الشورى ٤١

وَ لَمَنِ‌ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ‌ فَأُولٰئِکَ‌ مَا عَلَيْهِمْ‌ مِنْ‌ سَبِيلٍ‌

ترجمه

و کسی که بعد از مظلوم‌شدن یاری طلبد، ایرادی بر او نیست؛

|و البته هر كه بعد از مظلوم شدنش يارى جويد [و انتقام گيرد] چنين كسانى هيچ راه [ملامتى‌] بر ايشان نيست

و هر كه پس از ستم [ديدن‌] خود، يارى جويد [و انتقام گيرد] راه [نكوهشى‌] بر ايشان نيست.

و هر کس پس از ظلمی که بر او رفته انتقام طلبد، بر اینان هیچ گناه و مؤاخذه نیست.

و کسانی که پس از ستم دیدنشان [به حکم حق و برابر قوانین اسلام] در مقام انتقام برآیند، ایرادی بر آنان نیست [و در شرع مقدس مجوزی وجود ندارد که حق آنان را باطل کنند.]

بر كسانى كه پس از ستمى كه بر آنها رفته باشد انتقام مى‌گيرند، ملامتى نيست.

و هرکس بعد از ستمی که دیده است، انتقام گیرد، اینانند که بر آنان ایرادی نیست‌

و هر آينه هر كه كين ستاند پس از آنكه بر او ستم رفته باشد، پس هيچ راهى [از تعرض و سرزنش‌] بر آنان نيست.

بر کسانی که پس از ستمی که بر آنان رفته است انتقام می‌گیرند، (و برابر تعدّی و ظلمی که بدیشان شده است، خصم را سرکوب می‌سازند) عتاب و عقابی نیست.

و کسانی که پس از ستم (دیدنِ) خود، با کوششی همی یاری جویند (و انتقام گیرند) پس راهی [:نکوهشی] بر ایشان نیست.

و همانا آنکه یاری جوید پس از ستمی که بر او شود آنان را نیست بر ایشان راهی‌

الشورى ٤٠	آیه ٤١	الشورى ٤٢
سوره : سوره الشورى نزول : ١ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٠ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إنتَصَرَ»: (نگا: شوری / ). در اینجا مراد انتقام گرفتن است. «ظُلْمِهِ»: اضافه مصدر به مفعول خود است. «مِن سَبِیلٍ»: راهی برای مؤاخذه. مراد عتاب و عقاب است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

لاَ يُحِبُ‌ اللَّهُ‌ الْجَهْرَ... (۱)

تفسیر

• آيات ۲۷ - ۵۰ سوره شورى
• سنت الهى در روزى دادن به مردم : ((ينزل بقدر ما يشاء))
• شباهت رزق مادى با معارف حقه و شرايع آسمانى ، از نظرنزول و قسمت
• توضيحى راجع به ((قدير)) بودن خداى تعالى
• بررسى مفاد آيه ((و ما اصبكم من مصيبه فبما كسبت ايديكم ....)) كه وجود ارتباط بينگناهان و مصائب دنيوى را افاده مى كند
• سه مطلبى كه از سياق آيه شريفه بدست مى آيد
• تفسيرى بى پايه براى آيه و وجه بى پايگى آن
• بيان آيات ((و من آياته الجوار فى البحر...)) كه كشتى ها را به عنوان يكى از آياتخداوند به ياد مى آورد
• دو تفسير ديگر در معنا مى آيد كه هر دو بى مورد و داراى تكلف اند
• صفات نيك مؤ منين : اجتناب از كبائر و فواحش ، گذشت ، دفع ظلم از يكديگر و...))
• معناى مشورت و آيه ((و اءمرهم شورى بينهم ))
• وجه اينكه در جمله ((و جزاء سيئة سيئه مثلها))عمل متقابل مظلوم در برابر ظالم را ((سيئه )) ناميد
• سه وجه در بيان ((انه لا يحب الظالمين ))
• مظلوم حق مقابله به مثل دارد گو اينكه صبر و گذشت فضيلتى برتر است
• وصف حال غير مؤ منين در روبرو شدن با عذاب الهى
• معناى جمله ((ان الخاسرين الذين خسروا انفسهم و اهليهم )) و اينكه گوينده آن كيانند و دركجا آن را مى گويند
• مفاد جمله : ((يوم لا مرد له من الله )) درباره قيامت
• توبيخ انسان متنعم سرگرم به دنيا
• چند روايت درباره تقدير روزى از جانب خداوند سبحان
• بيان سه اشكال در رابطه با ((ما اءصابكم ...)). و مفاد روايات مربوط به آن
• بيان رواياتى در ارتباط با ((يهب لمن يشاء اناثا

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - انتقام گرفتن از متجاوزان و ستمگران، حق مشروع و مسلّم انسان هاى ستمدیده است. (و لمن انتصر بعد ظلمه فأولئک ما علیهم من سبیل)

۲ - مظلومانى که از حق مشروع مقابله به مثل نمى گذرند، سزاوار ملامت و سرزنش نیستند. (و لمن انتصر ... ما علیهم من سبیل)

۳ - ستمدیدگان، به خاطر گرفتن انتقام خود از ستمگران، در قیامت عقوبت نخواهند دید. (فأولئک ما علیهم من سبیل) جمله «فأولئک ما علیهم من سبیل» به قرینه ذیل آیه بعد (أولئک لهم عذاب ألیم)، مى تواند اشاره به برداشت بالا داشته باشد.

۴ - یارى خواستن ستمدیده، براى انتقام از ستمگر، حق مشروع او است. (و لمن انتصر بعد ظلمه) گروهى از مفسران «إنتصار» را به معناى یارى طلبیدن گرفته اند.

۵ - قصاص قبل از جنایت، امرى ناروا و ممنوع است. (و لمن انتصر بعد ظلمه) قید «بعد ظلمه» مى تواند اشاره به این داشته باشد که قبل از تحقق ظلم، هرگونه اقدام انتقام جویانه، مطرود است.

موضوعات مرتبط

• احکام: ۵
• ظالمان: انتقام از ظالمان ۱
• قصاص: قصاص قبل از جنایت ۵
• متجاوزان: انتقام از متجاوزان ۱
• محرمات: ۵
• مظلومان: استمداد مظلومان ۴; انتقام مظلومان ۲، ۳، ۴; حقوق مظلومان ۱، ۲، ۴; مظلومان در قیامت ۳