ریشه عصر

تکرار در قرآن: ۵(بار)

لیست کلمات مشتق شده

در حال بارگیری...

قاموس قرآن

فشردن. «عَصَرَ الْعِنَبَ: اِسْتَخْرَجَ مائَهُ» [يوسف:36]. يكى از آن دو گفت من خودم را در خواب مى‏بينم كه انگور مى‏فشارم به قولى انگور به اعتبار مايؤل اليه خمر خوانده شده از زجاج و ابن انبارى نقل شده: عرب آن گاه كه معنى واضح باشد شى‏ء را به اسم مايؤل اليه مى‏خواند مثل آجر مى‏پزم حال آنكه خشت مى‏پزد تا آجر باشد. [يوسف:49]. پس از آن سالى مى‏آيد كه در آن مردم باران داده مى‏شوند و مى‏فشارند. آنچه احتياج به فشردن و آب گرفتن داشته باشد از قبيل انگور و زيتون و غيره. بعضى «يعصرون» را به صيغه مجهول خوانده‏اند. [بقره:266]. اعصار را گردباد. بادى كه غبار بلند مى‏كند گفته‏اند ولى بايد اعصار به معنى فشار و به هم سائيدن باشد امروز در علل آتش سوزى جنگل‏ها روشن شده كه شدت باد يا گردباد باعث به هم سائيدن درختان جنگل مى‏شود و در اثر آن آتش سوزى ايجاد شده و قسمت اعظمى از جنگل مى‏سوزد و اين از امتيازات قرآن مجيد است كه به علت آتش‏سوزى اشاره كرده است يعنى: آيا يكى از شما دوست مى‏دارد كه باغى از خرما و انگور داشته باشد و نهرها از زير آن روان گردد... پس فشارى كه توليد آتش مى‏كند به آن رسيده و بسوزد. [نباء:14]. از مجمع‏البيان روشن مى‏شود كه «مُعْصِرات» را همه به صيغه فاعل خوانده‏اند، ابن‏زبير، قتاده و ابن عباس آن را به باء «بالْمُعْصِراتِ» خوانده‏اند. پس معصرات به معنى فشارنده‏هاست در اين صورت آيا مراد از معصرات ابرهااند كه در اثر باد يا عامل ديگر، همديگر را مى‏فشارند؟ و يا مراد از آن بادهاست كه ابرها را مى‏فشارند؟ و اگر مراد بادها باشند بايد «من» در من‏المعصرات به معنى باء باشد چنانكه ابن عباس و غيره خوانده‏اند. به نظر نگارنده «من» در معنى اصلى خود مى‏باشد و «معصرات» وصف ابرهاست و ابرها يكديگر را مى‏فشارند و توليد باران مى‏كنند. آقاى مهندس بازرگان در كتاب باد و باران در قرآن ص 127 علل علمى آن را چنين بيان مى‏كند: در ترموديناميك و فيزيك نشان داده شد كه اشباع و تقطير بخار آب بالنسبة به سائر بخارها يك وضع استثنائى داشته انبساط آدياباتيك آن كه عادتاً بايد سبب تبخير گردد موجب تقطير مى‏شود انبساط آدياباتيك... بنا به معادله اصل اول ترموديناميك... ازخود ايجاد حرارت مى‏نمايد...اين ايجاد حرارت با عمل تقطير...انجام مى‏پذيرد. [عصر:1-3]. عصر به معنى فشردن، روزگار و آخر روز به كار رفته و چون به معنى دهر و روزگار باشد جمع آن عصور آيد. به نظر نگارنده مراد از عصر دهر و روزگار است در اين صورت قسم با مقسم به كه خسران باشد كاملاً متناسب‏اند زيرا تفكر در روزگار و تغيير و گذشت آن روشن مى‏كند كه انسان در كم شدن است رجوع شود به «خسر». بعضى آن را به معنى وقت عصر گرفته كه وقت رسيدگى به سود و زيان روزانه است. الميزان مناسب مى‏داند كه مراد عصر رسول خدا«صلى‏اللَّه‏وعليه‏وآله» و عصر طلوع اسلام باشد ولى نگارنده به احتمال خويش دلگرم هستم. در صافى از كمال الدين از امام صادق «عليه‏السلام» نقل شده مراد از عصر، عصر ظهور المهدى «عليه‏السلام» است. شايد روايت از باب تطبيق باشد و اللَّه‏العالم.

ریشه‌های نزدیک مکانی

ه فى ى انن قول ن انس ل ف رئى ب موه من ها ملک خمر وهج ثجج خرج نزل اتى اخر صوب سرج نور جعل شدد الا خسر ضعف حرق غيث سبع ذلک غوث الذين يى حبب وحد ذرر نبت هما ک احد عوم بين کبر الله حمل

کلمات مشتق شده در قرآن

کلمه	تعداد تکرار در قرآن
إِعْصَارٌ	۱
أَعْصِرُ	۱
يَعْصِرُونَ‌	۱
الْمُعْصِرَاتِ‌	۱
الْعَصْرِ	۱