۱۶٬۳۱۴
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۷ بخش۲۳: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←احتجاج بر مسئله معاد با بيان اينكه خلق سماء و ارض باطل نيست
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۱: | ||
<span id='link191'><span> | <span id='link191'><span> | ||
== | ==دو دلیل برای اثبات روز حساب == | ||
«''' | «'''وَ مَا خَلَقنَا السّمَاءَ وَ الأرضَ وَ مَا بَينَهُمَا بَاطِلاً...'''»: | ||
بعد از | بعد از آن كه كلام به ياد روز حساب منتهى شد، عنان كلام را به سوى همين مسأله برگردانيد، تا آن را روشن سازد. لذا بر اصل ثبوت آن، به دو حجت احتجاج نمود: | ||
يكى احتجاجى است كه سياق آيه مورد بحث آن را مى رساند، و اين احتجاج، از طريق غايات است. چون اگر امر خلقت آسمان ها و زمين و آنچه بين آن دو است - با اين كه امورى است مخلوق و مؤجّل، يكى پس از ديگرى موجود مى شوند، و فانى مى گردند - به سوى غايتى باقى و ثابت و غيرمؤجّل منتهى نشود، امرى باطل خواهد بود، و باطل به معنى هر چيزى كه غايت نداشته باشد، محال است تحقق پيدا كند و در خارج موجود شود. | |||
علاوه بر اين، صدور چنين خلقتى از خالق حكيم محال است، و در حكيم بودن خالق هم، هيچ حرفى نيست. | |||
و بسيار مى شود كه كلمه «باطل» به بازى اطلاق مى گردد، و اگر در آيه مورد بحث هم، مراد اين معنا باشد، معناى آن چنين مى شود: «ما، آسمان ها و زمين و آنچه بين آن دو است، به بازى نيافريديم و جز به حق خلق نكرديم». و اين، همان معنايى است كه آيه «وَ مَا خَلَقنَا السّمَاوَاتِ وَ الأرضَ وَ مَا بَينَهُمَا لَاعِبِين مَا خَلَقنَاهُمَا إلّا بِالحَقّ»، آن را افاده مى كند. | |||
«''' | بعضى از مفسران گفته اند: «آيه مورد بحث، از نظر معنا عطف است بر ماقبلش، و گويا فرموده: پيروى هوا مكن؛ چون اين پيروى سبب گمراهی ات مى شود. و نيز به خاطر اين كه خدا، عالَم را براى باطل كه پيروى هوى، مصداقى از آن است، نيافريده، بلكه براى توحيد و پيروى شرع خلق كرده است». | ||
ليكن اين تفسير درست نيست. براى اين كه آيه بعدى كه مى فرمايد: «أم نَجعَلُ الّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحَاتِ كَالمُفسِدِينَ فِى الأرض»، با اين معنا سازگار نيست. | |||
«'''ذَلِكَ ظَنُّ الّذِينَ كَفَرُوا فَوَيلٌ لِلّذِينَ كَفَرُوا مِنَ النّار'''» - يعنى اين كه خدا، عالَم را به باطل و بدون غايت خلق كرده باشد و روز حسابى كه در آن نتيجۀ امور معلوم مى شود، در كار نباشد، پندار و ظنّ كسانى است كه كافر شدند. پس واى به حال ايشان از عذاب آتش. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۲۹۹ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۲۹۹ </center> | ||
<span id='link192'><span> | <span id='link192'><span> | ||
