الفرقان ٧٣

وَ الَّذِينَ‌ إِذَا ذُکِّرُوا بِآيَاتِ‌ رَبِّهِمْ‌ لَمْ‌ يَخِرُّوا عَلَيْهَا صُمّاً وَ عُمْيَاناً

ترجمه

و کسانی که هرگاه آیات پروردگارشان به آنان گوشزد شود، کر و کور روی آن نمی افتند.

|و كسانى‌اند كه چون به آيات پروردگارشان تذكر داده شوند، كر و كور بر آن نيفتند

و كسانى‌اند كه چون به آيات پروردگارشان تذكر داده شوند، كر و كور روى آن نمى‌افتند.

و آنان هستند که هرگاه به آیات خدای خود متذکرشان سازند کر و کورانه در آن آیات ننگرند (بلکه با دل آگاه و چشم بینا مشاهده آن کنند تا بر مقام معرفت و ایمانشان بیفزاید).

و آنان که وقتی به آیات پروردگارشان پندشان دهند، در برابر آن با حالت کری و کوری نمی افتند، [بلکه با گوش شنوا و چشم بصیرت به آن دل می دهند.]

و آنان كه چون به آيات پروردگارشان اندرزشان دهند، در برابر آن چون كران و كوران نباشند.

و کسانی که چون آیات پروردگارشان را فرایادشان دهند، هنگام شنیدن آن ناشنواوار و نابیناوار به سجده درنیایند

و آنان كه چون به آيات پروردگارشان يادآور و پند داده شوند بر آنها مانند كران و كوران نيفتند- بلكه آنها را به گوش هوش بشنوند و به ديده بصيرت ببينند-.

و کسانیند هنگامی که به وسیله‌ی آیات پروردگارشان پند داده شدند همسان کران و نابینایان بر آن فرو نمی‌افتند (و غافل‌وار بدان گوش فرا نمی‌دهند. بلکه با گوش دل می‌شنوند و با چشم عقل بدان می‌نگرند، و درسها و اندرزهای قرآنی را آویزه‌ی گوش جان می‌کنند و نیروی ایمان خود را بدان تقویت می‌سازند).

و کسانی که چون به آیات پروردگارشان تذکر داده شوند، (همچون) کران و کوران فریادکنان بر آن‌ها فرود نمی‌آیند.

و آنان که هر گاه یادآوری شوند به آیتهای پروردگار خویش نیفتند بر آنها کران و کوران‌

الفرقان ٧٢	آیه ٧٣	الفرقان ٧٤
سوره : سوره الفرقان نزول : ٦ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«ذُکِّرُوا»: نصیحت شدند. پند داده شدند. «لَمْ یَخِرُّوا عَلَیْها»: بر آن فرو نمی‌افتند. بدان نمی‌پردازند و گوش فرا نمی‌دهند. «صُمّاً وَ عُمْیاناً»: جمع أَصَمّ و أَعْمی، کران و کوران. حال است. مراد این است که بندگان خوب خدا، واقعاً به قرآن گوش می‌دهند و بدان عمل می‌کنند و کور و کر از آن نمی‌گذرند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ‌ الَّذِينَ‌... (۳) وَ إِذَا مَا أُنْزِلَتْ‌ سُورَةٌ... (۱) وَ أَمَّا الَّذِينَ‌ فِي‌ قُلُوبِهِمْ‌... (۰)

اللَّهُ‌ نَزَّلَ‌ أَحْسَنَ‌ الْحَدِيثِ‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۶۳ - ۷۷، سوره فرقان
• صفات مؤ منين : تواضع و فروتنى ، و برخورد سالم درمقابل برخورد زشت و لغو جاهلان با ايشان
• رعايت اعتدال در انفاق : يكى از صفات مؤ منين
• معناى اينكه در وصف مؤ منان فرمود: ((لا يدعون مع الله الها آخر)) با توجه به عقيدهمشركان درباره عبادت خدا
• توجيه مخلد مرتكبين قتل ، زنا و ربا در عذاب
• وجوهى كه در معناى تبديل سيئات به حسنات (فاولئكيبدل الله سيئاتهم حسنات ) گفته شد.
• حسنه يا سيئه بودن عمل منوط به آثار عمل است وتبديل سيئات به حسنات نيز به معناى تبديل آثار است
• مراد از اينكه درباره مؤ منين فرمود: ((لا يشهدون الزورو اذا مروا باللغو مروا كراما))
• وصف ديگر عباد الرحمن : آيات خدا را كوركورانه و بدون معرفت و بصيرت نمى پذيرند
• معناى اينكه ايشان از خداوند مى خواهند: ((ما را براى متقين امام قرار بده ))
• معناى آيه شريفه : ((قل ما يعبوا بكم ربى لولا دعاوكم ...))
• بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به اوصاف مؤ منين ، اسراف و اقتار،تبديل سيئات به حسنات و...)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - بندگان خالص خدا به هنگام شنیدن و یادآور شدن آیات الهى، مانند کران و کوران، با بى اعتنایى و ناخرسندى از آنها نمى گذرند. (و الذین إذا ذکّروا بأیت ربّهم لم یخرّوا علیها صمًّا و عمیانًا) فعل «خرّ» در معناى «سقط» به کار مى رود که به معناى فرود از بالا به پایین است (لسان العرب) و «صمّاً» و «عمیاناً» حال براى فاعل «یخرّوا» است. گفتنى است فعل «لم یخرّوا» در معناى کنایى به کار رفته است و مقصود از آن ناخرسندى و امتناع کردن است; زیرا انسان با فرود آوردن سر به طرف پایین، ناخرسندى خود را ابراز مى دارد.

۲ - پندپذیرى و درس آموزى از آیات الهى، از اوصاف بندگان خالص خدا (و الذین إذا ذکّروا بأیت ربّهم لم یخرّوا علیها صمًّا و عمیانًا)

۳ - حرف شنوى و بصیرت، از اوصاف بندگان خالص خدا (لم یخرّوا علیها صمًّا و عمیانًا)

۴ - پندپذیرى و حرف شنوى، از اوصاف پسندیده و مورد تشویق خداوند (و الذین إذا ذکّروا بأیت ربّهم لم یخرّوا علیها صمًّا و عمیانًا)

۵ - آیات قرآن، مایه پند و درس آموزى است. (و الذین إذا ذکّروا بأیت ربّهم)

۶ - آیات قرآن، جلوه ربوبیت خداوند (ذکّروا بأیت ربّهم) برداشت فوق از اضافه شدن «آیات» به «ربّهم» استفاده شده است.

موضوعات مرتبط

• آیات خدا: عبرت از آیات خدا ۲
• بندگان خدا: بصیرت بندگان خدا ۳; بندگان خدا و آیات خدا ۱; بندگان خدا و استماع قرآن ۱; حق شنوى بندگان خدا ۳; صفات بندگان خدا ۱، ۲، ۳; عبرت پذیرى بندگان خدا ۲
• تذکر: آداب تذکر آیات خدا ۱
• حق: تشویق به حق شنوى ۴
• خدا: توصیه هاى خدا ۴; نشانه هاى ربوبیت خدا ۶
• صفات: صفات پسندیده ۴
• عبرت: تشویق به عبرت پذیرى ۴; عوامل عبرت ۲، ۵
• قرآن: آداب استماع قرآن ۱; آیات قرآن ۶; احترام به قرآن ۱; عبرت از آیات قرآن ۵