النجم ١٧

از الکتاب
کپی متن آیه
مَا زَاغَ‌ الْبَصَرُ وَ مَا طَغَى‌

ترجمه

چشم او هرگز منحرف نشد و طغیان نکرد (آنچه دید واقعیّت بود)!

ترتیل:
ترجمه:
النجم ١٦ آیه ١٧ النجم ١٨
سوره : سوره النجم
نزول : ٢ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٦
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مَا زَاغَ»: منحرف نشد. به چپ و راست نگرائید. به خطا نرفت. «مَا طَغی»: فراتر نرفت. جز به چیزی ننگریست که می‌بایست بنگرد و ببیند. یعنی درست به چیزی نگاه کرد که می‌بایست نگاه بکند، و آنچه دید عین واقعیت بود و حقیقت داشت.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر


نکات آیه

۱ - دیده دل پیامبر(ص)، عارى از هر گونه خطا و انحراف (و لقد رءاه نزلة أُخرى ... ما زاغ البصر و ماطغى)

۲ - ره نیافتن هیچ گونه خطا و انحراف در مشاهدات قلبى پیامبر(ص)، در دیدن جبرئیل در «سدرة المنتهى» (ما زاغ البصر و ماطغى) مراد از «البصر» در آیه شریفه - به قرینه «ماکذب الفؤاد ما رأى» - دیده دل است; و نه چشم سر.

روایات و احادیث

۳ - «عن رسول اللّه (فى وصف معراج) و کان توفیقاً من ربّى أن غمضت عینى فکلّ بصرى و غشى عن النظر، فجعلت أبصر بقلبى کما أبصر بعینى بل أبعد و أبلغ، فذلک قوله تعالى «ما زاغ البصر و ماطغى لقد رأى من آیات ربّه الکبرى» و إنّما کنت أبصر مثل خیط الابر نوراً بینى و بین ربّى...;[۱] از رسول خدا(ص) روایت شده [که در توصیف معراج خود فرمود:] توفیقى از پروردگارم بود که چشمم را ببندم. دیده ام ناتوان و از نگاه پوشیده شد، در آن حال با قلب خود بسان چشم; بلکه بهتر و دورتر را مى دیدم و این سخن خدا است، که مى فرماید: «ما زاغ البصر و ما طغى . لقد رأى...» و من نورى مانند نخ سوزن، بین خود و خدا مى دیدم».

موضوعات مرتبط

  • جبرئیل: جبرئیل در سدرة المنتهى ۲; رؤیت قلبى جبرئیل ۲
  • محمد(ص): ادراکات شهودى محمد(ص) ۱، ۲، ۳; عصمت محمد(ص) ۱، ۲; محمد(ص) در سدرة المنتهى ۲; معراج محمد(ص) ۳

منابع

  1. تأویل الأیات الظاهرة، ص ۶۰۶; بحارالأنوار، ج ۳۶، ص ۱۶۲، ح ۱۴۴.