الجاثية ٢١

أَمْ‌ حَسِبَ‌ الَّذِينَ‌ اجْتَرَحُوا السَّيِّئَاتِ‌ أَنْ‌ نَجْعَلَهُمْ‌ کَالَّذِينَ‌ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ‌ سَوَاءً مَحْيَاهُمْ‌ وَ مَمَاتُهُمْ‌ سَاءَ مَا يَحْکُمُونَ‌

ترجمه

آیا کسانی که مرتکب بدیها و گناهان شدند گمان کردند که ما آنها را همچون کسانی قرارمی‌دهیم که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند که حیات و مرگشان یکسان باشد؟! چه بد داوری می‌کنند!

|آيا كسانى كه مرتكب زشتى‌ها شدند پنداشته‌اند كه آنها را مانند كسانى قرار مى‌دهيم كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته كردند [و] حيات و مماتشان يكسان است؟ بد قضاوتى دارند

آيا كسانى كه مرتكب كارهاى بد شده‌اند پنداشته‌اند كه آنان را مانند كسانى قرار مى‌دهيم كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‌اند [به طورى كه‌] زندگى آنها و مرگشان يكسان باشد؟ چه بد داورى مى‌كنند.

آیا آنان که مرتکب اعمال زشت و تبهکاری شدند گمان کردند رتبه آنها را مانند کسانی که ایمان آورده و نیکوکار شدند قرار می‌دهیم تا در مرگ و زندگانی هم با مؤمنان یکسان باشند؟ حکم آنها اندیشه بسیار باطل و جاهلانه‌ای است.

آیا کسانی که مرتکب گناهان شدند، گمان دارند آنان را مانند کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، قرار می دهیم که زندگی و مرگشان یکسان باشد؟ چه بد داوری می کنند.

آيا آنان كه مرتكب بديها مى‌شوند مى‌پندارند كه در شمار كسانى كه ايمان آورده‌اند و كارهاى شايسته كرده‌اند قرارشان مى‌دهيم؟ و آيا زندگى و مرگشان يكسان است؟ چه بد داورى مى‌كنند.

یا کسانی که مرتکب گناهان شده‌اند گمان می‌دارند که ایشان را همانند کسانی که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند، قرار می‌دهیم، که زندگانی و مرگشان یکسان باشد؟ چه بد است داوریشان‌

يا مگر كسانى كه به كارهاى بد دست يازيدند مى‌پندارند كه آنان را همانند كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى نيك و شايسته كردند قرار مى‌دهيم كه زندگانى و مرگشان يكسان و برابر باشد؟ بد داورى مى‌كنند.

آیا کسانی که مرتکب گناهان و بدیها می‌شوند، گمان می‌برند که ما آنان را همچون کسانی بشمار می‌آوریم که ایمان می‌آورند و کارهای پسندیده و خوب انجام می‌دهند، و حیات و ممات و دنیا و آخرتشان یکسان می‌باشد؟ (اگر چنین بیندیشند) چه بد قضاوت و داوری می‌کنند!!

یا کسانی که مرتکب کارهای بد شده‌اند پنداشته‌اند که آنان را مانند کسانی قرار می‌دهیم که ایمان آورده و کارهای شایسته کردند؛ حال آنکه زندگیشان و مرگشان یکسان است‌؟ چه بد داوری می‌کنند!

یا پنداشتند آنان که فراهم کردند بدیها را که بگردانیمشان مانند آنان که ایمان آوردند و کردارهای شایسته کردند یکسان زندگانیشان و مُردنشان چه زشت است آنچه حکم کنند

الجاثية ٢٠	آیه ٢١	الجاثية ٢٢
سوره : سوره الجاثية نزول : ٨ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِجْتَرَحُوا»: به دست آورده‌اند. فراچنگ آورده‌اند. اجتراح و اکتساب یکی است. جز این که ا جتراح در به دست آوردن گناهان، و اکتساب در فراچنگ آوردن حسنات و سیّئات هر دو به کار می‌رود. «سَوَآءً»: یکسان. برابر. حال (هُمْ) در فعل (نَجْعَلَهُمْ) است. «مَحْیَاهُمْ وَ مَمَاتُهُمْ»: زندگی و مرگشان. مراد در زندگی دنیا و حیات بعد از مرگشان، یعنی آخرت است (نگا: ص / ، قلم / و ، غافر / ). «سَوَآءً مَّحْیَاهُمْ وَ مَمَاتُهُمْ»: دنیا و آخرت کافران همچون دنیا و آخرت مؤمنان باشد؟ دنیا و آخرت کافران مثل هم باشد؟

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

أَ فَمَنْ‌ کَانَ‌ مُؤْمِناً کَمَنْ‌... (۲) لاَ يَسْتَوِي‌ أَصْحَابُ‌ النَّارِ وَ... (۱) لاَ يَسْتَوِي‌ أَصْحَابُ‌ النَّارِ وَ... (۱)

