تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۷: تفاوت میان نسخه‌ها

و در كافى به سند خود از اسحاق بن عمار از امام ابوابراهيم موسى بن جعفر (عليه السلام ) روايت كرده كه گفت : از آن جناب از شخصى پرسيدم كه حج و عمره اش را يا بعضى از طوافهايش را به نيت بعضى از افراد خاندانش انجام مى دهد، در حالى كه آن فرد از او غايب است و در شهرى ديگر قرار دارد، مى گويد: اين را هم پرسيدم كه : در اين فرض آيا از ثواب عمل خودش چيزى كم مى شود يا نه ؟ فرمود: اين عمل هم به حساب خود او نوشته مى شود و هم به حساب آن فرد، علاوه بر اين ثوابى هم به عنوان صله رحم به او مى دهند. پرسيدم : در صورتى كه آن فرد از دنيا رفته بود، آيا اين ثواب به حساب او ملحق مى شود؟ فرمود: آرى حتى اگر مشمول غضب خدا باشد به خاطر اين عملى كه تو به نيت وى انجام داده اى مشمول مغفرت خدا مى گردد، و اگر در مضيقه باشد به خاطر اين عمل گشايش مييابد، پرسيدم : آيا آن فرد در آنجايى كه هست متوجه مى شود كه اين ثوابى كه به نامه عمل او ملحق شد از ناحيه چه كسى است ؟ فرمود: آرى . پرسيدم : اگر آن فرد ناصبى يعنى دشمن على (عليه السلام ) باشد اين عمل سودى به حالش دارد يا خير؟ فرمود: بلى ، باعث تخفيف او مى شود.

مؤ لف : مورد روايت هديه دادن ثواب عمل است ، نه عملى كه به نيابت از طرف ميت انجام مى شود.

و در همان كتاب به سند خود از عبداللّه بن سنان از امام صادق (عليه السلام ) روايت كرده كه گفت : رسول خدا (صلى الله عليه و آله وسلم ) فرمود: خداى عزوجل به آن فرشته اى كه مؤ كل بر هر مؤ من است دستور مى دهد اگر آن مؤ من مريض شود آنچه در حال سلامتى انجام مى داد و فعلا به خاطر بيمارى از آن عمل خير بازمانده برايش بنويس ، براى اين كه اين منم كه او را در پناه و وثاق خود قرار داده ام .

و در خصال از امام صادق (عليه السلام ) روايت آورده كه فرمود: انسان بعد از مردنش ديگر هيچ اجر و ثوابى دنبالش نمى آيد، مگر از چند راه : يكى كه در زندگيش صدقه اى پايدار تاسيس كرده باشد كه تا روز قيامت ثواب آن عايد وى مى شود. دوم صدقه اى كه به صورت وقفت در آورده باشد ديگر ورثه اش آن را به ارث نبرند.

سوم سنت هدايتى كه باب كرده باشد و بعد از مرگش مردم به آن سنت عمل كنند و راه درست را بروند. و چهارم فرزند صالحى كه بعد از مردن خود او براى پدر استغفار كند.

مؤ لف : اين سه روايت - كه البته در اين معنا روايات بسيار زياد ديگرى نيز از ائمه اهل بيت (عليهم السلام ) هست - در حقيقت ، سعى در آيه شريفه «'''و ان ليس للانسان الا ما سعى '''» را توسعه مى دهد، كه قبلا هم به آن اشاره كرديم .