سبإ ٥٤

وَ حِيلَ‌ بَيْنَهُمْ‌ وَ بَيْنَ‌ مَا يَشْتَهُونَ‌ کَمَا فُعِلَ‌ بِأَشْيَاعِهِمْ‌ مِنْ‌ قَبْلُ‌ إِنَّهُمْ‌ کَانُوا فِي‌ شَکٍ‌ مُرِيبٍ‌

ترجمه

(سرانجام) میان آنها و خواسته‌هایشان جدایی افکنده شد، همان گونه که با پیروان (و هم‌مسلکان) آنها از قبل عمل شد، چرا که آنها در شک و تردید بودند!

|و ميان آنها و آنچه از لذايذ مى‌خواستند جدايى افتاد، همان‌گونه كه پيش‌تر با امثال ايشان چنين رفتار شد، زيرا آنها [در باره‌ى رستاخيز] سخت در ترديد بودند

و ميان آنان و ميان آنچه [به آرزو] مى‌خواستند حايلى قرار مى‌گيرد؛ همان گونه كه از ديرباز با امثال ايشان چنين رفت، زيرا آنها [نيز] در دودلىِ سختى بودند.

و (امروز) میان آنها و آرزوهایشان (که به دنیا بر گردند یا توبه و ایمانشان را بپذیرند تا از عذاب رهایی یابند) به کلی دوری و مباینت افکندند چنان که به امثال آنها از امم گذشته که آنها هم در شک و ریب بودند نیز چنین کردند.

و [در نتیجه] میان آنان و همه خواسته هایشان [به وسیله مرگ] جدایی انداخته شد، همان گونه که پیش از این با هم کیشانشان رفتار شد؛ زیرا آنان همواره [نسبت به حق] در تردیدی سخت بودند.

ميان آنها و آن آرزو كه دارند جدايى افتاد. همچنان كه با ديگران كه چنين مى‌انديشيدند و سخت در ترديد بودند، نيز چنين شد.

و بین آنان و آنچه خوش دارند، فاصله افتد، چنانکه پیشترها در حق همانندانشان هم چنین شده بود که آنان سخت در شک بودند

و ميان آنان و آنچه آرزو كنند- از لذتهاى مادى دنيا- جدايى افتد چنانكه با همانندان آنها نيز پيش از اين چنين رفتار شد، كه آنان نيز [در باره رستاخيز] سخت در شك و ترديد بودند.

میان ایشان و آنچه آرزو دارند (که پذیرش ایمان ایشان و نجات از عذاب است) جدائی افکنده می‌شود، همان گونه که با گروههای همسان و همکیش آنان قبلاً چنین عمل شده است. آخر ایشان (در جهان) سراپا در شکّ بوده‌اند (و زندگی را پیوسته با ظنّ و گمان به سر برده‌اند و اینک چنین سرنوشتی باید داشته باشند).

و میان آنان و میان آنچه اشتها دارند فاصله‌ای قرار گرفت؛ همان گونه که از دیرباز با امثال ایشان چنان رفت. به‌راستی اینان در شکی (به گمانشان) مستند بوده‌اند.

و جدائی افکنده شد میان ایشان و میان آنچه هوس کردند بدانسان که شد به پیروانشان از پیش که ایشان بودند در شکی شک‌آورنده‌

سبإ ٥٣	آیه ٥٤	سبإ ٥٥
سوره : سوره سبإ نزول : ١١ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«حِیلَ»: حائل و مانع انداخته شده است. فاصله و جدائی افکنده شده است. «مَا»: آنچه. مراد پذیرش ایمان اخروی و رهائی از دوزخ است یا بازگشت به جهان و انجام کارهای شایسته در آن است (نگا: سجده / ). یا رهائی از بلاهای بزرگ آسمانی و عذاب استیصال جهانی است (نگا: غافر / - ). «أَشْیَاع»: جمع شیعَة، مراد اَمثال و اَقران است (نگا: انعام / ). «مُرِیبٍ»: شکّ‌انداز. به دودلی افکنده. این واژه صفت و برای مبالغه و تأکید است. مثل: شِعْرٌ شاعِرٌ.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ لَقَدْ أَهْلَکْنَا أَشْيَاعَکُمْ‌... (۱)

