روایت:الکافی جلد ۲ ش ۱۳۲

آدرس: الكافي، جلد ۲، كتاب الإيمان و الكفر

محمد بن يحيي عن احمد بن محمد بن عيسي عن ابن محبوب عن داود الرقي عن ابي عبيده الحذا عن ابي جعفر ع قال قال رسول الله ص :

قَالَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ مِنْ عِبَادِيَ اَلْمُؤْمِنِينَ عِبَاداً لاَ يَصْلُحُ لَهُمْ أَمْرُ دِينِهِمْ‏ إِلاَّ بِالْغِنَى وَ اَلسَّعَةِ وَ اَلصِّحَّةِ فِي اَلْبَدَنِ فَأَبْلُوهُمْ بِالْغِنَى وَ اَلسَّعَةِ وَ صِحَّةِ اَلْبَدَنِ فَيَصْلُحُ عَلَيْهِمْ أَمْرُ دِينِهِمْ وَ إِنَّ مِنْ عِبَادِيَ اَلْمُؤْمِنِينَ لَعِبَاداً لاَ يَصْلُحُ لَهُمْ أَمْرُ دِينِهِمْ إِلاَّ بِالْفَاقَةِ وَ اَلْمَسْكَنَةِ وَ اَلسُّقْمِ فِي أَبْدَانِهِمْ فَأَبْلُوهُمْ‏ بِالْفَاقَةِ وَ اَلْمَسْكَنَةِ وَ اَلسُّقْمِ فَيَصْلُحُ عَلَيْهِمْ أَمْرُ دِينِهِمْ وَ أَنَا أَعْلَمُ بِمَا يَصْلُحُ عَلَيْهِ أَمْرُ دِينِ عِبَادِيَ اَلْمُؤْمِنِينَ وَ إِنَّ مِنْ عِبَادِيَ اَلْمُؤْمِنِينَ لَمَنْ يَجْتَهِدُ فِي عِبَادَتِي فَيَقُومُ مِنْ رُقَادِهِ وَ لَذِيذِ وِسَادِهِ فَيَتَهَجَّدُ لِيَ اَللَّيَالِيَ فَيُتْعِبُ نَفْسَهُ فِي عِبَادَتِي فَأَضْرِبُهُ بِالنُّعَاسِ اَللَّيْلَةَ وَ اَللَّيْلَتَيْنِ نَظَراً مِنِّي لَهُ وَ إِبْقَاءً عَلَيْهِ فَيَنَامُ حَتَّى يُصْبِحَ فَيَقُومُ وَ هُوَ مَاقِتٌ‏ لِنَفْسِهِ زَارِئٌ عَلَيْهَا وَ لَوْ أُخَلِّي بَيْنَهُ وَ بَيْنَ مَا يُرِيدُ مِنْ عِبَادَتِي لَدَخَلَهُ اَلْعُجْبُ‏ مِنْ ذَلِكَ فَيُصَيِّرُهُ اَلْعُجْبُ إِلَى اَلْفِتْنَةِ بِأَعْمَالِهِ فَيَأْتِيهِ مِنْ ذَلِكَ مَا فِيهِ هَلاَكُهُ لِعُجْبِهِ بِأَعْمَالِهِ وَ رِضَاهُ عَنْ نَفْسِهِ حَتَّى يَظُنَّ أَنَّهُ قَدْ فَاقَ اَلْعَابِدِينَ وَ جَازَ فِي عِبَادَتِهِ حَدَّ اَلتَّقْصِيرِ فَيَتَبَاعَدُ مِنِّي عِنْدَ ذَلِكَ وَ هُوَ يَظُنُّ أَنَّهُ يَتَقَرَّبُ إِلَيَّ فَلاَ يَتَّكِلِ اَلْعَامِلُونَ عَلَى أَعْمَالِهِمُ اَلَّتِي يَعْمَلُونَهَا لِثَوَابِي‏ فَإِنَّهُمْ لَوِ اِجْتَهَدُوا وَ أَتْعَبُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَفْنَوْا أَعْمَارَهُمْ فِي عِبَادَتِي كَانُوا مُقَصِّرِينَ غَيْرَ بَالِغِينَ فِي عِبَادَتِهِمْ كُنْهَ عِبَادَتِي فِيمَا يَطْلُبُونَ عِنْدِي مِنْ كَرَامَتِي وَ اَلنَّعِيمِ فِي جَنَّاتِي وَ رَفِيعِ دَرَجَاتِيَ اَلْعُلَى فِي جِوَارِي وَ لَكِنْ فَبِرَحْمَتِي‏ فَلْيَثِقُوا وَ بِفَضْلِي فَلْيَفْرَحُوا وَ إِلَى حُسْنِ اَلظَّنِّ بِي فَلْيَطْمَئِنُّوا فَإِنَّ رَحْمَتِي عِنْدَ ذَلِكَ تَدَارَكُهُمْ وَ مَنِّي يُبَلِّغُهُمْ رِضْوَانِي وَ مَغْفِرَتِي تُلْبِسُهُمْ عَفْوِي فَإِنِّي أَنَا اَللَّهُ اَلرَّحْمَنُ اَلرَّحِيمُ وَ بِذَلِكَ تَسَمَّيْتُ

