المدثر ٩: تفاوت میان نسخه‌ها
(Edited by QRobot) |
(←تفسیر) |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::فَذٰلِک|فَذٰلِکَ]] [[کلمه غیر ربط::فَذٰلِک| ]] [[شامل این ریشه::ذلک| ]][[ریشه غیر ربط::ذلک| ]][[شامل این ریشه::ف| ]][[ریشه غیر ربط::ف| ]][[شامل این کلمه::يَوْمَئِذ|يَوْمَئِذٍ]] [[کلمه غیر ربط::يَوْمَئِذ| ]] [[شامل این ریشه::اذ| ]][[ریشه غیر ربط::اذ| ]][[شامل این ریشه::يوم| ]][[ریشه غیر ربط::يوم| ]][[شامل این کلمه::يَوْم|يَوْمٌ]] [[کلمه غیر ربط::يَوْم| ]] [[شامل این ریشه::يوم| ]][[ریشه غیر ربط::يوم| ]][[شامل این کلمه::عَسِير|عَسِيرٌ]] [[کلمه غیر ربط::عَسِير| ]] [[شامل این ریشه::عسر| ]][[ریشه غیر ربط::عسر| ]]'''}} | {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::فَذٰلِک|فَذٰلِکَ]] [[کلمه غیر ربط::فَذٰلِک| ]] [[شامل این ریشه::ذلک| ]][[ریشه غیر ربط::ذلک| ]][[شامل این ریشه::ف| ]][[ریشه غیر ربط::ف| ]][[شامل این کلمه::يَوْمَئِذ|يَوْمَئِذٍ]] [[کلمه غیر ربط::يَوْمَئِذ| ]] [[شامل این ریشه::اذ| ]][[ریشه غیر ربط::اذ| ]][[شامل این ریشه::يوم| ]][[ریشه غیر ربط::يوم| ]][[شامل این کلمه::يَوْم|يَوْمٌ]] [[کلمه غیر ربط::يَوْم| ]] [[شامل این ریشه::يوم| ]][[ریشه غیر ربط::يوم| ]][[شامل این کلمه::عَسِير|عَسِيرٌ]] [[کلمه غیر ربط::عَسِير| ]] [[شامل این ریشه::عسر| ]][[ریشه غیر ربط::عسر| ]]'''}} | ||
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed" | |||
!کپی متن آیه | |||
|- | |||
|فَذٰلِکَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ | |||
|} | |||
'''ترجمه ''' | '''ترجمه ''' | ||
<tabber> | <tabber> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۸: | ||
|-|صادقی تهرانی=پس آن روز، روزی ناگوار است! | |-|صادقی تهرانی=پس آن روز، روزی ناگوار است! | ||
|-|معزی=آن است آن روز روزی دشوار | |-|معزی=آن است آن روز روزی دشوار | ||
|-|</tabber>< | |-|english=<div id="qenag">That Day will be a difficult day.</div> | ||
{{آيه | سوره = سوره المدثر | نزول = | |-|</tabber> | ||
<div class="audiotable"> | |||
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/074009.mp3"></sound></div> | |||
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/074009.mp3"></sound></div> | |||
</div> | |||
{{آيه | سوره = سوره المدثر | نزول = [[نازل شده در سال::2|٢ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::9|٩]] | قبلی = المدثر ٨ | بعدی = المدثر ١٠ | کلمه = [[تعداد کلمات::4|٤]] | حرف = }} | |||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
«عَسِیرٌ»: سخت (نگا: فرقان / ، قمر / . | «عَسِیرٌ»: سخت (نگا: فرقان / ، قمر / . | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۹: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۰#link88 | آيات ۸ - | {{ نمایش فشرده تفسیر| | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۰#link89 | تركيب نحوى آيه : | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۰#link88 | آيات ۸ - ۳۱ سوره مدثّر]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link90 | وصف حال | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۰#link89 | تركيب نحوى آيه: «فَذَالِكَ يَومَئذٍ يَومٌ عَسِير * عَلَى الكَافِرینَ غَيرُ يَسِير»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link91 | مقصود از توصيف | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link90 | وصف حال «وليد بن مغيره» و تكذيب نمودن او]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link92 | مراد از نوزده | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link91 | مقصود از توصيف «سقر» به اين كه: «لا تُبقِى وَ لا تَذَر...»