فِي‌ قُلُوبِهِمْ‌ مَرَضٌ‌ فَزَادَهُمُ‌... (۱) فَلَمَّا رَأَوْا بَأْسَنَا قَالُوا... (۱) فَلَمْ‌ يَکُ‌ يَنْفَعُهُمْ‌... (۱) أَنَّى‌ لَهُمُ‌ الذِّکْرَى‌ وَ قَدْ... (۱) وَ إِنَّهُ‌ لَحَسْرَةٌ عَلَى‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۳۱ - ۵۴، سوره سباء
• گفتگو و مخاصمه ضعفاى با بزرگانشان ، در قيامت ، كه گمراهى خود را متوجهبزرگان خود كرده بزرگانشان نيز خود را تبرئه مى كنند.
• دروغگويى و پنهانكارى كفار در قيامت كه روز كشف اسرار است ، از باب ظهور ملكاترذيله و عادات بد نفسانى است
• وجه اينكه مترقين گفتند ما عذاب نمى شويم
• جواب به آنان با بيان اينكه كثرت مال و اولاد بدون ايمان وعمل صالح مانع از عذاب نيست
• سؤ ال خداوند از ملائكه (آهولاء اياكم كانوايعبدون ) و بيزارى جستن ملائكه از عبادتمشركين
• مقصود از اينكه مشركين به جن ايمان داشته آنها را عبادت مى كرده اند
• اصرار و پافشارى مشركين در پيروى هوى و مقاومت بدوندليل در برابر حق و موعظه پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) آنان را به قيام الله
• وصف حال مشركين در ساعت مرگ كه از سلطه خدا مفرى نداشته ، ايمان دير هنگامشان سودىبه حالشان نمى رساند
• بحث روايتى
• رواياتى درباره انفاق و صدقه دادن
• رواياتى در باره اينكه آيات ((و لوترى اذ فزعوا)) ناظر بر فرو رفتن لشكرسفيانى در زمين (در زمان ظهور حضرت مهدى ((عج )) ) مى باشد

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - بین مشرکان و لذت هاى دنیوى شان، پس از مرگ فاصله مى افتد. (و حیل بینهم و بین ما یشتهون) این که مراد از «ما یشتهون» چیست احتمال هاى گوناگونى وجود دارد; از جمله آنها لذت ها و مال و اموال دنیایى است.

۲ - مشرکان صدراسلام و پیشتر از آنها، در پى لذت هاى دنیوى بوده اند. (و حیل بینهم و بین ما یشتهون)

۳ - با مرگ مشرکان، فرصت ایمان آوردن از آنان گرفته شده و دیگر جایى براى آن نمى ماند. (و لو ترى إذ فزعوا ... و قالوا ءامنّا به ... و حیل بینهم و بین ما یشتهون) احتمال دارد مراد از «ما یشتهون» - به قرینه ذکر ایمان مشرکان با مشاهده عذاب و یا قیامت در آیات پیشین - علاقه به ایمان باشد.

۴ - مشرکانِ ملت هاى پیشین نیز، گرفتار عذاب شدند و بین آنان و لذت هاى دنیوى شان جدایى برگشت ناپذیر افتاد. (و حیل بینهم و بین ما یشتهون کما فعل بأشیاعهم من قبل) «اشیاع» (جمع «شیعة») به معناى پیروان است و در آیه - به قرینه «من قبل» - مراد کسانى است که مشابهت فکرى با مشرکان بعدى داشته اند.

۵ - مشرکان، همواره در تردید و شکى آمیخته با بدگمانى بودند. (إنّهم کانوا فى شکّ مریب) «شکّ» تردید ذهن به نحو مساوى بین دو چیز و «ریب» شک همراه با تهمت است (الفروق اللغویة).

۶ - شک و دودلى آمیخته با بدگمانى مشرکان پیشین، به بعث و قیامت باعث گرفتار شدن آنان به عذاب (و حیل بینهم و بین ما یشتهون کما فعل بأشیاعهم ... إنّهم کانوا فى شکّ مریب)

۷ - شک و دودلى مداوم در عقیده، امر مطلوب و پسندیده اى نیست و پى آمد ناگوارى دارد. (کما فعل بأشیاعهم ... إنهم کانوا فى شکّ مریب)

موضوعات مرتبط

• اقوام پیشین: تاریخ اقوام پیشین ۴; شک اقوام پیشین ۶; عذاب اقوام پیشین ۴، ۶; لذایذ دنیوى اقوام پیشین ۴; مشرکان اقوام پیشین ۴
• ایمان: فرصت ایمان ۳
• عذاب: موجبات عذاب ۶
• عقیده: آثار شک در عقیده ۷; ناپسندى شک در عقیده ۷
• فرجام: زمینه شومى فرجام ۷
• قیامت: آثار شک به قیامت ۶
• مرگ: آثار مرگ ۱، ۳
• مشرکان: سوءظن مشرکان ۵; شک مشرکان ۵; لذایذ دنیوى مشرکان ۱، ۲، ۴; لذایذ دنیوى مشرکان صدراسلام ۲; مرگ مشرکان ۱، ۳