يس ٤٥

وَ إِذَا قِيلَ‌ لَهُمُ‌ اتَّقُوا مَا بَيْنَ‌ أَيْدِيکُمْ‌ وَ مَا خَلْفَکُمْ‌ لَعَلَّکُمْ‌ تُرْحَمُونَ‌

ترجمه

و هرگاه به آنها گفته شود: «از آنچه پیش رو و پشت سر شماست [= از عذابهای الهی‌] بترسید تا مشمول رحمت الهی شوید!» (اعتنا نمی‌کنند).

|و چون به ايشان گفته شود: از آنچه در پيش رو و پشت سر داريد بترسيد، باشد كه مورد رحمت قرار گيريد [اعتنا نمى‌كنند]

و چون به ايشان گفته شود: «از آنچه در پيش رو و پشت سر داريد بترسيد، اميد كه مورد رحمت قرار گيريد» [نمى‌شنوند].

و چون مردم را گویند که در امر گذشته و آینده (دنیا و آخرت) خویش (اندیشه کنید و) تقوا پیشه کنید شاید مورد لطف و رحمت خدا گردید (روی بگردانند).

و هنگامی که به آنان گویند: از آنچه [عذاب های دنیا و آخرت] پیش رو و پشت سر شماست بپرهیزید تا مورد رحمت قرار گیرید [به این هشدار قطعی و یقینی توجه نمی کنند،]

و آنگاه كه به ايشان گفته شود كه از آنچه در پيش روى داريد يا پشت سر مى‌گذاريد بترسيد، شايد بر شما رحمت آرند؛ روى بگردانند.

و چون به ایشان گفته شود از آنچه پیش روی شما و از آنچه پشت سرتان است، پروا کنید، باشد که مشمول رحمت شوید [اعراض کنند]

و چون به ايشان گفته شود از آنچه فراروى شماست- گناهان- و آنچه از پس شماست- كيفر گناهانتان- بترسيد و بپرهيزيد شايد بر شما ببخشايند، [روى بگردانند و بر ستيزه و گردنكشى خود بيفزايند].

هنگامی که بدانان گفته شود: بپرهیزید از عذاب و مجازات دنیوی که پیش رو دارید، و از عذاب و مجازات اخروی که در پشت سر دارید، تا به شما رحم شود، (اعتناء نمی‌کنند).

و هنگامی (که) به ایشان گفته شود: «آنچه را در پیش رو و پشت سر دارید (هراس و) پاس دارید، شاید مورد رحمت قرار گیرید» (نمی‌شنوند).

و گاهی که گفته شود بدیشان بترسید آنچه را پیش روی شما و آنچه پشت سر شما است شاید رحم شوید

يس ٤٤	آیه ٤٥	يس ٤٦
سوره : سوره يس نزول : ٥ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مَا بَیْنَ أَیْدِیکُمْ»: آنچه در پیش رو دارید. مراد کیفر و مجازات دنیوی است. «مَا خَلْفَکُمْ»: آنچه در پشت سر دارید. مراد عذاب و عقاب اخروی است. «إِذَا قِیلَ لَهُمْ ...»: جمله شرطیّه است و جزاء آن محذوف است که از آیه بعد استفاده می‌شود، و تقدیر چنین است: إِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّقُوا ... أَعْرَضُوا ...

