گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۶ بخش۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۲۲: خط ۱۲۲:
«'''إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فى الاَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعاً يَستَضعِف طائفَةً مِّنهُمْ'''»:
«'''إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فى الاَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعاً يَستَضعِف طائفَةً مِّنهُمْ'''»:


((علو(( در زمين كنايه از ستمگرى و بلند پروازى است . و كلمه ((شيع (( جمع ((شيعه (( و به معناى فرقه است ، در مجمع البيان گفته : ((كلمه ((شيع (( به معناى فرقه ها است ، و هر فرقه يك شيعه است ، و اگر شيعه ناميدند، بدين جهت است كه بعضى بعض ديگر را پيروى مى كنند(().  
«عُلُو» در زمين، كنايه از ستمگرى و بلندپروازى است. و كلمۀ «شِيَع»، جمع «شيعه»، و به معناى فرقه است. در مجمع البيان گفته: «كلمۀ «شِيَع»، به معناى فرقه ها است، و هر فرقه يك شيعه است، و اگر شيعه ناميدند، بدين جهت است كه بعضى، بعض ديگر را پيروى مى كنند».  


و گويا مراد از اينكه فرمود: ((فرعون اهل زمين را شيعه شيعه كرد((، اين باشد كه اهل زمين را- كه گويا منظور از آنان اهل مصر باشد، و الف و لام در ((الارض (( براى عهد بوده باشد - از راه القاى اختلاف و تفرقه افكنى دسته دسته كرد، تا كلمه آنان متفق نشود، و يك دل و يك جهت نباشند، تا نتوانند بر او بشورند، و عليه او قيام نموده وامور را بر او دگرگون سازند، آن طور كه عادت همه ملوك است ، كه چون مى خواهند قدرت خود را گسترش داده و سلطنت خود را تقويت كنند، اين نقشه را به كار مى برند. و كلمه ((يستحيى (( از ((استحياء(( است ، كه به معناى زنده نگاه داشتن است
و گويا مراد از اين كه فرمود: «فرعون، اهل زمين را شيعه شيعه كرد»، اين باشد كه: اهل زمين را - كه گويا منظور از آنان اهل مصر باشد، و الف و لام در «الأرض» براى عهد بوده باشد - از راه القاى اختلاف و تفرقه افكنى دسته دسته كرد، تا كلمه آنان متفق نشود، و يكدل و يك جهت نباشند، تا نتوانند بر او بشورند، و عليه او قيام نموده و امور را بر او دگرگون سازند. آن طور كه عادت همۀ ملوك است، كه چون مى خواهند قدرت خود را گسترش داده و سلطنت خود را تقويت كنند، اين نقشه را به كار مى برند.  


و حاصل معناى آيه اين است كه : فرعون در زمين علو كرد، و با گستردن دامنه سلطنت خود بر مردم ، و انفاذ قدرت خويش در آنان بر مردم تفوق جست ، و از راه تفرقه افكنى در ميان آنان ، مردم را دسته دسته كرد، تا يك دل و يك جهت نشوند، و نيروى دسته جمعى آنان ضعيف گشته ، نتوانند در مقابل قدرت او مقاومت كنند، و از نفوذ اراده او جلوگيرى نمايند
و كلمۀ «يَستَحيِى»، از إستِحيَاء» است، كه به معناى زنده نگاه داشتن است.


و منظور از يك طايفه در جمله ((يستضعف طائفة منهم (( بنى اسرائيل است ، و بنى اسرائيل فرزندان يعقوب (عليه السلام ) مى باشند كه از زمان يوسف (عليه السلام ) كه پدر و برادران خود را به مصر خواند، و در آنجا منزل داد، در مصر ماندند، و پس از سالها زاد و ولد عده شان به هزاران نفر رسيد
و حاصل معناى آيه، اين است كه:
 
فرعون در زمين علو كرد، و با گستردن دامنۀ سلطنت خود بر مردم، و انفاذ قدرت خويش در آنان، بر مردم تفوق جست، و از راه تفرقه افكنى در ميان آنان، مردم را دسته دسته كرد، تا يكدل و يك جهت نشوند، و نيروى دسته جمعى آنان ضعيف گشته، نتوانند در مقابل قدرت او مقاومت كنند، و از نفوذ ارادۀ او جلوگيرى نمايند.
 