ترجمه

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۳, ۱۷۸

محمد بن يحيى، از احمد بن محمد بن عيسى، از ابن‏محبوب، از داود رقّى، از ابوعبيده حذّاء، از امام محمد باقر عليه السلام روايت كرده است كه فرمود: «رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود كه: خداى عز و جل فرمود: به درستى كه از جمله بندگان مؤمن من، بندگانى چندند كه امر دين ايشان، از براى ايشان، به صلاح نمى‏آيد و درست نمى‏شود، مگر به بى‏نيازى و وسعت و توانگرى و صحّت در بدن؛ پس ايشان را به بى‏نيازى و توانگرى و تندرستى آزمايش مى‏كنم، و امر دين ايشان با آن درست مى‏شود. و به درستى كه از جمله بندگان مؤمن، بندگانى چند هستند كه امر دين ايشان، از براى ايشان، به صلاح نمى‏آيد، مگر به حاجتمندى و درويشى و بيمارى در بدن‏هاى ايشان؛ پس ايشان را به حاجتمندى و درويشى و بيمارى امتحان مى‏كنم، و امر دين ايشان با آن درست مى‏شود. و من داناترم به آن‏چه امر دين بندگان مؤمن با آن درست مى‏شود. و به درستى كه از جمله بندگان مؤمن من، كسى هست كه در عبادت من بسيار سعى و كوشش مى‏كند، و از خواب خوش و بالش لذيذ خويش برمى‏خيزد، و از براى من در همه شب‏ها كوشش مى‏نمايد- و بنابر بعضى از نسخ كافى شب خيزى مى‏نمايد-، و نفس خود را در عبادت من به رنج مى‏افكند، پس در يك شب و دو شب پينَكى «۱» را بر او مسلّط مى‏گردانم، به جهت التفاتى از من براى او، و رعايت و مرحمت بر او، و مى‏خوابد تا صبح كند؛ پس برمى‏خيزد، و حال آن كه او نفس خويش را دشمن مى‏دارد و بر آن عتاب مى‏كند و آن را به شمار نمى‏آورد. و اگر او را وا گذارم در ميان او و آن‏چه مى‏خواهد از عبادت من، هر آينه عُجب در او داخل شود، به جهت آن؛ پس همان عُجب، او را بكشاند به سوى اينكه به اعمال خود فريفته شود، و از اين راه بيايد او را آن‏چه هلاكش در آن باشد؛ به جهت عجبى كه به اعمال خويش به هم مى‏رساند. و از خود راضى مى‏شود، به مرتبه‏اى كه گمان مى‏كند كه بر همه عبادت‏كنندگان من فائق آمده، و در عبادت من، از حدّ تقصير گذشته و در آن كوتاهى نكرده؛ پس در نزد اين گمان، بسيار از من دور مى‏شود، با آنكه او گمان دارد كه به سوى من تقرّب مى‏جويد و به من نزديك مى‏شود؛ پس بايد كه عمل‏كنندگان، بر عمل‏هاى خود كه آنها را براى ثواب من به جا مى‏آورند، اعتماد نداشته باشند؛ چرا كه ايشان اگر منتهاى سعى را به عمل آورند، و خويشتن را در مدّت عمر خويش در عبادت من به رنج و تعب اندازند، مقصّر باشند. و در عبادتى كه كرده‏اند، به كنه و پايان عبادت من نرسند، در [برابر] آن‏چه در نزد من طلب مى‏كنند، از نوازش من و ناز و نعمتى كه در بهشت‏هاى من است، و بلندترين درجات بلند در همسايگى من؛ وليكن به رحمت و مهربانى من وثوق و اعتماد داشته باشند، و به فضل من شاد شوند، و به حسن ظنّ و گمان نيك به من داشتن، آرام گيرند؛ زيرا كه رحمت من در نزد اين اعتقاد، ايشان را دريابد، و رضاى من، ايشان را به من رساند، و آمرزش من، ايشان را لباس عفو من بپوشاند؛ پس به درستى كه منم خداى بسيار بخشاينده مهربان، و به اين نام، خود را ناميده‏ام». __________________________________________________

(۱). يعنى چرت و خواب سبك.