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link93 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link92 | مراد از نوزده نفری که موكّل بر جهنّم اند، چیست؟]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link94 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link93 | وجود انگيزه هاى نفاق قبل از هجرت]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۱۱#link94 | رواياتى درباره گفتار «وليد بن مغيره» در باره قرآن]] | |||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۵_بخش۱۰#link98 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۵_بخش۱۰#link98 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
فَإِذا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ «8» فَذلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ «9» عَلَى الْكافِرِينَ غَيْرُ يَسِيرٍ «10» ذَرْنِي وَ مَنْ خَلَقْتُ وَحِيداً «11» وَ جَعَلْتُ لَهُ مالًا مَمْدُوداً «12» وَ بَنِينَ شُهُوداً «13» وَ مَهَّدْتُ لَهُ تَمْهِيداً «14» | |||
پس هنگامى كه در صور دميده شود. پس آن روز، روز سختى است. بر كافران آسان نيست. مرا واگذار با آن كه خود به تنهايى آفريدم. و به او مالى پيوسته و در حال فزونى دادم. و پسرانى كه در كنارش حاضرند. و براى او اسباب كاميابى را به طور كامل آماده كردم. | |||
جلد 10 - صفحه 284 | |||
===نکته ها=== | |||
«ناقور» چيزى است كه براى ايجاد صدا بر آن مى‌كوبند، همچون طبل و يا در آن مى‌دمند همچون شيپور و مراد از آن در اينجا همان نفخ در صور است كه در آيات ديگر مى‌فرمايد: | |||
«فَإِذا نُفِخَ فِي الصُّورِ» «1»* به نوك پرندگان «منقار» گويند، چون وسيله كوبيدن و سوراخ كردن است و صداى شيپور، گويا گوش را سوراخ مى‌كند و در مغز فرو مى‌رود. | |||
در قرآن، به دو نفخ در صور تصريح شده است: نفخه‌ى اوّل كه در اثر آن همه مى‌ميرند و نفخه‌ى دوم كه در اثر آن دوباره همه زنده مى‌شوند. | |||
در نزديكى مسجدالحرام مركزى به نام «دارالنّدوه» بود كه مشركان براى مشورت در آن جمع مى‌شدند. وليد بن مغيره كه فردى سرشناس و به داشتن عقل و درايت معروف بود، در مجلسى در آن مركز گفت: بياييد براى مقابله با محمّد، حرف‌هاى خود را يكى كنيم و به زائران كعبه درباره محمّد يك پاسخ بدهيم. يك نفر گفت: مى‌گوييم: محمّد شاعر است، ديگرى گفت: مى‌گوييم: او كاهن است، سوّمى گفت: مى‌گوييم: او مجنون است. وليد چهره در هم كشيد و گفت: ما شعرهاى بسيارى شنيده‌ايم امّا سخن محمّد شباهتى به شعر ندارد، و در او اثرى از جنون نيست و كلامش نيز با كاهنان تفاوت دارد. بالاخره تصميم گرفتند كه بگويند: محمّد ساحر است و ميان افراد خانواده جدايى مى‌اندازد و حتّى در يك خانه، كسانى كه به او ايمان آورده‌اند از ساير اعضاى خانواده جدا مى‌شوند. | |||
در اين آيات، خداوند، در مورد وليد مى‌گويد: من او را آفريدم و به او مال و فرزند بسيار دادم، اما او از فكر و توان خود سوء استفاده كرد و در برابر پيامبر من ايستاد. پس مرگ بر او باد. | |||
مراد از «وَحِيداً» در «خَلَقْتُ وَحِيداً» يكى از معانى زير است: | |||
1- «وحيد»، صفت مخلوق است، يعنى او تك وتنها وناتوان ونادار بود و من به او نعمت دادم. | |||
