۱۶٬۳۳۸
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۴ بخش۹: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←آيات ۶۴ - ۶۵ سوره مريم
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
<center> «'''بیان آیات'''» </center> | <center> «'''بیان آیات'''» </center> | ||
وجه اتصال دو آيه | ==وجه اتصال دو آيه «وَ مَا نَتَنَزَّلُ...»، با آيات قبل== | ||
اين دو | اين دو آيه، نسبت به آيات قبل و بعد از آن، به منزلۀ جمله معترضه اند، و سياق اين دو شهادت مى دهد كه كلام در آن، كلام فرشته وحى است، و اما به وحى قرآنى و از ناحيه خداى سبحان. چون نظم آن، بدون شك نظمى است قرآنى، و اين نظريه اى است كه روايت وارده به طرق مختلفه از اهل سنت، و به نقل مجمع، از ابن عباس آن را تأييد مى كند. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۱۱۰ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۱۱۰ </center> | ||
و آن | و آن روايت، اين است كه وقتى جبرئيل در نزول خود تأخير كرد، رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» از او پرسيد: چرا دير كردى؟ جبرئيل به وحى الهى گفت: «وَ مَا نَتَنَزَّلُ الّا بِأمرِ رَبِّك... هَل تَعلَمُ لَهُ سَمِيّاً». | ||
جمعى از | جمعى از مفسران چون اين نكته به نظرشان نرسيده بود، در بيان اتصال اين دو آيه به آيات ماقبلش تلاش كرده اند. | ||
بعضى گفته اند: تقدير آن «وَ قَالَ جِبرِئِيلُ وَ مَا نََتَنَزَّلُ...» بوده. | |||
بعضى ديگر گفته اند: اين دو آيه، متصل به كلام سابق جبرئيل بوده، كه به مريم گفت: «إنَّمَا أنَا رَسُولُ رَبِّكِ لِأهَبَ لَكِ غُلَاماً زَكِيّاً...». | |||
بيان | قومى ديگر گفته اند: جملۀ «وَ مَا نَتَنَزَّلُ إلّا بِأمرِ رَبِّكِ...» جزء كلام متقين است، كه هنگام ورود به بهشت مى گويند، و تقدير آن، چنين است: «وَ قَالَ المُتَّقُونَ وَ مَا نَتَنَزَّلُ الجَنَّةَ إلّا بِأمرِ رَبِّكِ...». | ||
و بعضى ديگر، حرف هایى زده اند، كه سخافت و بى پايگى از سر و روى همه آن ها مى بارد. نه سياق، آن را مى پذيرد و نه نظم بليغ قرآن، و ديگر حاجتى نيست به اين كه وجوه فساد آن ها را بيان كنيم، و به زودى، در ذيل بحث از آيه دوم، وجه ديگرى براى اتصال مذكور خواهد آمد. | |||
«'''وَ مَا نَتَنزَّلُ إِلّا بِأَمْرِ رَبِّك...'''»: | |||
كلمۀ «تَنَزَّل»، به معناى نزول به كندى و مهلت است. چون از باب تفعّل است، كه مطاوعه و قبول «نزّل» را افاده مى كند. مثلا وقتى گفته مى شود: «نَزَّلَهُ فَتَنَزَّلَ». معنايش اين است كه: فلانى او را نازل كرد و او قبول نمود. و سياق نفى و استثناء، انحصار را مى فهماند و مى رساند كه ملائكه نازل نمى شوند، مگر به امرى از خدا، همچنان كه در جاى ديگر فرمود: «لَا يَعصُونَ اللّهَ مَا أمَرَهُم وَ يَفعَلُونَ مَا يُؤمَرُون». | |||
==سخن ملائكه، در آیه شریفه، بیانگر مالكيت حقيقيه و مطلقه خداوند است== | |||
كلمه ((امام (( و ((قدام (( و كلمه ((بين يديه ((، به معناى جلو و پيش رو است ، و يك معنا را مى رساند، با اين تفاوت كه ((بين يديه (( را در پيش روى نزديك استعمال مى كنند، آن پيش رويى كه طرف مسلط و مشرف بر آن باشد، ولى ((امام (( در مطلق جلو و پيش رو استعمال مى شود، پس ظاهر جمله اول يعنى ((له ما بين ايدينا و ما خلفنا و ما بين ذلك (( اين است كه آنچه زير نظر ما و مشرف بر ما است ، از آن خدا است ، و ظاهر جمله دوم ، يعنى ((و ما خلفنا((، به قرينه مقابله ، آن چيزهايى است كه از نظر ايشان غائب و مستور است. | كلمه ((امام (( و ((قدام (( و كلمه ((بين يديه ((، به معناى جلو و پيش رو است ، و يك معنا را مى رساند، با اين تفاوت كه ((بين يديه (( را در پيش روى نزديك استعمال مى كنند، آن پيش رويى كه طرف مسلط و مشرف بر آن باشد، ولى ((امام (( در مطلق جلو و پيش رو استعمال مى شود، پس ظاهر جمله اول يعنى ((له ما بين ايدينا و ما خلفنا و ما بين ذلك (( اين است كه آنچه زير نظر ما و مشرف بر ما است ، از آن خدا است ، و ظاهر جمله دوم ، يعنى ((و ما خلفنا((، به قرينه مقابله ، آن چيزهايى است كه از نظر ايشان غائب و مستور است. | ||
