النصر ١

از الکتاب
کپی متن آیه
إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ‌ وَ الْفَتْحُ‌

ترجمه

هنگامی که یاری خدا و پیروزی فرارسد،

ترتیل:
ترجمه:
سوره النصر آیه ١ النصر ٢
سوره : سوره النصر
نزول : ٩ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٦
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«جَآءَ»: آمد. فعل ماضی برای تحقّق است. «نَصْرُ اللهِ»: یاری خدا در حقّ تو و مؤمنان، برای پیروزی بر دشمنان «الْفَتْحُ»: فتح مکّه مراد است که به دنبال آن بساط بت‌پرستی از جزیرةالعرب برچیده شد، و اسلام آماده برای جهش به کشورهای دیگر جهان گشت.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

شأن نزول آیات ۱ تا ۳:

معمر از زهرى نقل کند که موقع فتح مکه وقتى رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم داخل مکه شد، خالد بن ولید را مأمور فرمود تا با کسانى از دشمنان که در پائین مکه هستند، قتال و نبرد نماید.

خالد برفت و آن‌ها فرار کردند و عده اى اسلحه به زمین گذاشتند سپس قبیله هاى اعراب دسته دسته و فوج فوج داخل در دین اسلام مى گردیدند و خداوند این سوره را نازل فرمود.[۱]

این سوره آخرین سوره ایست که بر پیامبر اسلام نازل گردید و گویند بعد از نزول این سوره عمر رسول خدا صلی الله علیه و آله یک سال بوده است.

تفسیر


نکات آیه

۱ - خداوند، پیامبر(ص) را به امداد خویش مطمئن ساخت و به آن حضرت وعده پیروزى بر دشمنان داد. (إذا جاء نصر اللّه و الفتح) «نصر» به معناى پیروز ساختن و «فَتْح» به معناى گشودن است. (برگرفته از «مقاییس اللغة») حرف «إذا» دلالت بر وقوع حتمى شرط در آینده دارد.

۲ - با رسیدن نصرت الهى، پیروزى بر دشمن قطعى است. (إذا جاء نصر اللّه و الفتح)

۳ - پیامبر(ص)، مشتاق آزادسازى و فتح مکه و در انتظار نصرت و امدادهاى الهى (إذا جاء نصر اللّه و الفتح) مفسران، این سوره را ناظر به فتح مکه مى دانند. مژده پیشاپیش آن به رسول اکرم(ص)، نشانگر اشتیاق آن حضرت به تحقق آن است.

۴ - خداوند، مسلمانان صدر اسلام را از پیش به فتح مکه و امدادهاى خود بشارت داد. (إذا جاء نصر اللّه و الفتح)

۵ - آزادسازى مکّه براى مسلمانان، به منزله فتح کامل سنگرهاى دشمن بود. (و الفتح) مطلق آوردن فتح در مورد «فتح مکه» نشانگر صدق فتح کامل بر آن است.

روایات و احادیث

۶ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال: أوّل ما نزل على رسول اللّه(ص) «بسم اللّه الرحمن الرحیم . اقرأ باسم ربّک» و آخره «إذا جاء نصر اللّه»;[۲] از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: اولین چیزى که بر رسول خدا(ص) نازل گشت «بسم اللّه الرحمن الرحیم . اقرأ باسم ربّک» بود و آخرین آن «إذا جاء نصر اللّه» بود».

موضوعات مرتبط

  • آرزو: آرزوى فتح مکه ۳
  • بشارت: بشارت فتح مکه ۴; بشارت نصرتهاى خدا ۴
  • پیروزى: حتمیت پیروزى ۲
  • خدا: آثار نصرتهاى خدا ۲; انتظار نصرتهاى خدا ۳; بشارتهاى خدا ۴; وعده هاى خدا ۱
  • دشمنان: حتمیت شکست دشمنان ۲
  • سوره: آخرین سوره ۶; اولین سوره ۶
  • قرآن: غیبگوییهاى قرآن ۴
  • محمد(ص): آرزوى محمد(ص) ۳; انتظار محمد(ص) ۳; وعده پیروزى به محمد(ص) ۱; وعده نصرت به محمد(ص) ۱
  • مکه: اهمیت فتح مکه ۵

منابع

  1. کتاب المصنف از عبدالرزاق.
  2. کافى، ج ۲، ص ۶۲۸، ح ۵; نورالثقلین، ج ۵، ص ۶۹۰- ، ح ۸.