ق ٣٣
کپی متن آیه |
---|
مَنْ خَشِيَ الرَّحْمٰنَ بِالْغَيْبِ وَ جَاءَ بِقَلْبٍ مُنِيبٍ |
ترجمه
معنی کلمات و عبارات
«مَنْ»: بدل از (کُلِّ) است. «مُنِیبٍ»: توبهکار. متوجه خدا و رویآرنده به طاعت او.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۵ - ۳۸ سوره «ق»
- قدرت و علم خداوند در خلق و تدبير موجودات، به حال خود باقى است
- بيان مقصود از «نزديکى خداوند به انسان»، با عبارتى ساده و روان
- علم خدا به انسان، از طريق فرشتگان كاتب اعمال
- فرشتگان موكّل، به طور كامل مراقب انسان هستند و چيزى را از قلم نمى اندازند
- مقصود از «سائق» و «شهيدى» كه در قيامت، همراه هر كسى مى آيند
- دو نكته اى كه از اين آيه شريفه استفاده مى شود
- پاسخ خداى تعالى به عذر کافران و قرين شيطانى او، در قیامت
- وجوهى كه درباره آيه: «يَومَ نَقُولُ لِجَهَنّم...» گفته شده است
- وصف متقين و و نعمت های وصف ناپذیر آنان، در بهشت
- بحث روايتى
نکات آیه
۱ - بهشت، از آن بیم دارندگان از خداوند در نهان (و أُزلفت الجنّة للمتّقین ... من خشى الرحمن بالغیب ) بنابراین که «بالغیب» متعلق به «خشى» باشد، برداشت بالا به دست مى آید.
۲ - متقین، در عین اعتقاد به رحمانیت خداوند، بیمناک از مخالفت با او * (من خشى الرحمن بالغیب ) از این که وصف «الرحمان» مفعول «خشى» قرار گرفته است، مى توان به مطلب فوق ره برد; زیرا در نظر ابتدایى، وصف «منتقم،قهار و...» متناسب با خشیت است و این که وصف «رحمت» به کار گرفته شده است، مى رساند که رجاى متقین آنان را به گناه نمى کشاند.
۳ - تمسّک به رحمانیت خدا و کنار نهادن خشیت، زمینه ساز انحراف و فروهشتن وظایف* (من خشى الرحمن بالغیب ) از ارتباط «أوّاب حفیظ» و «خشى» و وصف «الرحمان» مطلب بالا احتمال مى رود.
۴ - بهشت پاداش آنان که با وجود محسوس نبودن خداوند، همه جا وى را در نظر داشته و از او بیم دارند. (من خشى الرحمن بالغیب ) بنابر این که «بالغیب» وصف براى «رحمان» باشد، برداشت بالا قابل استفاده است.
۵ - مراقبت شدید بر ارزش ها و حدود الهى، در گرو خشیت از خداوند، حتى در نهان (أوّاب حفیظ . من خشى الرحمن بالغیب ) برداشت یاد شده بنابر این نکته است که تعبیر «من خشى...» در مقام توصیف «أوّاب» و «حفیظ» باشد و علیت را برساند; یعنى، این خشیت عامل «أوّاب» و «حفیظ» بودن آنان است.
۶ - تقواپیشگان و ره جویان به بهشت، داراى قلبى خداجو و تائب (و أُزلفت الجنّة للمتّقین ... و جاء بقلب منیب )
۷ - حفظ روحیه توبه و خداجویى تا پایان عمر، شرط ره جویى به بهشت * (و أُزلفت الجنّة ... و جاء بقلب منیب ) تعبیر «جاء» مى تواند اشاره به این نکته باشد که اگر کسى، برهه اى از عمر را با قلب منیب بگذراند; ولى آن را در نهایت از دست داده و نتواند آن را در صحنه قیامت به همراه آورد، برخوردار از بهشت نخواهد بود.
۸ - اهمیت حسن عاقبت * (و جاء بقلب منیب ) برداشت بالا بدان احتمال است که «جاء بقلب» اشاره به پایان کار و حسن عاقبت داشته باشد.
۹ - دستیابى به «قلب منیب» در پرتو خشیت از خداوند، در آشکار و نهان (من خشى الرحمن بالغیب و جاء بقلب منیب ) بنابر این که تقدم لفظى «خشى الرحمان...» بر «جاء بقلب منیب» حکایت از تقدم رتبى داشته باشد، برداشت بالا استفاده مى شود.
موضوعات مرتبط
- ارزشها: زمینه حفظ ارزشها ۵
- اعتصام: آثار اعتصام به رحمانیت خدا ۳
- بهشت: موجبات بهشت ۷
- بهشتیان :۱، ۴ خداجویى بهشتیان ۱، ۶ ۴
- ترس: ترس از مخالفت با خدا ۲
- تکلیف: زمینه ترک تکلیف ۳
- توبه: آثار تداوم توبه ۷; زمینه توبه ۹
- حدودخدا: زمینه حفظ حدودخدا ۵
- خداترسان: خداترسان در بهشت ۱، ۴; فضایل خداترسان ۱
- خداجویى: آثار تداوم خداجویى ۷
- خشیت: آثار ترک خشیت ۳; آثار خشیت ۹; آثار خشیت پنهانى ۵; ارزش خشیت پنهانى ۱; پاداش خشیت پنهانى ۴; خشیت پنهانى ۹
- عقیده: عقیده به رحمانیت خدا ۲
- فرجام: اهمیت حسن فرجام ۸
- گمراهى: زمینه گمراهى ۳
- متقین: خداجویى متقین ۶; خشیت متقین ۲; صفات متقین ۲; عقیده متقین ۲; فضایل متقین ۶
منابع