۱۷٬۰۳۳
ویرایش
خط ۱۳۰: | خط ۱۳۰: | ||
==اطاعت بی قيد و شرط، مختص به خداى سبحان است == | ==اطاعت بی قيد و شرط، مختص به خداى سبحان است == | ||
«'''وَ مَا أُمِرُوا | «'''وَ مَا أُمِرُوا إِلّا لِيَعْبُدُوا إِلَهاً وَاحِداً لا إِلَهَ إِلّا هُوَ'''»: | ||
اين جمله، جمله اى است حاليه، و معنايش اين است كه يهود و نصارا، براى خود، رب هایى اتخاذ كردند، در حالى كه مأمور | اين جمله، جمله اى است حاليه، و معنايش اين است كه: يهود و نصارا، براى خود، رب هایى اتخاذ كردند، در حالى كه مأمور نبودند، مگر به اين كه خدا را بپرستند. | ||
و اين كلام، بر چند مطلب دلالت دارد: | و اين كلام، بر چند مطلب دلالت دارد: | ||
<span id='link181'><span> | <span id='link181'><span> | ||
اول | اول اين كه: همان طورى كه عبادت هر چيز مساوى با اعتقاد به ربوبيت اوست، همچنين اطاعت بدون قيد و شرط هر چيز نيز، مساوى با رب دانستن آن چيز است. پس طاعت هم وقتى به طور استقلال باشد خود، عبادت و پرستش است و لازمۀ اين معنا، اين است كه شخص مطاع را بدون قيد و شرط و به نحو استقلال اله بدانيم، زيرا اله آن كسى است كه سزاوار عبادت باشد، و جمله مورد بحث بر همه اين ها دلالت دارد. | ||
زيرا با | زيرا با اين كه ظاهر كلام اقتضاء داشت كه بفرمايد: «وَ مَا أُمِرُوا إلّا لِيَتَّخِذُوا رَبّاً وَاحِداً»، به جاى «ربّ»، كلمه «اله» را به كار برد، تا بفهماند اتخاذ ربّ، به وسيله اطاعت بدون قيد و شرط، خود عبادت است، و رب را معبود گرفتن، همان اله گرفتن است. چون اله به معناى معبود است - دقت فرمایيد. | ||
دوم | دوم اين كه: هر جا در كلام مجيد به عبادت خداى واحد دعوت كرده و مثلا فرموده: «لا اله الّا أنا فاعبدون»، و يا فرموده: «فَلَا تَدعُ مَعَ اللهِ إلَهاً آخَر» و امثال آن، همان طورى كه مرادش عبادت نكردن غير خدا به معناى متعارف در عبادت خدا است، همچنين مقصودش نهى از اطاعت غير او نيز هست. زيرا در آيه مورد بحث، مى بينيم وقتى مى خواهد يهود و نصارا را در اطاعت بدون قيد و شرط احبار و رهبان خود مؤاخذه نمايد، مى فرمايد: «و حال آن كه مأمور نبودند، مگر به عبادت معبودى واحد، كه جز او معبودى نيست». | ||
و بر همين معنا دلالت مى كند آيه شريفه | و بر همين معنا دلالت مى كند آيه شريفه: «ألَم أعهَد إلَيكُم يَا بَنِى آدَم...». زيرا مقصود از عبادت شيطان، اطاعت اوست، و اين بحث، به ظاهر يك بحث است، ليكن هزار بحث از آن منشعب مى شود. | ||
جملۀ «لا اله الّا هُو»، كلمه توحيدى را كه جملۀ «وَ مَا أُمِرُوا إلّا لِيَعبُدُوا إلَهاً وَاحِداً» متضمن بود، تتميم مى كند. چه بسيارى از بت پرستان، با اين كه به وجود آلهه بسيارى معتقد بودند، ليكن در عين حال يك اله را مى پرستيدند. بنابراين، گفتن اين كه جز اله واحدى را نپرستيد، كافى نيست و توحيد را نمى رساند، و بايد اضافه كرد آن الهى را بايد پرستيد كه جز او الهى نيست. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۹ صفحه ۳۲۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۹ صفحه ۳۲۸ </center> | ||
اين دو معنا از عبادت | اين دو معنا از عبادت را، خداى تعالى در آيه: «قُل يَا أهلَ الكِتَابِ تَعَالَوا إلَى كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَينَنَا وَ بَينَكُم ألَّا نَعبُدَ إلّا اللهُ وَ لَا نُشرِكَ بِهِ شَيئاً وَ لَا يَتَّخِذَ بَعضُنَا بَعضاً أربَاباً مِن دُونِ اللهِ فَإن تَوَلَّوا فَقُولُوا اشهَدُوا بِأنَّا مُسلِمُونَ» جمع نموده، و اضافه كرده است كه بايد عبادت را به هر دو معنايش به خداى تعالى اختصاص داد، و اختصاص دادن آن به خدا، همان اسلام و تسليم در برابر اوست، كه هيچ انسانى از آن مفرّى ندارد. | ||
«''' | «''' سُبحَانَهُ عَمَّا يُشرِكُونَ '''» - اين جمله، تقديس و تنزيه خداى تعالى است از شرك و نواقصى كه اعتقاد به ربوبيت احبار و رهبان، و همچنين ربوبيت مسيح، مستلزم آن است. | ||
آيه مورد | آيه مورد بحث، به منزله بيان علت مطلبى است كه در اولين آيه از آيات مورد بحث، يعنى آيه: «الَّذِينَ لَا يُؤمِنُونَ بِاللهِ وَ لَا بِاليَومِ الآخِر» بيان شده بود. زيرا گرفتن اله و يا آلهه به جاى خداى سبحان، با ايمان به او و ايمان به روز جزا، كه در آن ملكى جز ملك خدا نيست، جمع نمى شود. | ||
<span id='link182'><span> | <span id='link182'><span> | ||
ویرایش