گمنام

تفسیر:المیزان جلد۲۰ بخش۳۸: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۸۷: خط ۸۷:
سوره «ضحى»، مكّى يا مدنى است و يازده آيه دارد.
سوره «ضحى»، مكّى يا مدنى است و يازده آيه دارد.


بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ *
وَ الضحَى (۱)
وَ الضحَى (۱)
وَ الَّيْلِ إِذَا سجَى (۲)
وَ اللَّيْلِ إِذَا سجَى (۲)
مَا وَدَّعَك رَبُّك وَ مَا قَلى (۳)
مَا وَدَّعَك رَبُّك وَ مَا قَلى (۳)
وَ لَلاَخِرَةُ خَيرٌ لَّك مِنَ الاُولى (۴)
وَ لَلاَخِرَةُ خَيرٌ لَّك مِنَ الاُولى (۴)
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:


به نام خداوند بخشنده بخشايشگر.
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر.
سوگند به روز در آن هنگام كه نور خورشيد گسترده مى شود (۱).
 
و سوگند به شب هنگام كه سكونت و آرامش مى بخشد (۲).
سوگند به روز، در آن هنگام كه نور خورشيد گسترده مى شود. (۱)
كه پروردگارت نو روحى را از تو قطع نكرده و تو را مورد خشم قرار نداده است (۳).
 
و مسلما آخرت براى تو از دنيا بهتر است (۴).
و سوگند به شب هنگام كه سكونت و آرامش مى بخشد. (۲)
و پروردگارت به زودى عطايى مى كند كه راضى شوى (۵).
 
آيا نبود كه تو را يتيم يافت و سپس پنا داده ؟ (۶).
كه پروردگارت نور وحى را از تو قطع نكرده و تو را مورد خشم قرار نداده است. (۳)
و آيا نبود كه راه به جايى نمى بردى قدم به قدم هدايتت كرد؟ (۷).
 
و تهى دستت يافت پس بى نيازت نمود (۸).
و مسلما آخرت براى تو از دنيا بهتر است. (۴)
حال كه چنين است پس هيچ يتيمى را از روى قهر خوار مشمار (۹).
 
و هيچ سائلى را مرنجان (۱۰).
و پروردگارت به زودى عطايى مى كند كه راضى شوى. (۵)
و نعمت پروردگارت را با رفتار و گفتارت بازگو كن (۱۱).
 
آيا نبود كه تو را يتيم يافت و سپس پناه داده؟ (۶)
 
و آيا نبود كه راه به جايى نمى بردى، قدم به قدم هدايتت كرد؟ (۷)
 
و تهیدستت يافت، پس بى نيازت نمود. (۸)
 
حال كه چنين است، پس هيچ يتيمى را از روى قهر خوار مشمار. (۹)
 
و هيچ سائلى را مرنجان. (۱۰)
 
و نعمت پروردگارت را با رفتار و گفتارت بازگو كن. (۱۱)
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۵۲۲ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۵۲۲ </center>
<center> «'''بیان آیات'''» </center>
<center> «'''بیان آیات'''» </center>


بعضى گفته اند: چند روزى به رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) وحى نشد، به طورى كه مردم گفتند خدا با او وداع كرده ، در پاسخشان اين سوره نازل شد و خداى تعالى به اين وسيله آن حضرت را شاد كرد، و در سوره مورد بحث ، هم احتمال مكى بودن هست و هم مدنى بودن .
بعضى گفته اند: چند روزى به رسول خدا «صلّى اللّه عليه و آله و سلّم» وحى نشد، به طورى كه مردم گفتند خدا با او وداع كرده. در پاسخشان، اين سوره نازل شد و خداى تعالى، به اين وسيله آن حضرت را شاد كرد. و در سوره مورد بحث، هم احتمال مكّى بودن هست و هم مدنى بودن.
وَ الضحَى وَ الَّيْلِ إِذَا سجَى
 
