يوسف ٢
| گسترشکپی متن آیه |
|---|
ترجمه
معنی کلمات و عبارات
«قُرْآناً»: خواندنی. مصدر است و به معنی اسم مفعول، یعنی مقروء به کار رفته است و حال ضمیر (ه) است. «عَرَبِیّاً»: حال دوم یا صفت (قُرْآناً) است.
نزول
شأن نزول آیات ۱ تا ۳:
ابن عباس[۱] و ابن مسعود[۲] گویند: مردم از رسول خدا صلى الله علیه و آله خواستند و گفتند: یا رسول الله چه خوب بود اگر براى ما در قرآن داستانى هم مى آوردى سپس این آیات و سوره نازل گردید.
مقاتل و کلبى گویند: منافقین از سلمان فارسى خواسته بودند که از براى آنها از تورات و عجائبى که در آنست، سخن بگوید. خداوند آیه ۱۶ سوره حدید «أَلَمْ یأْنِ لِلَّذِینَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِکرِ اللَّهِ» را براى پیامبر نازل گردانید سپس آیات این سوره را نازل فرمود تا آیه سوم.[۳]
و نیز گویند آیه سوم این سوره نازل گردید و به آنها خبر داد که قرآن داراى بهتر و نیکوترین داستان است بنابراین از لحاظ استماع داستان به غیر قرآن احتیاجى نیست.[۴]
تفسیر
نکات آیه
۱- خداوند ، نازل کننده قرآن (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا)
۲- قرآن ، نام کتاب نازل شده بر پیامبر(ص) (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا)
۳- قرآن پیش از نزولش ، داراى حقیقتى که نه خواندنى بود و نه عربى. (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا)
۴- خداوند ، قرآن را در قالب لغت و زبان عرب نازل کرد. (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا)
۵- قابلیت و گنجایش زبان عرب ، براى مفاهیم وحى و بیان معارف الهى (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا لعلکم تعقلون) فهمیدن حقایق وحى به عنوان غایتى براى نزول قرآن به لغت عرب ، مى رساند که عربى بودن قرآن ، در فهم معارف و حقایق وحى دخیل است و این از قابلیت لغت عرب براى ارائه مفاهیم وحى حکایت دارد.
۶- گویایى و رسا بودن زبان عرب ، فلسفه نزول قرآن به آن لغت (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا لعلکم تعقلون) «عربى» به معناى فصیح و روشن است و لغت عرب را به این سبب عربى مى گویند. بنابراین «قرآناً عربیّاً» ; یعنى ، قرآن به لغت عرب است ، همان لغتى که گویا و رساست.
۷- دانستن زبان عرب ، شرط درک و فهم معارف و حقایق قرآن (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا لعلکم تعقلون)
۸- قرآن ، کتابى براى خواندن و فهمیدن (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا لعلکم تعقلون)
۹- قرآن ، کتابى است قابل فهم براى تمامى انسانها. (إنا أنزلنه ... لعلکم تعقلون) مخاطب در جمله «لعلکم تعقلون» (باشد که اندیشه کنید و بفهمید) گروه و طایفه خاصى نیست ; بنابراین همگان بر درک آن توانا هستند. آرى کلمه «عربیّاً» دلالت مى کند که عربى دانستن از شرایط آن مى باشد.
۱۰- تعقل و اندیشه در حقایق و معارف قرآن ، کارى بایسته و پر بها (إنا أنزلنه قرء نًا عربیًّا لعلکم تعقلون) «عقل» (مصدر تعقلون) به معناى فهمیدن و نیز به معناى تدبر و اندیشه کردن است. مفعول «تعقلون» به قرینه صدر آیه ، محتواى قرآن و مضامین وحى مى باشد.
موضوعات مرتبط
- خدا: افعال خدا ۱، ۴
- عربى : اهمیت تعلم عربى ۷; فصاحت عربى ۵، ۶; ویژگیهاى عربى ۵، ۶
- قرآن: ارزش تعقل در قرآن ۱۰; تلاوت قرآن ۸; سهولت فهم قرآن ۹; شرائط فهم قرآن ۷; عربیت قرآن ۴; فلسفه عربیت قرآن ۶; فهم قرآن ۸; قرآن قبل از نزول ۳; منشأ قرآن ۱; نزول قرآن ۱، ۲، ۴; وضوح قرآن ۹; ویژگیهاى قرآن ۹
- کتب آسمانى: ۲
- محمد(ص): کتاب آسمانى محمد(ص) ۲
منابع
