الأنبياء ١٣

لاَ تَرْکُضُوا وَ ارْجِعُوا إِلَى‌ مَا أُتْرِفْتُمْ‌ فِيهِ‌ وَ مَسَاکِنِکُمْ‌ لَعَلَّکُمْ‌ تُسْأَلُونَ‌

ترجمه

(گفتیم:) فرار نکنید؛ و به زندگی پر ناز و نعمت، و به مسکنهای پر زرق و برقتان بازگردید! شاید (سائلان بیایند و) از شما تقاضا کنند (شما هم آنان را محروم بازگردانید)!

|[به استهزا گفته مى‌شد]، نگريزيد و به زندگى خوش و به خانه‌هاى خود برگرديد تا شايد [فقرا] از شما حاجت خواهند [و شما هم ندهيد]

[هان‌] مگريزيد، و به سوى آنچه در آن متنعّم بوديد و [به سوى‌] سراهايتان بازگرديد، باشد كه شما مورد پرسش قرار گيريد.

(در آن حال به آنها خطاب شد که) مگریزید و رو به کامرانیها و خانه‌های خود آرید (و به اصلاح فسادکاری خویش بپردازید) که روزی ممکن است از آن بازخواست شوید.

[از روی استهزا و تحقیر به آنان گفتند:] فرار نکنید، و به سوی زندگی مرفّهی که در آن نازپرورده [و مغرور] بودید و خانه هایتان بازگردید تا [بار دیگر به وسیله تهیدستان و مستمندان] از شما درخواست کمک شود [و شما آنان را با کبر و نخوت برانید.]

مگريزيد. به ناز و تنعم و خانه‌هاى خويش بازگرديد، تا بازخواست گرديد.

نگریزید و به مهد ناز و نعمت و خانه و کاشانه‌تان باز گردید، باشد که از شما بازخواست شود

مگريزيد، و به كامرانى و خانه‌هاى خويش بازگرديد تا مگر از شما بپرسند.

(امّا به عنوان تمسخر و استهزاء بدیشان گفته شده است:) نگریزید و باز گردید به سوی زندگانی پرناز و نعمتی که در آن بسر می‌بردید و به سوی کاخها و قصرهای پرزرق و برقتان! شاید (خدمتگزاران و اطرافیانتان به شما نیاز داشته باشند و) از شما (کمکی و چیزی) خواسته شود (و به رأی و نظرتان محتاج باشند).

(هان! از آن برخورد) مگریزید و سوی آنچه در آن متنعم شدید و (سوی) مسکن‌هایتان بازگردید، شاید شما مورد پرسش قرار گیرید.

ندوید و بازگردید بسوی آنچه هوسران بودید در آن و نشیمنهای خویش شاید پرسش شوید

الأنبياء ١٢	آیه ١٣	الأنبياء ١٤
سوره : سوره الأنبياء نزول : ٦ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أُتْرِفْتُمْ فِیهِ»: در آن غرق خوشگذرانی بودید (هود / .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

فَمَا کَانَ‌ دَعْوَاهُمْ‌ إِذْ... (۰) کَمْ‌ أَهْلَکْنَا مِنْ‌ قَبْلِهِمْ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۱ - ۱۵ سوره انبياء
• غرض و مفاد كلى سوره مباركه انبياء
• معناى نزديك شدن حساب -قيامت -به مردم (اقترب للناس حسابهم )
• وجوهى كه درباره جمع بين غفلت (كه متضمن عدم توجه است ) و اعراض (كه مستلزم توجه است ) در جمله : ((و هم فى غفلة معرضون (( گفته شده است
• گفتارى پيرامون معناى حدوث و قدم كلام (در ذيل آيه :((و ما ياءتيهم من ذكر من ربهم محدث ...((
• تجزيه و تحليل حقيقت و واقعيت ((كلام -سخن (( و بيان اينكه قديم بودن كلام متصورنيست
• آيا كلام از جهت كلام بودن ، فعل متكم است يا صفت او يا هيچكدام ؟
• اشاره به معنايى ديگر براى كلام از جهت اينكه مكنونات ضماير را كشف مى كند
• بيان اينكه بحث درباره حدوث و قدم قرآن بى مورد بوده است
• نقل سخنان و افترائات مكذبان پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) در تكذيب و انكار آنحضرت (صلى الله عليه و آله )
• ترقى درجه به درجه افترائات كفار عليه پيامبر اسلام (ص )
• پاسخ خداوند به احتجاج مشركين بر نفى نبوت به بشر بودن پيامبر(ص )
• انحلال آيه شريفه به دو حجت حلى و نقضى
• مقصود از ((ذكر(( و ((اهل ذكر(( در (فسئلوااهل الذكر)
• بحث روايتى (حديثى از امام رضا عليه السلام درباره حادث و قديم بودن كلام خدا
• مقصود از اهل الذكر در آيه (فسئلوا اهل الذكر)اهل بيت عليهم السلام است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- فرار نکردن و بازگشتن به زندگى مرفّه، سخن استهزا آمیز خداوند با مترفان ستمگر، به هنگام نزول عذاب استیصال بر آنان (لاترکضوا وارجعوا إلى ما أُترفتم فیه ) «الترف» به معناى تنعّم و برخوردارى از نعمت و «الترفه» به معناى خود نعمت است. و «مترف» نیز به کسى گویند که از نعمت فراوان و رفاه بسیار برخوردار باشد، به گونه اى که او را مغرور سازد (لسان العرب) و یا آن چنان در ناز و نعمت باشد که کسى جلوگیر او نباشد و هر چه دلش خواست آزادانه انجام دهد (قاموس المحیط). گفتنى است نهى و امر در جمله «لاترکضوا» و «إرجعوا...» براى طلب حقیقى نیست; بلکه مجاز و از باب تهکّم و استهزا است.