و منظور از يك طايفه در جمله «يَستَضعِفُ طَائِفَةً مِنهُم»، بنى اسرائيل است، و بنى اسرائيل، فرزندان يعقوب «عليه السلام» مى باشند، كه از زمان يوسف «عليه السلام»، كه پدر و برادران خود را به مصر خواند، و در آن جا منزل داد، در مصر ماندند، و پس از سال ها زاد و ولد، عدّه شان به هزاران نفر رسيد.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۸ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۸ </center>
و فرعون معاصر موسى (عليه السلام ) با بنى اسرائيل معامله بردگان را مى كرد، و در تضعيف آنان بسيار مى كوشيد، و اين كار را تا بدانجا ادامه داد كه دستور داد هر چه فرزند پسر براى اين دودمان به دنيا مى آيد سر ببرند، و دختران آنان را باقى بگذارند، كه معلوم است سرانجام اين نقشه شوم چه بود، او مى خواست به كلى مردان بنى اسرائيل را نابود كند، كه در نتيجه نسل آنان به كلى منقرض مى شد
و فرعون معاصر موسى «عليه السلام»، با بنى اسرائيل معاملۀ بردگان را مى كرد، و در تضعيف آنان بسيار مى كوشيد، و اين كار را تا بدان جا ادامه داد كه دستور داد هرچه فرزند پسر براى اين دودمان به دنيا مى آيد، سر ببرّند، و دختران آنان را باقى بگذارند، كه معلوم است سرانجام اين نقشه شوم چه بود. او مى خواست به كلى مردان بنى اسرائيل را نابود كند، كه در نتيجه، نسل آنان به كلى منقرض مى شد.
 
علت اين كه فرعون چنين نقشه اى را طرح كرد، اين بود كه: وى جزو مفسدين در زمين بود. براى اين كه خلقت عمومى كه انسان ها را ايجاد كرده بود و مى كند، در ميان تيره اى با تيره اى ديگر، در بسط وجود فرق نگذاشته، و تمامى قبايل و دودمان ها را به طور مساوى از هستى بهره داده. آنگاه همه را به جهازى كه به سوى حيات اجتماعى، با تمتع از امتعه حيات زمين هدايت كند، مجهز ساخته تا هر يك، به قدر ارزش وجودى و وزن اجتماعى خود، بهره مند شود.


علت اينكه فرعون چنين نقشه اى را طرح كرد، اين بود كه وى جزو مفسدين در زمين بود، براى اينكه خلقت عمومى كه انسانها را ايجاد كرده بود و مى كند در ميان تيره اى با تيره اى ديگر در بسط وجود فرق نگذاشته ، و تمامى قبايل و دودمانها را به طور مساوى از هستى بهره داده ، آنگاه همه را به جهازى كه به سوى حيات اجتماعى با تمتع از امتعه حيات زمين ، هدايت كند، مجهز ساخته تا هر يك به قدر ارزش ‍ وجودى و وزن اجتماعى خود بهره مند شود
اين همان اصلاحى است كه صنع ايجاد، از آن خبر مى دهد، و تجاوز از اين سنت و آزاد ساختن قومى و برده كردن قومى ديگر، و بهره مندى قومى از چيزهايى كه استحقاق آن را ندارند، و محروم كردن قومى ديگر از آنچه استحقاق آن را دارند، افساد در زمين است، كه انسانيت را به سوى هلاكت و نابودى مى كشاند.


اين همان اصلاحى است كه صنع ايجاد از آن خبر مى دهد، و تجاوز از اين سنت و آزاد ساختن قومى و برده كردن قومى ديگر، و بهره مندى قومى از چيزهايى كه استحقاق آن را ندارند، و محروم كردن قومى ديگر از آنچه استحقاق آن را دارند، افساد در زمين است ، كه انسانيت را به سوى هلاكت و نابودى مى كشاند
و در اين آيه، آن جوّ و محيطى كه موسى «عليه السلام» در آن متولد شد، تصوير شده، كه تمامى آن اسباب و شرايطى كه بنى اسرائيل را محكوم به فنا مى كرد، بر او نيز احاطه داشت، و خدا او را از ميان همه آن اسباب، سالم بيرون آورد.
و در اين آيه آن جو و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن متولد شد، تصوير شده ، كه تمامى آن اسباب و شرايطى كه بنى اسرائيل را محكوم به فنا مى كرد بر او نيز احاطه داشت ، و خدا او را از ميان همه آن اسباب سالم بيرون آورد


معناى آيه : ((و نريد ان نمن على الذين استضعفوا فى الارض ...((
==معناى آيه: «وَ نُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلى الَّذِينَ استُضعِفُوا فى الاَرْضِ...»==
«'''وَ نُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلى الَّذِينَ استُضعِفُوا فى الاَرْضِ ... مَّا كانُوا يحْذَرُونَ'''»:
«'''وَ نُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلى الَّذِينَ استُضعِفُوا فى الاَرْضِ ... مَّا كانُوا يحْذَرُونَ'''»:


۱۶٬۸۸۰

ویرایش