2- «وحيد»، صفت خالق است، يعنى من به تنهايى او را آفريدم و اكنون هم خودم به تنهايى به حساب او مى‌رسم. | |||
---- | |||
«1». مؤمنون، 101 و حاقّه، 13. | |||
جلد 10 - صفحه 285 | |||
===پیام ها=== | |||
1- پايان اين جهان و آغاز جهان ديگر، با صدايى وحشتناك و عظيم است. «نُقِرَ فِي النَّاقُورِ» | |||
2- قيامت براى كافران بسيار سخت است و با گذشت زمان هم انسان‌كافر با آن سختى‌ها خو نمى‌گيرد و براى او آسان نمى‌شود. عَسِيرٌ ... غَيْرُ يَسِيرٍ | |||
3- خداوند، پيامبرش را دلدارى مى‌دهد كه دشمن را به من واگذار. ذَرْنِي ... | |||
4- هم اصل آفرينش و هم امور زندگى به دست خداوند است. خَلَقْتُ ... جَعَلْتُ | |||
5- اگر امروز اموال و فرزندان در اطراف ما هستند، گرفتار غرور نشويم و فراموش نكنيم كه روزى، تنها آمده‌ايم و تنها مى‌رويم. «خَلَقْتُ وَحِيداً» | |||
6- دارايى بشر به اراده و مشيّت خداوند وابسته است، نعمت‌هاى داده شده را در اثر علم و هنر خود ندانيد. جَعَلْتُ ... مَهَّدْتُ | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
فَذلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ «9» | |||
فَذلِكَ يَوْمَئِذٍ: پس آن وقت دميدن، يَوْمٌ عَسِيرٌ: روزى است دشوار، يعنى امر آن سخت است. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ | |||
يا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ «1» قُمْ فَأَنْذِرْ «2» وَ رَبَّكَ فَكَبِّرْ «3» وَ ثِيابَكَ فَطَهِّرْ «4» | |||
وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ «5» وَ لا تَمْنُنْ تَسْتَكْثِرُ «6» وَ لِرَبِّكَ فَاصْبِرْ «7» فَإِذا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ «8» فَذلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ «9» | |||
عَلَى الْكافِرِينَ غَيْرُ يَسِيرٍ «10» | |||
ترجمه | |||
اى جامه بر سر كشيده | |||
برخيز پس بيم ده | |||
و پروردگار خود را ببزرگى ياد كن | |||
و جامه‌هايت را پاك نما | |||
و پليدى را پس بدور افكن | |||
و عطا مكن كه در مقابل، طالب زياده باشى | |||
و براى پروردگارت پس صبر كن | |||
پس چون دميده شود در صور | |||
پس آنوقت و چنين روزى روز سختى است | |||
بر كافران آسان نيست. | |||
تفسير | |||
مستفاد از روايات متعدّده آنستكه مراد از مدّثر پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است و اصل آن متدثر بوده تاء قلب بدال و در دال ادغام شده و دثار جامه رواست كه در وقت خواب بسر ميكشند خلاصه آنكه يكروز كه آنحضرت در كوه حرى بوده يا بعزم مراجعت بمكّه از آنجا بيرون آمده صدائى بگوش مباركش رسيده و بطرف راست و چپ خود نظر فرموده و چيزى نديده و چون بر بالاى سر خود نگريسته جبرئيل را مشاهده فرموده كه بر تختى نشسته است و مرعوب شده و بخانه آمده و از حضرت خديجه دثار طلب فرموده پس جبرئيل نازل و او را باين خطاب مخاطب نموده است كه برخيز از جاى خود و مترس و بترسان خلق را از خالقشان و پروردگار خود را ببزرگى و عظمت بدل و زبان ياد فرما و نقل شده كه چون حضرت اينجمله را شنيد دانست كه وحى است چون شيطان چنين امرى نميكند و لباس خود را تطهير نما يعنى مگذار آلوده گردد ببالا گرفتن و برچيدن | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 299 | |||
