البينة ٥: تفاوت میان نسخه‌ها
(Edited by QRobot) |
(بدون تفاوت)
|
نسخهٔ ۲۹ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۰۸:۳۹
ترجمه
| البينة ٤ | آیه ٥ | البينة ٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«وَ مَآ أُمِرُوا إِلاّ لِیَعْبُدُوا اللهَ»: حرف واو، حالیّه است. حرف (لِ) به معنی (أَنْ) است، و تقدیر چنین است: إِلاّ بِأَنْ یَعْبُدُوا اللهَ. «مُخْلِصِینَ»: مخلصانه (نگا: اعراف / ، یونس / ، عنکبوت / ). «حُنَفَآءَ»: حقگرایانه (نگا: حجّ / ). «مُخْلِصِینَ ... حُنَفَآءَ»: حال اوّل و دوم ضمیر فاعلی (و) هستند. «دِینُ الْقَیِّمَةِ»: آئین راست و درست. دین ارزشمند. اضافه موصوف به صفت است. مانند مسجدالجامع، مسجدالحرام، دارالآخره (نگا: یوسف / نحل / )، عذاب الحریق (نگا: آل‌عمران / انفال / ). ذکر (ه) برای مبالغه است (نگا: روح‌البیان. روح‌المعانی).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۸، سوره بيّنه
- تفسير آيه : ((لم يكن الّذين كفروا من اهل الكتاب ...)) كه گفته شده ازمشكل ترين آيات قرآنى است
- موارد استعمال واژه ((كتاب )) و مراد از اينكه فرمود درصحف مطهّره اى كه پيامبر (صلىالله عليه و آله ) تلاوت مى كند ((كتب قيمة )) هست
- بيان اينكه كتب آسمانى براى عموم بشر آورده شده و آيه ((و ما تفرق الذين اوتواالكتاب ...)) حكايت حال مشركين نيز هست
- بيان مفاد جمله ((و ذلك دين القيمه ))
- بهترين مردم و بدترين مردم
- (چند روايت درباره اينكه مراد از ((خيرالبريّه - بهترين مردم )) اميرالمؤ منين (عليهالسلام ) و شيعيان اويند)
نکات آیه
۱ - خداوند، هرگز به شرک و بندگى غیر او فرمان نداده است. (و ما أُمروا إلاّ لیعبدوا اللّه)
۲ - ادیان آسمانى، از تعالیم انحرافى مبرّا بوده و مردم را تنها به عبادت خداوند، اخلاص، اعتدال در دین، اقامه نماز و پرداخت زکات، فرمان داده اند. (و ما تفرّق الذین أُوتوا الکتب ... و ما أُمروا إلاّ لیعبدوا اللّه مخلصین له الدین حنفاء و یقیموا الصلوة و یؤتوا الزکوة) حصر در «إلاّ لیعبدوا اللّه»، حصر اضافى و در مقایسه با تفرقه اى است که آیه قبل آن را گریبان گیر پیروان ادیان آسمانى دانسته بود. بنابراین مفاد آیه این است که خداوند، به تفرقه فرمان نداده است; بلکه خواسته او توحید، اعتدال، نماز و زکات است.
۳ - امت هاى پیشین، با وجود برهانِ روشن الهى، گرفتار عبادت غیر خدا شده، خود را به آن موظف مى پنداشتند. (و ما أُمروا إلاّ لیعبدوا اللّه) تعبیر «و ما اُمروا...»، تعریض به تفرقه گران است که نباید امر خدا را بهانه قرار دهند; زیرا او به شرک فرمان نداده است.
۴ - ادیان آسمانى، با یکدیگر هماهنگ بوده و اختلافات دینى مردم ارتباطى به تعالیم آنها ندارد. (و ما تفرّق الذین ... و ما أُمروا إلاّ لیعبدوا اللّه مخلصین له الدین)
۵ - انجام دادن وظیفه بندگى در برابر خداوند، در گرو منحصر دانستن شریعت، به ادیان آسمانى است. (لیعبدوا اللّه مخلصین له الدین) «دین»، اسم تمام کارهایى است که خداوند با آن عبادت مى شود. این کلمه، در معانى دیگر; از قبیل «جزاء»، «اسلام»، «عادت»، «عبادت» و «طاعت» (قاموس) و به صورت استعاره در معناى شریعت (مفردات راغب) نیز استعمال شده است. سیاق آیه با معانى عبادت، طاعت و شریعت تناسب بیشترى دارد.
۶ - خداوند، در تمام ادیان آسمانى انسان ها را به بندگى خالصانه و به دور از انحراف، فرمان داده است. (و ما أُمروا إلاّ لیعبدوا اللّه مخلصین له الدین حنفاء) «حنیف» (مفرد «حنفاء»)، به معناى کسى است که به سوى دین درست و راست، تغییر جهت داده است (مقاییس اللغة).
۷ - اقامه نماز و پرداخت زکات، فرمانى الهى براى پیروان تمام ادیان آسمانى (و ما أُمروا إلاّ ... و یقیموا الصلوة و یؤتوا الزکوة)
۸ - استوارى و سامان بخشى، ویژه دینى است که بدون پیرایه باشد و مردم را به عبادت خالصانه و معتدل، اقامه نماز و پرداخت زکات فرمان دهد. (و ما أُمروا إلاّ... و ذلک دین القیّمه)
۹ - ادیان آسمانى، داراى استقامت و مایه پایدار ماندن مردم است. (و ذلک دین القیّمه) «قیّمة»، در معانى «قوام بخش» و «مستقیم» هر دو استعمال شده است. در عبارت «دین القیّمة»، موصوف به صفت خود اضافه شده و حرف «تاء» در «قیّمة» براى مبالغه است. برخى آن را صفت براى موصوف محذوف و اصل تعبیر را «دین الکتب القیّمة» (اشاره به «کتب قیّمة» در آیات قبل) یا «دین الملّة القیّمة» (دین امت استوار) مى دانند. در این صورت، حرف «تاء» نشانه تأنیث خواهد بود.
