الشعراء ٢٥

قَالَ‌ لِمَنْ‌ حَوْلَهُ‌ أَ لاَ تَسْتَمِعُونَ‌

ترجمه

(فرعون) به اطرافیانش گفت: «آیا نمی‌شنوید (این مرد چه می‌گوید)؟!»

|فرعون به اطرافيان خود گفت: آيا نمى‌شنويد [چه مى‌گويد]

[فرعون‌] به كسانى كه پيرامونش بودند گفت: «آيا نمى‌شنويد؟»

فرعون روی به درباریانش کرد و گفت: آیا نمی‌شنوید (که این مرد چه دعوی بی‌دلیل می‌کند).

[فرعون از روی مسخره] به افراد پیرامونش گفت: آیا نمی شنوید [که چه می گوید؟!]

به آنان كه در اطرافش بودند، گفت: آيا نشنيديد؟

[فرعون‌] به اطرافیانش گفت آیا نمی‌شنوید؟

[فرعون‌] به كسانى كه گرد او بودند گفت: آيا نمى‌شنويد [چه مى‌گويد]؟

(فرعون رو) به اطرافیان خود (کرد و مسخره‌کنان) گفت: آیا نمی‌شنوید (این مرد چه می‌گوید؟! می‌شنوید که جز یاوه نمی‌گوید؟!).

(فرعون) به اطرافیانش گفت: «آیا درست نمی‌شنوید؟»

گفت بدانان که در پیرامونش بودند آیا نمی‌شنوید

الشعراء ٢٤	آیه ٢٥	الشعراء ٢٦
سوره : سوره الشعراء نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَلا تَسْتَمِعُونَ»: آیا گوش فرا می‌دهید؟! آیا می‌شنوید؟! این سخن جنبه تعجّب و ریشخند را دارد.

تفسیر

• آيات ۱۰ - ۶۸، سوره شعراء
• غرض اين آيات : مقايسه قوم خاتم الانبياء (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) با قوم موسى وهارون ، ابراهيم و نوح و...
• اشاره به معناى ((خوف )) و فرق آن با ((خشيت ))
• بيان اينكه جمله : ((فارسل الى هارون اخى )) حاكى ازتعلل و شانه خالى كردن از مسئوليت نيست
• معناى ((ذنب )) و مراد از اينكه موسى عليه السّلام فرمود: ((و لهم على ذنب ))
• دلگرمى مى دادند خداوند به موسى و هارون : ما با شمائيم !
• گفتگوى موسى عليه السّلام با فرعون
• مفاد جمله : ((و انت من الكافرين )) كه در خطاب فرعون به موسى عليه السّلام آمده است
• پاسخ موسى عليه السّلام به سه اشكال و اعتراض فرعون بر آن حضرت
• مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :((قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...))
• رد گفتار مفسرين در معناى ضلالت در آيه شريفه
• مراد از حكمى كه بعد از گريختن موسى عليه السّلام از مصر به او داده شده (فوهب لىربى حكما)
• توضيح مفاد (وجعلنى من المرسلين ) كه جواب اعتراضاول فرعون در استبعاد رسالت موسى عليه السّلام است
• توضيح مفاد (و تلك نعمة تمنها على ...) كه پاسخ اعتراض ديگر فرعون است
• بيان گفتار مفسرين درباره جمله ((الم نربك )) و اشكالات و توجهات مترتب برگفتارشان
• اشاره به معتقدات بت پرستان درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
• بيان علت اينكه فرعون گفت : ((رب العالمين چيست ؟))
• تقرير و توضيح جواب موسى عليه السّلام بهسوال فرعون (قال رب السموات و الارض و ما بينهما...)
• دو نكته در ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه
• جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين : ((قال ربكم و رب آبائكم الاولين ))
• فرعون به موسى عليه السّلام بر چسپ ديوانگى مى زند
• فرعون موسى عليه السّلام را به زندان تهديد مى كند
• موسى عليه السّلام با پيشنهاد اظهار معجزه مى كند
• معجزه عصى و يد بيضاء را نشان مى دهد و فرعون او را متهم به توطئه مى كند
• پيشنهاد بزرگان قوم به فرعون در برابر ارائه معجزات موسى عليه السّلام
• واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
• قسمت ديگر داستان موسى عليه السّلام : كوچ شبانه بنىاسرائيل از مصر و غرق و هلاك فرعون و فرعونيان
• نتيجه گيرى از حكايت موسى عليه السّلام و فرعون

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - مناظره موسى و فرعون در منظر جمعى از فرعونیان (قال لمن حوله) «حَوْل» به چیزى که شىء را احاطه کرده باشد، گفته مى شود. استفهام در «ألاتستمعون» براى اظهار تعجب است. یعنى «[ فرعون] به کسانى که پیرامونش بودند [با تعجب ]گفت آیا نمى شنوید».

۲ - شدت انکار و شگفتى فرعون نسبت به سخنان موسى(ع) درباره پروردگار جهانیان (قال ربّ السموت و الأرض ... قال لمن حوله ألاتستمعون) لحن استهزاآمیز فرعون بیانگر مطلب یاد شده است.

۳ - لحن مستکبرانه و تمسخرآمیز فرعون، در برابر منطق محکم موسى(ع) (قال ربّ السموت و الأرض ... قال لمن حوله ألاتستمعون) استفهام در جمله «ألاتستمعون» مى تواند براى استهزا باشد.

۴ - فرعون، هنگام شنیدن مواضع اعتقادى موسى(ع) اطرافیانش را علیه او تحریک و تهییج کرد. (قال ربّ السموت و الأرض ... قال لمن حوله ألاتستمعون) برداشت یاد شده از آن جا است که سخن فرعون مى تواند به هدف تحریک و تهییج اطرافیان ادا شده باشد.

موضوعات مرتبط

• فرعون: استهزاهاى فرعون ۳; تعجب فرعون ۲; تکبر فرعون ۳; روش برخورد فرعون ۲، ۳، ۴
• فرعونیان: تحریک ۴
• موسى(ع): استهزاى موسى(ع) ۳; تکبر بر موسى(ع) ۳; قصه موسى(ع) ۱، ۲، ۳، ۴; مکذبان موسى(ع) ۲; مناظره موسى(ع) با فرعون ۱; موسى(ع) در دربار فرعون ۱