و كوتاه كردن چون در روايات به اين معانى تفسير شده و فرموده‌اند لباس آنحضرت پاك بوده مراد از تطهير تشمير است كه بالا گرفتن و بر چيدن باشد تا آلوده نگردد و مؤيّد اينمعنى است آنكه بعدا فرموده و از پليدى دورى كن اگر چه مفسّرين رجز را به بت و صنم و معصيت و خلق بدو حبّ دنيا تفسير نموده‌اند و رجز بكسر را كه بعضى قرائت نموده‌اند بعذاب با آنكه ظاهرا هر دو در اينمعانى استعمال ميشود ولى متبادر همان پليدى است كه قمّى ره بآن تفسير فرموده و عطا منما كه در مقابل زياده از آن طالب باشى چنانچه قمّى ره از امام باقر عليه السّلام نقل نموده و در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه مراد آنستكه زياد مشمار آنچه را از خير براى خدا بجا آوردى و بعضى گفته‌اند بعد از اعطاء بكسى بر او منّت مگذار براى زياد شمردن عطاء خود چون متاع دنيا كم بها است و اظهر معناى اوّل است و معناى دوم ممكن است در باطن باشد و براى خدا صبر كن بر اذيّت و آزار كفّار و تحمّل مشاقّ تكاليف و بر مصائب وارده بر خود و اهل بيت اطهارت و چون دميده شود در صور و ظاهرا مراد نفخه دوم باشد چون فرموده پس آنوقت كه روز آنواقعه است روز سختى است بر كفّار آسان نيست چون نفخه اوّل براى ميراندن تمام خلق است و نفخه دوم براى احياء همه و آن براى كفّار سخت است و ظاهرا آيه اخيره براى تأكيد عسرت و بيان مورد سختى است كه از آيه قبل استفاده ميشود ميخواهد بفرمايد عسرت آن براى كفّار است نه براى مسلمانان و شرح صور اسرافيل و بيان خصوصيّات آن سابقا ذكر شده و در بعضى از روايات اين آيه بظهور امام زمان تأويل شده است. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
فَذلِكَ يَومَئِذٍ يَومٌ عَسِيرٌ «9» | |||
روز بسيار سختي است چون اوضاع عالم دگرگون شده زمين قاعا صفصفا شده، آسمانها پاشيده شده، ستاره‌ها سقوط كرده، خورشيد گرفته شده، جهنم بارز و ظاهر شده ملائكه مشاهده ميشوند، شياطين را ميبينند، كوه‌ها ريز ريز شده، عمارات اشجار از بين رفته، وحشت و خوف دلها را پر كرده، نامه‌ها بدستها داده شده، و موازين نصب شده، صورتها بانحاء مختلف ديده ميشود، بواطن ظاهر شده، يوم تبلي السرائر است و غير اينها از احوال قيامت لذا ميفرمايد: فَذلِكَ يَومَئِذٍ يَومٌ عَسِيرٌ. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 9)- «آن روز، روز سختی است» (فذلک یومئذ یوم عسیر). | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
| خط ۶۲: | خط ۲۰۱: | ||
[[رده:سختیهاى قیامت]][[رده:نفخ صور در قیامت]] | [[رده:سختیهاى قیامت]][[رده:نفخ صور در قیامت]] | ||
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره المدثر ]] | [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره المدثر ]] | ||
{{#seo: | |||
|title=آیه 9 سوره مدثر | |||
|title_mode=replace | |||
|keywords=آیه 9 سوره مدثر,مدثر 9,فَذٰلِکَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ,سختیهاى قیامت,نفخ صور در قیامت,آیات قرآن سوره المدثر | |||
|description=فَذٰلِکَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ | |||
|image=Wiki_Logo.png | |||
|image_alt=الکتاب | |||
|site_name=الکتاب | |||
}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۴ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۱۷:۳۶
| کپی متن آیه |
|---|
| فَذٰلِکَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ |
ترجمه
| المدثر ٨ | آیه ٩ | المدثر ١٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«عَسِیرٌ»: سخت (نگا: فرقان / ، قمر / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۸ - ۳۱ سوره مدثّر
- تركيب نحوى آيه: «فَذَالِكَ يَومَئذٍ يَومٌ عَسِير * عَلَى الكَافِرینَ غَيرُ يَسِير»
- وصف حال «وليد بن مغيره» و تكذيب نمودن او
- مقصود از توصيف «سقر» به اين كه: «لا تُبقِى وَ لا تَذَر...»
