طه ١١٣

از الکتاب
کپی متن آیه
وَ کَذٰلِکَ‌ أَنْزَلْنَاهُ‌ قُرْآناً عَرَبِيّاً وَ صَرَّفْنَا فِيهِ‌ مِنَ‌ الْوَعِيدِ لَعَلَّهُمْ‌ يَتَّقُونَ‌ أَوْ يُحْدِثُ‌ لَهُمْ‌ ذِکْراً

ترجمه

و این گونه آن را قرآنی عربی [= فصیح و گویا] نازل کردیم، و انواع وعیدها (و انذارها) را در آن بازگو نمودیم، شاید تقوا پیشه کنند؛ یا برای آنان تذکّری پدید آورد!

ترتیل:
ترجمه:
طه ١١٢ آیه ١١٣ طه ١١٤
سوره : سوره طه
نزول : ٧ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٦
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کَذلِکَ»: همچنین. عطف بر (کَذلِکَ) در آیه است. «أَنْزَلْناهُ»: بدون مرجع قبلی، برای اشاره به عظمت قرآن و استقرار و حضور آن در اَذهان است. «قُرْآناً عَرَبِیّاً»: حال اوّل و حال دوم بشمارند؛ یا این که (قُرْآناً) حال و (عَرَبِیّاً) صفت آن است (نگا: یوسف / . «صَرَّفْنا»: به شیوه‌های گوناگون و بیانات مختلف بازگو کردیم (نگا: انعام / ، إسراء / ). «ذِکْراً»: پند و عبرت. بیداری و آگاهی.


تفسیر


نکات آیه

۱ - قرآن، کتابى نازل شده از جانب خداوند، با بیانى فصیح و روشن (و کذلک أنزلنه قرءانًا عربیًّا ) «عربیّاً» یا به معناى فصیح و روشن مى باشد (مفردات راغب) و یا گویاى انتساب به عرب زبانان است (لسان العرب). برداشت یاد شده، ناظر به معناى اول است.

۲ - روشنى بیان در ارائه حقایق و معارف، از ویژگى هاى لازم براى تبلیغ (قرءانًا عربیًّا و صرّفنا فیه من الوعید لعلّهم یتّقون )

۳ - قرآن، نازل شده به زبان عربى، و منطبق با اصول و قواعد آن (و کذلک أنزلنه قرءانًا عربیًّا ) برداشت یاد شده ناظر به این احتمال است که «عربیّاً» به معناى زبان مخصوص عرب باشد.

۴ - قرآن، نام کتاب نازل شده بر پیامبر(ص) (أنزلنه قرءانًا عربیًّا )

۵ - قرآن، حاوى هشدارها و وعیدهایى گوناگون و متنوع (و صرّفنا فیه من الوعید ) «صرف» و «تصریف» بازگرداندن چیزى از حالتى به حالت دیگر و یا تعویض آن است. گفتنى است که در «تصریف» مبالغه افزون ترى وجود دارد (مفردات راغب). بنابراین مقصود از «صرّفنا...» این است که وعیدها را به شکل هاى گوناگون عرضه کردیم.

۶ - تنوع بیان و ارائه صورت هاى گوناگون آن، از روش هاى قرآن در تبلیغ و تربیت (و صرّفنا فیه من الوعید لعلّهم یتّقون )

۷ - پیدایش روحیه تقوا در انسان، از اهداف نزول قرآن (أنزلنه ... لعلّهم یتّقون)

۸ - بازداشتن مردم از مخالفت با بیان هاى روشن قرآن، فلسفه وعیدها وهشدارهاى قرآن (و صرّفنا فیه من الوعید لعلّهم یتّقون ) تهدید شدن اعراض کنندگان از قرآن در آیات گذشته و نیز جمله «أنزلناه قرآناً عربیّاً» قرینه براین است که متعلق «یتّقون» روى گردانى از قرآن مى باشد.

۹ - ایجاد روحیه تقوا در آدمى، نیازمند به کارگیرى هشدارها و وعیدها است. (و صرّفنا فیه من الوعید لعلّهم یتّقون )

۱۰ - متذکر و متنبّه ساختن آدمیان، از اهداف قرآن و بیانات روشن آن (و صرّفنا فیه من الوعید لعلّهم ... أو یحدث لهم ذکرًا ) «ذکر» نقطه مقابل نسیان است (مقاییس اللغة) بنابراین «ذکر»; یعنى، فراموش نکردن و در خاطر زنده نگه داشتن.

۱۱ - خداوند، سامان دهنده الفاظ و کلمات قرآن و هشدار دهنده انسان هادر قالب آیاتى گوناگون (أنزلنه قرءانًا عربیًّا و صرّفنا فیه من الوعید ) توصیف قرآن به عربى بودن (در حال نزول)، حاکى از این است که علاوه بر محتواى قرآن، الفاظ آن نیز مستند به خداوند است.

۱۲ - معارف قرآن، قابل درک براى مردم (و صرّفنا فیه من الوعید لعلّهم یتّقون )

۱۳ - هشدارهاى مکرر و متنوع قرآن را باید جدى گرفت و معارف و تعالیم آن را به خاطر سپرد. (أنزلنه ... لعلّهم یتّقون أو یحدث لهم ذکرًا ) «لعلّ» براى اظهار امیدوارى است، و در کلام خداوند، مراد امید مخاطبان است; یعنى، مخاطبان را به بهره گیرى از شرایط فراهم شده دعوت مى کند و بیان مى دارد که جا دارد به نتیجه آن امیدوار باشند.

۱۴ - تشریح حوادث قیامت و آینده مجرمان، زمینه ساز پیدایش تقوا و رفع غفلت از انسان (و کذلک أنزلنه ... لعلّهم یتّقون أو یحدث لهم ذکرًا) حرف «کاف» در «کذلک» براى تشبیه است و آیات گذشته را نمونه اى از نزول آیات الهى براى ایجاد تقوا و تذکر، معرفى مى کند.

موضوعات مرتبط

  • انسان: تنبه انسان ۱۰
  • تبلیغ: تنوع بیان در تبلیغ ۶; روش تبلیغ ۶; شرایط تبلیغ ۲; فصاحت در تبلیغ ۲
  • تذکر: تذکر به انسان ۱۰
  • تقوا: زمینه تقوا ۷، ۹، ۱۴
  • خدا: نقش خدا ۱۱
  • ذکر: ذکر وعیدهاى قرآن ۱۳
  • غفلت: زمینه رفع غفلت ۱۴
  • قرآن: تعالیم قرآن ۵; تنوع بیانى قرآن ۵، ۱۱; سهولت فهم قرآن ۱۲; عربیت قرآن ۳; فصاحت قرآن ۱; فلسفه نزول قرآن ۷، ۱۰; فلسفه وعیدهاى قرآن ۸; ممانعت از مخالفت با قرآن ۸; منشأ تدوین قرآن ۱۱; وحیانیت قرآن ۱; وضوح قرآن ۱، ۱۲; وعیدهاى قرآن ۵، ۱۱; ویژگیهاى قرآن ۱، ۳
  • قیامت: تبیین حوادث قیامت ۱۴
  • گناهکاران: تبیین فرجام گناهکاران ۱۴
  • محمد(ص): کتاب آسمانى محمد(ص) ۴
  • وعید: آثار وعید ۹

منابع