۲- کیفر و عذاب جوامع ستمگر و مترف، گریزناپذیر است و فرار از آن نتیجه اى ندارد. (لاترکضوا وارجعوا إلى ما أُترفتم فیه )

۳- مترفان ستمگر هنگام نزول عذاب، دارایى ها و خانه هاى خود را رها نموده و از شهر و دیار خود مى گریزند. (وارجعوا إلى ما أُترفتم فیه و مسکنکم )

۴- غوطه ورى در زندگى مادى و خوش گذرانى، شیوه زندگى در جوامع ستمگر (قریة کانت ظالمة ... وارجعوا إلى ما أُترفتم فیه )

۵- خوش گذرانى و فرورفتن در ناز و نعمت و رفاه، از زمینه هاى عذاب و هلاکت دنیوى (و کم قصمنا من قریة ... وارجعوا إلى ما أُترفتم فیه ) برداشت یاد شده از آمدن «فیه» - که براى ظرفیت است - استفاده مى شود; بدین صورت که نعمت و رفاه، ظرف و انسان برخوردار، مظروف قرار گرفته است. این مطلب حاکى از فرورفتن مترفان ستمگر در ناز و نعمت است.

۶- مترفان و ستمگران جامعه، عامل نابودى تمدن ها و هلاکت افراد جامعه (و کم قصمنا من قریة کانت ظالمة ... ارجعوا إلى ما أُترفتم فیه ) مخاطبان این آیات، گروه خاصى از مردم اند; زیرا خداوند در توصیف آنان دو صفت ستمگرى و تنعّم را مطرح ساخته است و این دو صفت نوعاً در قشر خاصى از جامعه وجود دارد و بیشتر مردم نه ظالم اند و نه مترف.

۷- رفاه زدگان جوامع ستمگرِ پیشین، ساختمان ها و بناهاى باشکوه و مجللى داشتند. (وارجعوا إلى ما أُترفتم فیه و مسکنکم ) ذکر «مساکن» در میان سایر دارایى ها و اموال مترفان، گواه بر ویژگى آن در بین آنها و نیز دلیل دلبستگى ساکنان آن مى باشد.

۸- موقعیت ممتاز اجتماعى و اقتصادى مرفهان جوامع ستمگر (ارجعوا ... لعلّکم تسئلون ) در این که سؤال در «تسئلون» چیست و سؤال کنندگان چه کسانى اند، میان مفسران چند دیدگاه وجود دارد. از جمله آنها این است که سؤال کنندگان مردم هستند و مراد از سؤال، مشورت در مسائل اجتماعى و کمک و درخواست در مسائل اقتصادى است.

۹- وجود طبقات فقیر و مستمند در جوامع رفاه زده و ستمگر پیشین (ارجعوا ... لعلّکم تسئلون ) برداشت یاد شده بنابراین احتمال است که مراد از «لعلّکم تسئلون» پرسش و درخواست فقیران از آنان باشد.

۱۰- ستمگران و مترفان جوامع پیشین، در خط مقدم مبارزه و مخالفت با رسولان الهى (و کم قصمنا من قریة کانت ظالمة ... ارجعوا إلى ما أُترفتم فیه و مسکنکم لعلّکم تسئلون) برداشت یاد شده با توجه به این نکته است که آیه شریفه و دو آیه قبلى در توصیف کسانى است که به خاطر مخالفت با پیامبران به عذاب الهى گرفتار شدند.

۱۱- مرفهان ستمگر، در قبال تنعّم و بهره مندى از نعمت هاى الهى، مورد مؤاخذه و سؤال قرار خواهند گرفت. (ارجعوا إلى ما أُترفتم فیه و مسکنکم لعلّکم تسئلون )

موضوعات مرتبط

• اقوام پیشین: تاریخ اقوام پیشین ۷، ۸، ۹، ۱۰; دشمنى ظالمان اقوام پیشین ۱۰; طبقات اجتماعى اقوام پیشین ۹; مسکن مرفهان اقوام پیشین ۷; موقعیت اجتماعى ظالمان اقوام پیشین ۸; موقعیت اجتماعى مرفهان اقوام پیشین ۸; موقعیت اقتصادى ظالمان اقوام پیشین ۸; موقعیت اقتصادى مرفهان اقوام پیشین ۸
• امتها: عوامل هلاکت امتها ۶
• انبیا: دشمنان انبیا ۱۰
• تمدنها: عوامل انقراض تمدنها ۶
• جامعه: آسیب شناسى اجتماعى ۶
• دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۵
• ظالمان: استهزاى ظالمان ۱; حتمیت عذاب ظالمان ۲; خوشگذرانى ظالمان ۴; دنیاطلبى ظالمان ۴; روش زندگى ظالمان ۴; ظالمان هنگام عذاب ۳; فرار ظالمان ۳; مؤاخذه ظالمان ۱۱; نقش ظالمان ۶
• عذاب: زمینه عذاب ۵; عذاب استیصال ۱; فرار از عذاب ۱
• مرفهان: استهزاى مرفهان ۱; حتمیت عذاب مرفهان ۲; دشمنى مرفهان پیشین ۱۰; فرار مرفهان ۱، ۳; مرفهان هنگام عذاب ۳; مؤاخذه مرفهان ۱۱; نقش مرفهان ۶
• نعمت: مؤاخذه مشمولان نعمت ۱۱
• هلاکت: زمینه هلاکت ۵
• هواپرستى: آثار هواپرستى ۵