- مراد از نوزده نفری که موكّل بر جهنّم اند، چیست؟
- وجود انگيزه هاى نفاق قبل از هجرت
- رواياتى درباره گفتار «وليد بن مغيره» در باره قرآن
تفسیر نور (محسن قرائتی)
فَإِذا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ «8» فَذلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ «9» عَلَى الْكافِرِينَ غَيْرُ يَسِيرٍ «10» ذَرْنِي وَ مَنْ خَلَقْتُ وَحِيداً «11» وَ جَعَلْتُ لَهُ مالًا مَمْدُوداً «12» وَ بَنِينَ شُهُوداً «13» وَ مَهَّدْتُ لَهُ تَمْهِيداً «14»
پس هنگامى كه در صور دميده شود. پس آن روز، روز سختى است. بر كافران آسان نيست. مرا واگذار با آن كه خود به تنهايى آفريدم. و به او مالى پيوسته و در حال فزونى دادم. و پسرانى كه در كنارش حاضرند. و براى او اسباب كاميابى را به طور كامل آماده كردم.
جلد 10 - صفحه 284
نکته ها
«ناقور» چيزى است كه براى ايجاد صدا بر آن مى‌كوبند، همچون طبل و يا در آن مى‌دمند همچون شيپور و مراد از آن در اينجا همان نفخ در صور است كه در آيات ديگر مى‌فرمايد:
«فَإِذا نُفِخَ فِي الصُّورِ» «1»* به نوك پرندگان «منقار» گويند، چون وسيله كوبيدن و سوراخ كردن است و صداى شيپور، گويا گوش را سوراخ مى‌كند و در مغز فرو مى‌رود.
در قرآن، به دو نفخ در صور تصريح شده است: نفخه‌ى اوّل كه در اثر آن همه مى‌ميرند و نفخه‌ى دوم كه در اثر آن دوباره همه زنده مى‌شوند.
در نزديكى مسجدالحرام مركزى به نام «دارالنّدوه» بود كه مشركان براى مشورت در آن جمع مى‌شدند. وليد بن مغيره كه فردى سرشناس و به داشتن عقل و درايت معروف بود، در مجلسى در آن مركز گفت: بياييد براى مقابله با محمّد، حرف‌هاى خود را يكى كنيم و به زائران كعبه درباره محمّد يك پاسخ بدهيم. يك نفر گفت: مى‌گوييم: محمّد شاعر است، ديگرى گفت: مى‌گوييم: او كاهن است، سوّمى گفت: مى‌گوييم: او مجنون است. وليد چهره در هم كشيد و گفت: ما شعرهاى بسيارى شنيده‌ايم امّا سخن محمّد شباهتى به شعر ندارد، و در او اثرى از جنون نيست و كلامش نيز با كاهنان تفاوت دارد. بالاخره تصميم گرفتند كه بگويند: محمّد ساحر است و ميان افراد خانواده جدايى مى‌اندازد و حتّى در يك خانه، كسانى كه به او ايمان آورده‌اند از ساير اعضاى خانواده جدا مى‌شوند.
