النور ٤٩

از الکتاب
کپی متن آیه
وَ إِنْ‌ يَکُنْ‌ لَهُمُ‌ الْحَقُ‌ يَأْتُوا إِلَيْهِ‌ مُذْعِنِينَ‌

ترجمه

ولی اگر حق داشته باشند (و داوری به نفع آنان شود) با سرعت و تسلیم بسوی او می‌آیند!

ترتیل:
ترجمه:
النور ٤٨ آیه ٤٩ النور ٥٠
سوره : سوره النور
نزول : ١٠ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٨
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مُذْعِنینَ»: اذعان کنندگان. گردن نهادگان. با فروتنی و شتاب پذیرای حکم شوندگان. حال است.


نزول

شأن نزول آیات ۴۹ و ۵.:

سدى گوید: آیه ۴۸ و این آیات درباره عثمان بن عفان نازل شده هنگامى که رسول خدا صلى الله علیه و آله در جنگ با بنى‌النضیر پیروز شد و غنائم آن را تقسیم کرد، عثمان به على گفت: نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم برو و فلان زمین از اراضى بنى‌النضیر را از او درخواست کن، اگر به تو بخشید من با تو در آن زمین شریک می‌شوم.

على گفت: این درخواست را تو از رسول خدا صلی الله علیه و آله بنما. اگر به تو بخشید، من با تو شریک خواهم شد. عثمان قبول کرد و زمین را از پیامبر تقاضا کرد پیامبر زمین مزبور را به عثمان داد.

على از عثمان خواست که طبق معاهده قبلى او را در زمین مزبور شریک بسازد. عثمان امتناع کرد، على گفت: باید این منازعه را نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله ببریم. عثمان قبول نکرد، وقتى از عثمان پرسیدند چرا نزاع مزبور را نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم نمى برید. گفت: چون پیامبر پسرعموى على است، می‌ترسم به نفع على قضاوت و داورى نماید سپس این آیات نازل گردید. وقتى نزول این آیات به گوش عثمان رسید، نزد پیامبر آمد و اقرار به مشارکت على با خود در آن زمین نمود.[۱]

تفسیر


نکات آیه

۱ - منافقان صدراسلام، تنها در صورتى که داورى پیامبر(ص) به نفع آنان بود، به آن تن مى دادند. (و إن یکن لهم الحقّ یأتوا إلیه مذعنین) «اذعان» به معناى «انقیاد» و «مذعنین» به معناى «منقادین» (فرمان برداران و اطاعت کنندگان) است.

۲ - اندیشه سودجویانه منافقان، مانع از مراجعه آنان به پیامبر(ص) براى داورى به حق میان آنان بود. (و إذا دعوا إلى اللّه و رسوله لیحکم بینهم إذا فریق منهم معرضون . و إن یکن لهم الحقّ یأتوا إلیه مذعنین) از این که منافقان داورى پیامبر(ص) را قبول نمى کردند و تنها در صورتى به آن تن مى دادند که این داورى به نفع آنان بود، مى توان به دست آورد که عدم پذیرش آنان در آغاز و قبول آنان به وقت سودمند دانستن آن براى خویش، ناشى از اندیشه سودجویانه آنان بود.

۳ - اندیشه سودجویانه، مانع از پذیرش حق است. (و إذا دعوا إلى اللّه و رسوله لیحکم بینهم إذا فریق منهم معرضون . و إن یکن لهم الحقّ یأتوا إلیه مذعنین)

۴ - اندیشه سودجویانه، از نشانه هاى نفاق و اوصاف منافقان (و إذا دعوا إلى اللّه و رسوله لیحکم بینهم إذا فریق منهم معرضون . و إن یکن لهم الحقّ یأتوا إلیه مذعنین)

۵ - داورى پیامبر(ص) بر اساس حق بود. (و إذا دعوا إلى اللّه و رسوله لیحکم بینهم ... و إن یکن لهم الحقّ)

۶ - منافقان، تنها در چارچوب منافع خویش به دین روى مى آورند و در برابر فرمان هاى خدا و رسول او، مطیع و منقاد مى شوند. (و إذا دعوا إلى اللّه و رسوله لیحکم بینهم إذا فریق منهم معرضون . و إن یکن لهم الحقّ یأتوا إلیه مذعنین)

موضوعات مرتبط

  • اسلام: تاریخ صدراسلام ۱
  • حق: موانع حق پذیرى۳
  • محمد(ص): اعراض از قضاوت محمد(ص) ۲; حقانیت قضاوت محمد(ص) ۵; شرایط قبول قضاوت محمد(ص) ۱; ملاک قضاوت محمد(ص) ۵
  • منافقان: آثار منفعت طلبى منافقان ۲; روش برخورد منافقان صدراسلام ۱، ۶; روش دیندارى منافقان ۶; صفات منافقان ۴; منفعت طلبى منافقان ۶; منفعت طلبى منافقان صدراسلام ۱
  • منفعت طلبى: آثار منفعت طلبى ۳، ۴
  • نفاق: نشانه هاى نفاق ۴

منابع

  1. البرهان فی تفسیر القرآن.