۱۰ - عبادت خداوند، عقاید توحیدى، اداى نماز و پرداخت زکات، سامان دهنده امور انسان ها است. (لیعبدوا اللّه مخلصین له الدین حنفاء و یقیموا الصلوة و یؤتوا الزکوة و ذلک دین القیّمة)
۱۱ - اهل کتاب، دین خود را با تعالیم غیر الهى، آمیختند و خود به انحراف کشیده شدند. (و ما تفرّق الذین أُوتوا الکتب ... و ما أُمروا إلاّ لیعبدوا اللّه مخلصین له الدین حنفاء) اوامر الهى براى اهل کتاب، بیش از امورى بوده که این آیه از آنها یاد کرده است. بنابراین اکتفا به آنها، تعریض به اهل کتاب خواهد بود که خود را با آن امور، بیگانه ساخته بودند.
۱۲ - اهل کتاب، به نماز و زکات در آیین خویش، بى اعتنا بودند. (و ما تفرّق الذین أُوتوا الکتب ... و ما أُمروا إلاّ... و یقیموا الصلوة و یؤتوا الزکوة)
۱۳ - اسلام، دینى توحیدى و معتدل و فراخوان مردم به اقامه نماز و پرداخت زکات (و ما أُمروا إلاّ لیعبدوا اللّه مخلصین له الدین حنفاء و یقیموا الصلوة و یؤتوا الزکوة) مراد از «الذین اُوتوا الکتاب» - که مرجع ضمیر «أمروا» است - ممکن است آن دسته از اهل کتاب باشد که به اسلام کفر ورزیدند. در این مبنا، «الذین کفروا» در آیه اول نیز، به همان گروه نظر دارد.
۱۴ - سرپیچى کافران اهل کتاب و مشرکان، از پذیرش اسلام و محروم ساختن خویش از توحید، اعتدال، نماز و زکات، شگفت آور است. (لم یکن الذین کفروا ... منفکّین ... و ما أُمروا إلاّ لیعبدوا اللّه ... حنفاء و یقیموا الصلوة و یؤتوا الزکوة) چنانچه جمله «و ما أمروا...»، ناظر به اوامر اسلامى باشد، مفاد آیه - با توجّه به ارتباط آن با آغاز سوره - این مى شود که مگر اسلام، چه اوامرى دارد که کافران، همچنان از مرام خود منفکّ نشده و به این دین روى نمى آورند؟!; این دین که سراسر توحید و نماز و زکات است، چه فرمان نادرستى در آن است که آنان از پذیرش این دین، امتناع مىورزند؟!.
موضوعات مرتبط
- اختلاف دینى: عوامل اختلاف دینى ۴
- اخلاص: اهمیت اخلاص ۶; دعوت به اخلاص ۲
- ادیان آسمانى: اتقان ادیان آسمانى ۹; تنزیه ادیان آسمانى ۲; دعوت ادیان آسمانى ۲; نقش ادیان آسمانى ۹; هماهنگى ادیان آسمانى ۴
- استقامت: عوامل استقامت ۹
- اسلام: اعتدال اسلام ۱۳; دعوتهاى اسلام ۱۳; شگفتى اعراض از اسلام ۱۴; ویژگیهاى اسلام ۱۳
- اعتدال: دعوت به اعتدال ۲; شگفتى محرومیت از اعتدال ۱۴
- امتها: کفر امتهاى پیشین ۳
- اهل کتاب: آثار گمراهى اهل کتاب ۱۱; بى اعتنایى اهل کتاب ۱۲; شگفتى عصیان اهل کتاب ۱۴; محرومیت اهل کتاب ۱۴
- ایمان: آثار ایمان به ادیان آسمانى ۵
- توحید: شگفتى محرومیت از توحید ۱۴
- خدا: اوامر خدا ۱، ۶، ۷; خدا و شرک ۱; زمینه عبودیت خدا ۵
- دین: استحکام در دین ۸; التقاط در دین ۱۱; تنزیه دین ۸; ویژگیهاى دین ۸
- زکات: آثار اداى زکات ۱۰; بى اعتنایى به اداى زکات ۱۲; دعوت به اداى زکات ۲، ۸، ۱۳; زکات در ادیان آسمانى ۷; شگفتى محرومیت از اداى زکات ۱۴
- زندگى: عوامل هدفمندى زندگى ۱۰
- عبادت: آثار عبادت خدا ۱۰; اخلاص در عبادت ۶; دعوت به عبادت ۲; دعوت به عبادت خالصانه ۸; عبادت غیر خدا ۳
- عبودیت: عبودیت غیر خدا ۱
- مشرکان: شگفتى عصیان مشرکان ۱۴; محرومیت مشرکان ۱۴
- نماز: آثار برپایى نماز ۱۰; بى اعتنایى به نماز ۱۲; دعوت به برپایى نماز ۲، ۸، ۱۳; شگفتى محرومیت از نماز ۱۴; نماز در ادیان آسمانى ۷