در اين آيات، خداوند، در مورد وليد مى‌گويد: من او را آفريدم و به او مال و فرزند بسيار دادم، اما او از فكر و توان خود سوء استفاده كرد و در برابر پيامبر من ايستاد. پس مرگ بر او باد.
مراد از «وَحِيداً» در «خَلَقْتُ وَحِيداً» يكى از معانى زير است:
1- «وحيد»، صفت مخلوق است، يعنى او تك وتنها وناتوان ونادار بود و من به او نعمت دادم.
2- «وحيد»، صفت خالق است، يعنى من به تنهايى او را آفريدم و اكنون هم خودم به تنهايى به حساب او مى‌رسم.
«1». مؤمنون، 101 و حاقّه، 13.
جلد 10 - صفحه 285
پیام ها
1- پايان اين جهان و آغاز جهان ديگر، با صدايى وحشتناك و عظيم است. «نُقِرَ فِي النَّاقُورِ»
2- قيامت براى كافران بسيار سخت است و با گذشت زمان هم انسان‌كافر با آن سختى‌ها خو نمى‌گيرد و براى او آسان نمى‌شود. عَسِيرٌ ... غَيْرُ يَسِيرٍ
3- خداوند، پيامبرش را دلدارى مى‌دهد كه دشمن را به من واگذار. ذَرْنِي ...
4- هم اصل آفرينش و هم امور زندگى به دست خداوند است. خَلَقْتُ ... جَعَلْتُ
5- اگر امروز اموال و فرزندان در اطراف ما هستند، گرفتار غرور نشويم و فراموش نكنيم كه روزى، تنها آمده‌ايم و تنها مى‌رويم. «خَلَقْتُ وَحِيداً»
6- دارايى بشر به اراده و مشيّت خداوند وابسته است، نعمت‌هاى داده شده را در اثر علم و هنر خود ندانيد. جَعَلْتُ ... مَهَّدْتُ
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
فَذلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ «9»
فَذلِكَ يَوْمَئِذٍ: پس آن وقت دميدن، يَوْمٌ عَسِيرٌ: روزى است دشوار، يعنى امر آن سخت است.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
يا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ «1» قُمْ فَأَنْذِرْ «2» وَ رَبَّكَ فَكَبِّرْ «3» وَ ثِيابَكَ فَطَهِّرْ «4»
وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ «5» وَ لا تَمْنُنْ تَسْتَكْثِرُ «6» وَ لِرَبِّكَ فَاصْبِرْ «7» فَإِذا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ «8» فَذلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ «9»
عَلَى الْكافِرِينَ غَيْرُ يَسِيرٍ «10»
ترجمه
اى جامه بر سر كشيده
برخيز پس بيم ده
و پروردگار خود را ببزرگى ياد كن
و جامه‌هايت را پاك نما
و پليدى را پس بدور افكن
و عطا مكن كه در مقابل، طالب زياده باشى
و براى پروردگارت پس صبر كن
پس چون دميده شود در صور
پس آنوقت و چنين روزى روز سختى است
بر كافران آسان نيست.
