۱۶٬۳۳۸
ویرایش
برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
<span id='link453'><span> | <span id='link453'><span> | ||
== | ==روايتى درباره شأن نزول سوره «كافرون»، و روايتى راجع به تكرار يك مضمون درسوره == | ||
بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ | بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ. | ||
إِذَا جَاءَ نَصرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ(۱) | |||
وَ رَأَيْت النَّاس يَدْخُلُونَ فى دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجاً(۲) | إِذَا جَاءَ نَصرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ. (۱) | ||
فَسبِّحْ بحَمْدِ رَبِّك وَ استَغْفِرْهُ إِنَّهُ كانَ تَوَّابَا(۳) | وَ رَأَيْت النَّاس يَدْخُلُونَ فى دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجاً. (۲) | ||
ترجمه آيات | فَسبِّحْ بحَمْدِ رَبِّك وَ استَغْفِرْهُ إِنَّهُ كانَ تَوَّابَا. (۳) | ||
به نام | |||
منتظر باش كه وقتى نصرت و | * ترجمه آيات: | ||
و ببينى كه | |||
پس (به | به نام «اللّه» كه بخشنده به همه و مهربان با نيكان است. | ||
بيان آيات | |||
در اين | منتظر باش كه وقتى نصرت و فتح، از ناحيه خدا برسد. (۱) | ||
و ببينى كه مردم، گروه گروه، به دين اسلام در مى آيند. (۲) | |||
پس (به شكرانۀ آن)، پروردگارت را حمد و تسبيح گوى و از او طلب آمرزش كن، كه او بسيار توبه پذير است. (۳) | |||
* بيان آيات: | |||
در اين سوره، خداى تعالى، به رسول گرامی اش، وعدۀ فتح و يارى مى دهد و خبر مى دهد كه: به زودى، آن جناب مشاهده مى كند كه مردم، گروه گروه، داخل اسلام مى شوند، و به او دستور مى دهد كه به شكرانۀ اين يارى و فتح خدايى، خدا را تسبيح كند و حمد گويد و استغفار نمايد. | |||
* و اين سوره، بنا به استظهارى كه خواهيم كرد، بعد از صلح حديبيّه، در مدینه و قبل از فتح مكّه، نازل شده. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۶۵۱ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۶۵۱ </center> | ||
إِذَا جَاءَ نَصرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ | * إِذَا جَاءَ نَصرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ: | ||
بيان | |||
بيان اين كه: مراد از نصر و فتح در «'''إذا جاء نصر الله و الفتح ...'''»، رسيدن آن پيشگويى شده، فتح مكّه است: | |||
و منظور از «'''نصر'''» و «'''فتح '''» - | |||
و نيز منظور | كلمۀ «'''إذا'''»، ظهور در استقبال (آينده) دارد و اين ظهور، اقتضا دارد كه مضمون آيه شريفه، خبرى باشد از امرى كه هنوز رخ نداده و به زودى رخ مى دهد. و چون آن امر، يارى و فتح است؛ در نتيجه سورۀ مورد بحث، از مژده هايى است كه خداى تعالى به پيامبر داده، و نيز از ملاحم و خبرهاى غيبى قرآن كريم است. | ||
پس روشن ترين واقعه اى كه مى تواند مصداق اين نصرت و فتح باشد، فتح | |||
و | و منظور از «'''نصر'''» و «'''فتح '''» - آن طور كه بعضى از مفسّران پنداشته اند - جنس نصرت و فتح نيست، تا آيه شريفه، با تمامى مواقفى كه خداى تعالى پيامبرش را يارى نموده و بر دشمنان پيروز كرده، منطبق شود. مثلا با ايمان آوردن انصار و اهل يمن هم منطبق گردد. چون با آيه: «'''و رأيت النّاس يدخلون فى دين اللّه أفواجا'''» نمى سازد. زيرا اسلام آوردن انصار و اهل يمن و ساير مسلمانان كه قبل از فتح مكه مسلمان شدند، فوج فوج نبوده. | ||
و اين | |||
و نيز منظور آيه، صلح حديبيّه - كه خداى تعالى آن را در آيه «'''إنّا فتحنا لك فتحا مُبينا'''» فتح خوانده - نمى تواند باشد. براى اين كه آيه بعدى با آن انطباق ندارد، و در صلح حديبيّه، مردم، فوج فوج داخل اسلام نشدند. | |||
پس روشن ترين واقعه اى كه مى تواند مصداق اين نصرت و فتح باشد، فتح مكّه است. چون فتح مكّه در حيات رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلّم» و در بين همه فتوحات ، اُمّ الفتوحات و نصرت روشنى بود كه بنيان شرك را در جزيرة العرب، ريشه كن ساخت. | |||
و مؤيّد اين نظريه، وعدۀ نصرتى است كه در ضمن آيات نازله در باره حديبيّه داده و فرموده: «'''إنّا فتحنا لك فتحا مُبينا ليغفر لك اللّه ما تقدّم من ذنبك و ما تأخّر و يُتمّ نعمته عليك و يهديك صراطا مستقيما و ينصرك اللّه نصراً عزيزاً'''». چون بسيار نزديك به ذهن است كه منظور از فتح و نصر عزيز، همان فتح مكّه باشد. چون تنها فتحى كه مرتبط با فتح حديبيّه باشد، همان فتح مكّه است كه دو سال بعد از صلح حديبيّه، اتفاق افتاد. | |||
و اين نظريه، به ذهن نزديك تر است ، تا آيه را حمل كنيم بر اجابت دعوت حقّه از ناحيه اهل يمن و دخول بدون خونريزی شان در اسلام. پس نزديك تر به اعتبار همان است كه بگوييم: مراد از نصر و فتح، نصرت رسول خدا «صلّى اللّه عليه و آله و سلّم» بر كفّار قريش، و مراد از فتح، فتح مكّه است. و نيز بگوييم: اين سوره، بعد از صلح حديبيّه و بعد از نزول سوره فتح و قبل از فتح مكّه نازل شده است. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۶۵۲ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۶۵۲ </center> | ||
وَ رَأَيْت النَّاس يَدْخُلُونَ فى دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجاً | * وَ رَأَيْت النَّاس يَدْخُلُونَ فى دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجاً: | ||
راغب، در مفردات مى گويد: كلمۀ «'''فوج '''»، به معناى جماعتى است كه به سرعت عبور كنند، و جمع اين كلمه، «'''أفواج '''» مى آيد. و بنا به گفته وى، معناى «'''داخل شدن مردم در دين خدا أفواجا'''» اين است كه جماعتى بعد از جماعتى ديگر به اسلام در آيند، و مراد از «دين اللّه» همان اسلام است. چون خداى تعالى به حكم آيه: «'''إنّ الدّين عند اللّه الاسلام '''» غير اسلام را دين نمى داند. | |||
<span id='link455'><span> | <span id='link455'><span> | ||
==وجه و مناسبت امر به حمد و استغفار پروردگار، بعد از ديدن نصر الهى == | ==وجه و مناسبت امر به حمد و استغفار پروردگار، بعد از ديدن نصر الهى == | ||
فَسبِّحْ بحَمْدِ رَبِّك وَ استَغْفِرْهُ إِنَّهُ كانَ تَوَّابَا | فَسبِّحْ بحَمْدِ رَبِّك وَ استَغْفِرْهُ إِنَّهُ كانَ تَوَّابَا |
ویرایش