۱۶٬۳۳۸
ویرایش
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==بحث روايتى== | ==بحث روايتى== | ||
در مجمع | در مجمع البيان، در ذيل آيه «وَ مِمَّن هَدَينَا وَ اجتَبَينَا...»، از على بن الحسين «عليهما السلام» روايت آورده كه فرمود: مقصود از آنان ماييم. | ||
مؤلف: مناقب ابن شهرآشوب، از آن جناب، نظير روايت گذشته را آورده، و با تفسيرى كه ما براى اين آيه كرديم، معناى روايت روشن گرديد. چون مراد از آن، اهل هدايت و اجتباء از غير انبياء است، هرچند كه انبياء «عليهم السلام» هم، اهل هدايت و اجتباء هستند، وليكن اين طور نيست كه غير انبياء، كسى اهل اجتباء و هدايت نباشد. به دليل اين كه قرآن كريم، صريحا «مريم» را اهل اجتباء دانسته، با اين كه آن جناب، پيغمبر نبوده. | |||
در تفسير روح المعانى گفته است : بعضى از | در تفسير روح المعانى گفته است: بعضى از اماميه، از على بن الحسين «رضى اللّه عنهما» روايت كرده اند كه فرموده: منظور از اين آيه ماييم. ولى اين سخن خلاف ظاهر آيه است. علاوه بر اين، حال روايات اماميه هم بر كسى از ارباب تميز پوشيده نيست. اين بود كلام روح المعانى، و خطاء اين گفتار از آنچه گذشت، معلوم است. | ||
و علت اشتباه وى، اين است كه جملۀ «وَ مِمَّن هَدَينَا وَ اجتَبَينَا» را عطف بر جملۀ «مِن ذُرِّيَة آدَم» كرده و جملۀ «مِنَ النَّبِيّين» را بيان براى جملۀ «أُولَئِكَ الَّذِينَ...» گرفته است. در نتيجه «أُولَئِكَ الَّذِينَ أنعَمَ اللّهُ عَلَيهِم» را منحصر به «نَبِيّين» كرده. آنگاه ناچار شده بگويد كه آيه شريفه، غير انبياء را شامل نمى شود، با اين كه خود او مى داند كه خداى تعالى، در زمرۀ همان مُنعَمٌ عَلَيهم، مريم را نام برده، با اين كه آن جناب، پيغمبر نبوده. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۱۰۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۱۰۸ </center> | ||
ابن مردويه و بيهقى (در كتاب شعب الايمان)، از | و در الدر المنثور است كه احمد، ابن منذر، ابن ابى حاتم، ابن حبان، حاكم (وى حديث را صحيح دانسته)، | ||
ابن مردويه و بيهقى (در كتاب شعب الايمان)، از ابوسعيد خدرى روايت كرده اند كه گفت: | |||
و | از رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» شنيدم كه مى خواند: «فَخَلَفَ مِن بَعدِهِم خَلفٌ» و مى فرمود: بعد از شصت سال، اين خلف خواهد آمد كه «أضَاعُوا الصَّلَوة وَ اتَّبَعُوا الشَّهَوَات فَسَوفَ يَلقَونَ غَيّاً». آنگاه خلفى پديد مى آيد كه قرآن مى خوانند، اما اين قرآن از گلويشان تجاوز نمى كند، و سه طایفه قرآن مى خوانند: مؤمن و منافق و فاجر. | ||
و در مجمع البيان، در ذيل جملۀ «أضَاعُوا الصَّلَوة» گفته: بعضى ها گفته اند كه مقصود كسانى است كه نماز را از وقت خود تأخير بيندازند، نه اين كه ترك كنند. و اين معنا، از امام صادق «عليه السلام» روايت شده. | |||
مؤلف: در كافى نيز، نظير اين معنا را از داوود بن فرقد، از آن جناب روايت كرده. و نيز از طرق عامه، از ابن مسعود و عده اى از طبقه بعد از صحابه روايت شده. | |||
و در | و از كتاب جوامع الجامع، و نيز در روح المعانى، در ذيل جملۀ «وَ اتَّبَعُوا الشَّهَوَات»، از على «عليه السلام» روايت آورده اند كه فرمود: پيرو شهوات كسى است كه ساختمان هاى عريض و طويل بسازد، و مركب مورد تماشاى مردم سوار شود، و لباس انگشت نما بپوشد. | ||
و در الدر المنثور است كه ابن مردويه، از طريق نهشل، از ضحاك، از ابن عباس، از رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» روايت كرده كه فرمود: «غَىّ»، درّه اى است كه در جهنم قرار دارد. | |||
مؤلف: در رواياتى ديگر آمده كه «غَىّ» و «اثام»، دو نهر است در جهنم. و اين روايات، بر فرض هم كه صحيح باشد، آن طور كه بعضى پنداشته اند، تفسير ديگرى براى اين دو كلمه نيست، بلكه بيان مآل امر غَىّ است، كه خلاصۀ جزاى آن در قيامت به چه صورتى خواهد بود. | |||
نظير اين روايت، روايتى است كه در معناى كلمۀ «وَيل» آمده، كه چاهى در جهنم است. | |||
و نيز در تفسير «طوبى» آمده كه درختى در بهشت است. و همچنين رواياتى ديگر، كه صورت و مجسم آخرتى كيفر را بيان مى كنند. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۱۰۹ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۱۰۹ </center> | ||
<span id='link89'><span> | <span id='link89'><span> | ||
==آيات ۶۴ - ۶۵ سوره مريم == | ==آيات ۶۴ - ۶۵ سوره مريم == | ||
وَ مَا نَتَنزَّلُ إِلا بِأَمْرِ رَبِّك لَهُ مَا بَينَ أَيْدِينَا وَ مَا خَلْفَنَا وَ مَا بَينَ ذَلِك وَ مَا كانَ رَبُّك نَسِيًّا(۶۴) | وَ مَا نَتَنزَّلُ إِلا بِأَمْرِ رَبِّك لَهُ مَا بَينَ أَيْدِينَا وَ مَا خَلْفَنَا وَ مَا بَينَ ذَلِك وَ مَا كانَ رَبُّك نَسِيًّا(۶۴) |
ویرایش