تفسیر

• آيات ۲۰ - ۳۷ سوره جاثيه
• مراد از رحمت خداوند و اختصاص آن به گروه خاصى در اين آيه
• توضيح اينكه بد كاران نه در حيات و نه در ممات با مؤ منان صالح العمل برابر نيستند
• احتجاج براى اثبات معاد با استناد به حق و عدالت
• ابطال پندار كفار در يكسان دانستن مرگ نيكوكار و بدكار
• حقيقت عبادت اطاعت كردن است
• معناى ((اله )) گرفتن ((هوى ))
• مفاد جمله : ((و اضله الله على علم )) و بيان عدم منافات بين ضلالت و علم
• معناى سخن منكران معاد: ((ما هى الا حياتنا الدنيا نموت و نحيا و ما يهلكنا الا الدهر)) واشاره به چند قول در معناى اين آيه
• گفتار برخى مفسرين كه مراد آيه را نتاسخ و ثنى ها دانسته اند و نقد گفتار آنان
• معنا و تفسير آيه : ((هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق انا كنا نستنسخ ما كنتم تعملون )) وتوضيحى درباره كتابت اعمال
• اقوال ديگر مفسرين در تفسير اين آيه
• چند روايت در ذيل آيه : ((افراءيت من اتخذ الهه هويه )) و ((و ما يهلكنا الا الدهر))
• روايات و توضيحاتى درباره كتابت و استنساخاعمال در ذيل آيه : ((هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق ...))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - گنه کاران، داراى حسابى مجزّا از مؤمنان نیک کردار، در پیشگاه الهى (أم حسب الذین ... کالذین ءامنوا)

۲ - بى توجهى به عدالت الهى در نظام حسابرسى، از زمینه هاى گناه پیشگى است. (أم حسب الذین اجترحوا السیّئات ) پرسش انکارآمیز خداوند در زمینه پندار غلط گناه پیشگان، حکایت از این مى کند که چنین پندارى در اهل گناه، وجود داشته و یا زمینه بروز دارد. لحن توبیخى و هدایت گرانه آیه شریفه، مى رساند که این پندار، خود موجب انحراف است و براى از میان بردن انحراف، باید پندار را نقد و ابطال کرد.

۳ - ارزش و مرتبت انسان در پیشگاه خداوند، در گرو ایمان و عمل صالح است. (أم حسب الذین ... أن نجعلهم کالذین ءامنوا و عملوا الصلحت )

۴ - چگونگى مرگ و زندگى انسان، در گرو چگونگى اعمال او است. (اجترحوا السیّئات أن نجعلهم کالذین ءامنوا و عملوا الصلحت سواء محیاهم و مماتهم)

۵ - ثمربخشى ایمان و عمل صالح، در پرتو پیوستگى آن دو باهم (کالذین ءامنوا و عملوا الصلحت )

۶ - ایمان و عمل صالح، از لوازم و مظاهر یقین به وحى و هدایت آسمانى است. (لقوم یوقنون ... أن نجعلهم کالذین ءامنوا و عملواالصلحت ) «الذین آمنوا و عملوا الصالحات» مى تواند عنوان دیگرى براى «لقوم یوقنون» - در آیه قبل - باشد.۷ - زندگى و مرگ مؤمنان نیک کردار، غیرقابل قیاس با زندگى و مرگ گناه پیشگان (أم حسب الذین اجترحوا السیّئات أن نجعلهم کالذین ءامنوا و عملواالصلحت سواء محیاهم و مماتهم)

۸ - مؤمنان نیک کردار، بهره مند از رحمت و هدایت الهى در دنیا و گناه پیشگان محروم از آنند. (و هدًى و رحمة لقوم یوقنون ... أن نجعلهم کالذین ءامنوا و عملوا الصلحت) منظور از تفاوت مؤمنان صالح با گناه پیشگان در دنیا - به قرینه آیه قبل - ممکن است تمایزشان در بهرهورى از رحمت و هدایت الهى باشد.

۹ - خطاپیشگى و غوطهورى در گناه، مایه سقوط و بدفرجامى انسان و نه لغزش هاى ناخواسته * (اجترحوا السیّئات ) تعبیر «إجترحوا» - که در آن معناى طلب و پى جویى نهفته است - مى تواند بیانگر این معنا باشد که آنچه انسان را از جرگه مؤمنان صالح خارج مى سازد، نه صرف لغزش; بلکه گناه جویى است.

۱۰ - بازتاب ایمان و عمل صالح، در زندگى و مرگ انسان (أن نجعلهم کالذین ءامنوا ... محیاهم و مماتهم)

۱۱ - برابر پنداشتن افراد صلاح پیشه و خطاکار، حکمى ناروا است. (أم حسب ... ساء ما یحکمون)

۱۲ - تناسب زندگى دنیوى انسان، با حیات اخروى او (أم حسب الذین ... سواء محیاهم و مماتهم)

موضوعات مرتبط

• انسان: تفاوت زندگى انسان ها ۷; تفاوت مرگ انسان ها ۷; عوامل انحطاط انسان ۹; ملاک ارزش انسان ۳
• ایمان: آثار ایمان ۳، ۵، ۱۰; ایمان و عمل صالح ۵; زمینه ایمان ۶
• خدا: حسابرسى خدا ۱، ۲
• دنیا: رابطه دنیا و آخرت ۱۲
• رحمت: محرومان از رحمت ۸; مشمولان رحمت ۸
• زندگى: عوامل مؤثر درزندگى ۱۰; کیفیت زندگى ۴
• صالحان: تفاوت صالحان و خطاکاران ۱۱
• عمل: آثار عمل ۴
• عمل صالح: آثار عمل صالح ۳، ۵، ۱۰; زمینه عمل صالح ۶
• غفلت: آثار غفلت از عدالت خدا ۲
• فرجام: عوامل شومى فرجام ۹
• قضاوت: قضاوت ناحق ۱۱
• گمراهان :۸
• گناه: آثار اصرار بر گناه ۹; زمینه گناه ۲
• گناهکاران: حسابرسى گناهکاران ۱; زندگى گناهکاران ۷; گمراهى گناهکاران ۸; محرومیت گناهکاران ۸; مرگ گناهکاران ۷
• مؤمنان: حسابرسى مؤمنان ۱; زندگى مؤمنان ۷; فضایل مؤمنان ۸; مرگ مؤمنان ۷
• مرگ: کیفیت مرگ ۴، ۱۰
• مهتدین :۸
• وحى: یقین به وحى ۶