تفسير
مستفاد از روايات متعدّده آنستكه مراد از مدّثر پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است و اصل آن متدثر بوده تاء قلب بدال و در دال ادغام شده و دثار جامه رواست كه در وقت خواب بسر ميكشند خلاصه آنكه يكروز كه آنحضرت در كوه حرى بوده يا بعزم مراجعت بمكّه از آنجا بيرون آمده صدائى بگوش مباركش رسيده و بطرف راست و چپ خود نظر فرموده و چيزى نديده و چون بر بالاى سر خود نگريسته جبرئيل را مشاهده فرموده كه بر تختى نشسته است و مرعوب شده و بخانه آمده و از حضرت خديجه دثار طلب فرموده پس جبرئيل نازل و او را باين خطاب مخاطب نموده است كه برخيز از جاى خود و مترس و بترسان خلق را از خالقشان و پروردگار خود را ببزرگى و عظمت بدل و زبان ياد فرما و نقل شده كه چون حضرت اينجمله را شنيد دانست كه وحى است چون شيطان چنين امرى نميكند و لباس خود را تطهير نما يعنى مگذار آلوده گردد ببالا گرفتن و برچيدن
جلد 5 صفحه 299
و كوتاه كردن چون در روايات به اين معانى تفسير شده و فرموده‌اند لباس آنحضرت پاك بوده مراد از تطهير تشمير است كه بالا گرفتن و بر چيدن باشد تا آلوده نگردد و مؤيّد اينمعنى است آنكه بعدا فرموده و از پليدى دورى كن اگر چه مفسّرين رجز را به بت و صنم و معصيت و خلق بدو حبّ دنيا تفسير نموده‌اند و رجز بكسر را كه بعضى قرائت نموده‌اند بعذاب با آنكه ظاهرا هر دو در اينمعانى استعمال ميشود ولى متبادر همان پليدى است كه قمّى ره بآن تفسير فرموده و عطا منما كه در مقابل زياده از آن طالب باشى چنانچه قمّى ره از امام باقر عليه السّلام نقل نموده و در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه مراد آنستكه زياد مشمار آنچه را از خير براى خدا بجا آوردى و بعضى گفته‌اند بعد از اعطاء بكسى بر او منّت مگذار براى زياد شمردن عطاء خود چون متاع دنيا كم بها است و اظهر معناى اوّل است و معناى دوم ممكن است در باطن باشد و براى خدا صبر كن بر اذيّت و آزار كفّار و تحمّل مشاقّ تكاليف و بر مصائب وارده بر خود و اهل بيت اطهارت و چون دميده شود در صور و ظاهرا مراد نفخه دوم باشد چون فرموده پس آنوقت كه روز آنواقعه است روز سختى است بر كفّار آسان نيست چون نفخه اوّل براى ميراندن تمام خلق است و نفخه دوم براى احياء همه و آن براى كفّار سخت است و ظاهرا آيه اخيره براى تأكيد عسرت و بيان مورد سختى است كه از آيه قبل استفاده ميشود ميخواهد بفرمايد عسرت آن براى كفّار است نه براى مسلمانان و شرح صور اسرافيل و بيان خصوصيّات آن سابقا ذكر شده و در بعضى از روايات اين آيه بظهور امام زمان تأويل شده است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
فَذلِكَ يَومَئِذٍ يَومٌ عَسِيرٌ «9»
روز بسيار سختي است چون اوضاع عالم دگرگون شده زمين قاعا صفصفا شده، آسمانها پاشيده شده، ستاره‌ها سقوط كرده، خورشيد گرفته شده، جهنم بارز و ظاهر شده ملائكه مشاهده ميشوند، شياطين را ميبينند، كوه‌ها ريز ريز شده، عمارات اشجار از بين رفته، وحشت و خوف دلها را پر كرده، نامه‌ها بدستها داده شده، و موازين نصب شده، صورتها بانحاء مختلف ديده ميشود، بواطن ظاهر شده، يوم تبلي السرائر است و غير اينها از احوال قيامت لذا ميفرمايد: فَذلِكَ يَومَئِذٍ يَومٌ عَسِيرٌ.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 9)- «آن روز، روز سختی است» (فذلک یومئذ یوم عسیر).
نکات آیه
۱ - قیامت، روزى سخت و دشوار (فذلک یومئذ یوم عسیر)
۲ - لحظه دمیده شدن صور در روز رستاخیز، آغاز سختى ها و ناگوارى ها براى اهل محشر (فإذا نقر فى الناقور . فذلک یومئذ یوم عسیر)
موضوعات مرتبط
- قیامت: سختیهاى قیامت ۱، ۲; نفخ صور در قیامت ۲
منابع
