روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۴ ش ۳۱۵

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۴، كِتَابُ الدِّيَات

و روي ابن محبوب عن هشام بن سالم عن حبيب السجستاني قال :

سَأَلْتُ‏ أَبَا جَعْفَرٍ ع‏ عَنْ رَجُلٍ قَطَعَ يَدَيْنِ لِرَجُلَيْنِ اَلْيَمِينَيْنِ فَقَالَ يَا حَبِيبُ‏ تُقْطَعُ يَمِينُهُ لِلرَّجُلِ اَلَّذِي قَطَعَ يَمِينَهُ أَوَّلاً وَ يُقْطَعُ يَسَارُهُ لِلَّذِي قَطَعَ يَمِينَهُ آخِراً لِأَنَّهُ إِنَّمَا قَطَعَ يَدَ اَلرَّجُلِ اَلْأَخِيرِ وَ يَمِينُهُ قِصَاصٌ لِلرَّجُلِ اَلْأَوَّلِ فَقُلْتُ إِنَ‏ أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ ع‏ إِنَّمَا كَانَ يَقْطَعُ اَلْيَدَ اَلْيُمْنَى وَ اَلرِّجْلَ اَلْيُسْرَى فَقَالَ إِنَّمَا كَانَ يَفْعَلُ ذَلِكَ فِيمَا يَجِبُ مِنْ حُقُوقِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَمَّا حُقُوقُ‏ اَلْمُسْلِمِينَ‏ يَا حَبِيبُ‏ فَإِنَّهُ يُؤْخَذُ لَهُمْ حُقُوقُهُمْ فِي قِصَاصِ اَلْيَدِ بِالْيَدِ إِذَا كَانَتْ لِلْقَاطِعِ يَدٌ وَ اَلرِّجْلُ بِالْيَدِ إِذَا لَمْ يَكُنْ لِلْقَاطِعِ يَدَانِ فَقُلْتُ لَهُ أَ مَا تُوجَبُ عَلَيْهِ اَلدِّيَةُ وَ تُتْرَكُ لَهُ رِجْلُهُ فَقَالَ إِنَّمَا تُوجَبُ عَلَيْهِ اَلدِّيَةُ إِذَا قَطَعَ يَدَ رَجُلٍ وَ لَيْسَ لِلْقَاطِعِ يَدَانِ وَ لاَ رِجْلاَنِ فَثَمَّ تُوجَبُ عَلَيْهِ اَلدِّيَةُ لِأَنَّهُ لَيْسَتْ لَهُ جَارِحَةٌ يُقَاصُّ مِنْهَا

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۵ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۵۱۵

حبيب سجستانى گويد: از امام باقر عليه السّلام پرسيدم مردى‏ دست راست دو تن را بريد با او چه بايد كرد؟ فرمود: اى حبيب دست راست او را بقصاص آن كس كه اوّل دستش را قطع كرده مى‏برند، و سپس دست چپش را بقصاص آن كس كه بعدا قطع كرده است، زيرا دست دوّمى را هنگامى بريده كه دست راستش در گرو قصاص اوّلى از آن دو بوده است. عرضكردم امير مؤمنان عليه السّلام دست راست و پاى چپش را مى‏بريد، فرمود: اين كار را در مورد حقوق خداوند عزّ و جلّ انجام مى‏داد، و امّا اى حبيب در باره حقوق مردم مسلمان همانا حقوقشان را در قصاص دست را به دست مى‏بريد اگر ضارب داراى دست بود، و پاى را بجاى دست قصاص مى‏كرد اگر دستى نداشت، پس گفتم: آيا ديه را بر او واجب نمى‏شود كه پايش را رها ساخته نبرند؟ فرمود: جز اين نباشد كه ديه در موقعى است كه جانى دست و پا نداشته باشد در چنين وقتى ديه بر او واجب است زيرا عضوى ندارد كه آن در مقابل جنايتش قصاص شود.