (بسیار آمرزنده) و «رحیم» (مهربان) است. (و کان اللّه غفورًا رحیمًا)

۷ - غفران و بخشایش خداوند، امرى اصیل و مقدم بر کیفر و عذاب او (یغفر لمن یشاء و یعذّب من یشاء و کان اللّه غفورًا رحیمًا) تقدم لفظى «یغفر» بر «یعذّب»، حکایت از تقدم معنوى و اصالت غفران دارد و ذیل آیه شریفه، این معنا را تقویت مى کند.

۸ - سنت اصیل و ازلى خداوند، غفران و رحمتى گسترده و فراگیر (و کان اللّه غفورًا رحیمًا)

۹ - بخشایش و رحمت، اساس و محور مشیت الهى است. (یغفر لمن یشاء و یعذّب من یشاء و کان اللّه غفورًا رحیمًا) خداوند، گر چه متعلق مشیت را هم غفران و هم مجازات دانسته; ولى در نهایت بر مغفرت و رحمت ازلى خود تأکید ورزیده است. البته این برداشت، منوط به این است که فاعل «یشاء» همان فاعل «یغفر» و «یعذّب» باشد و ضمیر فاعل به خداوند باز گردد.

۱۰ - نوید خداوند به باز بودن راه توبه و بازگشت براى انسان ها، حتى کافران (فإنّا أعتدنا للکفرین سعیرًا ... و کان اللّه غفورًا رحیمًا) بیان غفران و رحمت الهى - در پى تهدید شدن کافران به شعله هاى برافروخته - مى رساند که خداوند، راه توبه را به آنان نشان داده و ایشان را به بازگشت تشویق کرده است.

۱۱ - حاکمیت یگانه خداوند بر هستى، آمیخته با رحمت گسترده و ازلى او (و للّه ملک السموت و الأرض ... و کان اللّه غفورًا رحیمًا) از ارتباط صدر و ذیل آیه شریفه، مطلب بالا قابل برداشت است.

۱۲ - غفران الهى، از رحمت گسترده او نشأت یافته است; نه نیاز و چشمداشت (و للّه ملک ... و کان اللّه غفورًا رحیمًا) برداشت یاد شده بنابر این نکته است که «رحیماً» صفت «غفوراً» باشد; یعنى، خدا بخشاینده اى است که از سر رحمت مى بخشاید; ونه مانند آدمیان که اگر مى بخشند، در مقابل چشمداشتى از خلق یا خالق دارند.

۱۳ - نقش مهم آمیختگى خوف و رجا، در هدایت انسان ها (فإنّا أعتدنا للکفرین سعیرًا ... یغفر لمن یشاء و یعذّب من یشاء و کان اللّه غفورًا رحیمًا) خداوند، با این که کافران را به شدت تهدید کرده است، در عین حال راه توبه را بر آنان گشوده و امید به نجات را در آنان زنده ساخته است.

موضوعات مرتبط

• آسمان: حاکم آسمان ها ۱; مالک آسمان ها ۱
• آفرینش: حاکم آفرینش ۲، ۱۱
• اراده: آثار اراده ۴
• اسماء و صفات: رحیم ۶; غفور ۶
• امیدوارى: آثار امیدوارى ۱۳
• انسان: اراده انسان ۴; منشأ سرنوشت انسان ۳
• ترس: آثار ترس ۱۳
• توبه: زمینه توبه ۱۰
• جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱
• خدا: آثار مشیت خدا ۳; آمرزشهاى خدا ۵; اختصاصات خدا ۱; اهمیت آمرزش خدا ۹; اهمیت رحمت خدا ۹; بشارتهاى خدا ۱۰; تقدم آمرزشهاى خدا ۷; حاکمیت خدا ۱; حتمیت اراده خدا ۵; حتمیت مشیت خدا ۵; خدا و نیاز ۱۲; زمینه تحقق اراده خدا ۲; سنتهاى خدا ۸; عذابهاى خدا ۷; کیفرهاى خدا ۵، ۷; مالکیت خدا ۱; مشیت خدا ۹; منشأ آمرزش خدا ۱۲; وسعت حاکمیت خدا ۲; وسعت رحمت خدا ۸، ۱۱، ۱۲; ویژگیهاى حاکمیت خدا ۱۱
• زمین: حاکم زمین ۱; مالک زمین ۱
• سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۴
• سنتهاى خدا: سنت آمرزش ۸
• کافران: توبه کافران ۱۰; کیفر کافران ۲; منشأ آمرزش کافران ۵; منشأ کیفر کافران ۵
• هدایت: زمینه هدایت ۱۳