اين دو آيه سوگند به ضحى و به ليل است ، و كلمه «'''ضحى '''» به طورى كه در مفردات آمده به معناى گسترده شدن نور خورشيد است . ولى بعدها آن زمانى را كه نور خورشيد گسترده مى شود نيز ضحى ناميدند، و مصدر «'''سجو'''» كه فعل سجى مشتق از آن است ، وقتى در كلمه ليل استعمال مى شود، معناى سكونت و آرامش شب را مى دهد، پس «'''سجوالليل '''» آن هنگامى است كه ظلمت شب همه جا را فرا گيرد.
«'''وَ الضحَى وَ الَّيْلِ إِذَا سجَى'''»:
مَا وَدَّعَك رَبُّك وَ مَا قَلى
 
«'''توديع '''» كه مصدر فعل «'''ودع '''» است به معناى ترك است ، و كلمه «'''قلى '''» - به كسره قاف - به معناى بغض و يا شدت بغض ‍ است ، و اين آيه جواب دو سوگند اول سوره است ، و مناسبت نور روز با مساءله وحى ، و تاريكى شب با انقطاع وحى بر كسى پوشيده نيست .
اين دو آيه، سوگند به «ضحى» و به «ليل» است، و كلمۀ «'''ضحى '''» - به طورى كه در مفردات آمده - به معناى گسترده شدن نور خورشيد است. ولى بعدها، آن زمانى را كه نور خورشيد گسترده مى شود، نيز «ضحى» ناميدند. و مصدر «'''سجو'''» - كه فعل سجى مشتق از آن است - وقتى در كلمۀ «ليل» استعمال مى شود، معناى سكونت و آرامش شب را مى دهد. پس «'''سجو الليل'''»، آن هنگامى است كه ظلمت شب، همه جا را فرا گيرد.
وَ لَلاَخِرَةُ خَيرٌ لَّك مِنَ الاُولى
 
اين آيه در معناى ترقى دادن مطلب نسبت به مفاد آيه قبل است ، و مفاد آيه قبلى موقف كرامت و عنايت الهى را براى رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) اثبات مى كرد، در اين آيه مى فرمايد تازه زندگى دنياى تو با آن كرامت و بزرگى كه دارى ، و با آن عنايتى كه خداى تعالى به تو دارد در برابر زندگى آخرتت چيزى نيست ، و زندگى آخرت تو از دنيايت بهتر است .
«'''مَا وَدَّعَك رَبُّك وَ مَا قَلى'''»:
وَ لَسوْف يُعْطِيك رَبُّك فَترْضى
 
«توديع» - كه مصدر فعل «ودع» است - به معناى ترك است، و كلمۀ «قلى» - به كسره قاف - به معناى بغض و يا شدّت بغض ‍ است. و اين آيه، جواب دو سوگند اول سوره است، و مناسبت نور روز با مسأله وحى، و تاريكى شب با انقطاع وحى بر كسى پوشيده نيست.
 
«'''وَ لَلاَخِرَةُ خَيرٌ لَّك مِنَ الاُولى'''»:
 
اين آيه، در معناى ترقى دادن مطلب نسبت به مفاد آيه قبل است. و مفاد آيه قبلى، موقف كرامت و عنايت الهى را براى رسول خدا «صلّى اللّه عليه و آله و سلّم» اثبات مى كرد، در اين آيه مى فرمايد: تازه زندگى دنياى تو، با آن كرامت و بزرگى كه دارى، و با آن عنايتى كه خداى تعالى به تو دارد، در برابر زندگى آخرتت چيزى نيست و زندگى آخرت تو، از دنيايت بهتر است.
 
«'''وَ لَسوْف يُعْطِيك رَبُّك فَترْضى'''»:
 
اين آيه شريفه آيه قبل را تثبيت مى كند و مى فرمايد: در زندگى آخرت خداى تعالى آنقدر به تو عطا مى كند تا راضى شوى ، هم عطاى خدا را مطلق آورده ، و هم رضايت رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) را.
اين آيه شريفه آيه قبل را تثبيت مى كند و مى فرمايد: در زندگى آخرت خداى تعالى آنقدر به تو عطا مى كند تا راضى شوى ، هم عطاى خدا را مطلق آورده ، و هم رضايت رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) را.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۵۲۳ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۵۲۳ </center>
۱۷٬۰۰۸

ویرایش