تفسیر

• آيات ۳۳ - ۴۷ سوره يس
• توضيح مفردات و مفاد آيات شريفه اى كه آيات مربوط به تدبير امر رزق مردم را بيان مى كنند
• توضيح جمله : و ما عملته ايديهم در آيه : لياءكلوا من ثمره و ما عملته ايديهم ...
• بيان مفاد آيه : سبحان الذى خلق الازواج كلها مما تُنبِتُ الارض ...
• مراد از بيرون كشيدن روز از شب و آية لهم الليل نسلخ منه النهار
• معناى آيه : والشمس تجرى لمستقرلها
• مقصود از اينكه فرمود: والقمر قدرناه حتى عاد كالعرجون القديم
• شمس و قمر تابع تدبير خدا و ملازم مسير خود هستند و خورشيد به ماه نمى رسد و شب ازروز جلو نمى افتد
• معناى جمله اتقوا ما بين ايديكم و ما خلفكم و جواب كفار به دعوت به تقوى پروا از خالق
• عكس العمل كفار در برابر دعوت به انفاق شفقت و خدمت به خلق
• رواياتى در ذيل آيه : والشمس تجرى لمستقرلها...
• و رد سخنى از آلوسى درباره روايتى از امام رضا (ع ) راجع به تقدم روز بر شب

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - کافران صدراسلام، نسبت به هشدارهاى الهى مبنى بر پرهیز از گناه و رفتارى که موجب مجازات الهى در دنیا (عذاب استیصال) و در آخرت مى شود، بى اعتنایى کرده و گوش فرانمى دادند. (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم) بیشتر مفسران برآنند که مقصود از «ما بین أیدیکم» (آنچه در پیش روى شما است) گناهانى است که موجب مجازات هاى الهى در دنیا (همچون غرق شدن) مى شود و مقصود از «ما خلفکم» (آنچه پشت سر شما است) گناهانى است که بعداً موجب مجازات الهى در آخرت مى گردد. گفتنى است که تعبیر به «پشت سر» از آن رو است که هنوز نیامده و گویى پشت سر انسان در حرکت است. جواب «إذا»، به قرینه ذیل آیه بعد (کانوا عنها معرضین) «أعرضوا» است.

۲ - کافران صدراسلام، مردمى لجوج و پندناپذیر بودند. (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم)

۳ - کافران صدراسلام، به بهره مند شدن از رحمت و لطف خدا در سایه پرهیز از گناهان فراخوانده شدند. (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم لعلّکم ترحمون)

۴ - پرهیز از گناه و توبه از خطاهاى گذشته، موجب جلب رحمت و لطف خداوند است. (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم لعلّکم ترحمون)

۵ - تنها در سایه پرهیز از گناه و توبه از خطاهاى گذشته، مى توان به رحمت و لطف خدا امیدوار بود. (و إذا قیل لهم اتّقوا ... لعلّکم ترحمون) به کار رفتن کلمه «لعلّ» که براى ترجّى و امیدوارى است، مى تواند بیانگر مطلب یاد شده باشد.

۶ - لزوم پرهیز از گناهان و توبه از خطاهاى گذشته، به منظور جلب رحمت و لطف خداوند (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم لعلّکم ترحمون) لزوم پرهیز از گناهان و توبه ... از فعل امرِ «اتّقوا» به دست مى آید.

روایات و احادیث

۷ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال: معناه إتّقوا ما بین أیدیکم من الذنوب و ما خلفکم من العقوبة; از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: معناى «و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم» این است که بپرهیزید از گناهانى که در پیش رو دارید و از کیفرهایى که به دنبال شما است».

موضوعات مرتبط

• اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲
• امیدوارى: امیدوارى به رحمت خدا ۵; امیدوارى به لطف خدا ۵
• توبه: آثار توبه ۴، ۵، ۶
• خدا: بى اعتنایى به هشدارهاى خدا ۱; موجبات رحمت خدا ۳، ۴، ۶
• عذاب: موجبات عذاب هاى اخروى ۱; موجبات عذاب هاى دنیوى ۱
• کافران: بى اعتنایى کافران صدراسلام ۱; دعوت از کافران صدراسلام ۳; عبرت ناپذیرى کافران صدراسلام ۲; لجاجت کافران صدراسلام ۲
• کیفر: عوامل کیفر ۷
• گناه: آثار اجتناب از گناه ۳، ۴، ۵، ۶; اهمیت اجتناب از گناه ۷