الروم ٢٩

از الکتاب
کپی متن آیه
بَلِ‌ اتَّبَعَ‌ الَّذِينَ‌ ظَلَمُوا أَهْوَاءَهُمْ‌ بِغَيْرِ عِلْمٍ‌ فَمَنْ‌ يَهْدِي‌ مَنْ‌ أَضَلَ‌ اللَّهُ‌ وَ مَا لَهُمْ‌ مِنْ‌ نَاصِرِينَ‌

ترجمه

ولی ظالمان بدون علم و آگاهی، از هوی و هوسهای خود پیروی کردند! پس چه کسی می‌تواند آنان را که خدا گمراه کرده است هدایت کند؟! و برای آنها هیچ یاوری نخواهد بود!

ترتیل:
ترجمه:
الروم ٢٨ آیه ٢٩ الروم ٣٠
سوره : سوره الروم
نزول : ٩ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٧
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بَلْ»: حرف اِضراب است و بیانگر انتقال از سخنی و پرداختن به سخن دیگری است. «فَمَن یَهْدِی؟»: مراد این است که کسی نمی‌تواند هدایت دهد جز خدا.


تفسیر


نکات آیه

۱ - مشرکان، از تمایلات و هواهاى نفسانى خویش پیروى جاهلانه مى کنند. (هل لکم ... من شرکاء ... بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم بغیر علم) با توجه به این که آیه، در سیاق آیاتى آمده که در اثبات توحید و رد عقیده مشرکان است، مراد از «الذین ظلموا» مشرکان است.

۲ - مشرکان، مردمانى ظالم و ستم گرند و شرک، از موارد ستم است. (بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم)

۳ - پیروى از هواى نفس، از عوامل انکار توحید و گریز از پذیرش حق است. (هل لکم من ما ملکت أیمنکم ... بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم بغیر علم)

۴ - مشرکان، در انکار وحدانیت خداوند و گزینش معبودان خویش، دلیل و منطقى نداشته و از هواى نفس خویش تبعیت کردند. (بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم بغیر علم) مراد از ظلم - که در آیه، به عنوان صفت مشرکان ذکر شده است - عقیده شرک آلود است.

۵ - مشرکان، به رغم تبیینِ قابلِ فهم آیات الهى، از آن سودى نمى برند و درباره آن نمى اندیشند. (کذلک نفصّل الأیت لقوم یعقلون . بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم) «بل» اضراب، براى خارج کردن مشرکان از «لقوم یعقلون» و تعریضى است، به این که براساس توضیحى که درباره خداوند، با مَثَلى روشن داده شد، مشرکان، باید از عقیده باطل خود دست بکشند، اما آنان، چون مردمانى هواپرست اند حاضر به ترک مواضع خویش نیستند.

۶ - حق ناپذیرى مشرکان، پس از اقامه دلیل هاى گوناگون براى آنان، عامل منفورشدن شان در پیشگاه خداوند است. (هل لکم من ما ملکت ... بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم) التفات از خطاب «هل لکم من ما ملکت...» به غیبت «اتّبع الذین...» مى تواند گویاى این حقیقت باشد که آنان، به دلیل تداوم عقیده شرک، از مخاطب خدا شدن محروم شدند. این، نشانه منفور شدن است.

۷ - مشرکان، مردمانى هواپرست، گمراه و محروم از هدایت خداوند (بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم ... فمن یهدى من أضلّ اللّه)

۸ - پافشارى بر عقیده شرک آلود، اضلال الهى را در پى دارد. (اتّبع الذین ظلموا أهواءهم ... فمن یهدى من أضلّ اللّه) تعبیر از «أشرکوا» به «ظلموا» براى بیان این نکته است که آنان، با وجود دلایل زیاد و روشن براى اثبات وحدانیت خداوند، باز بر عقیده خویش پاى فشردند و در نتیجه، به جایى رسیدند که به اضلال کیفرى خداوند گرفتار آمدند.

۹ - تبعیت جاهلانه از هواى نفس، درپى دارنده محرومیت از هدایت الهى و عامل غوطه ور شدن در گمراهى است. (بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم بغیر علم فمن یهدى من أضلّ اللّه)

۱۰ - هدایت و گمراهى، به دست خداوند است. (فمن یهدى من أضلّ اللّه) «مَنْ» استفهام انکارى است و هادى بودن هر کس و چیزى جز خداوند را نفى مى کند.

۱۱ - هرگونه تلاشى براى هدایت مشرکان تابع هواى نفس، نافرجام است. (الذین ظلموا ... فمن یهدى من أضلّ اللّه)

۱۲ - تبعیت از هواى نفس، مانع هدایت پذیرى است. (بل اتّبع الذین ظلموا أهواءهم ... فمن یهدى من أضلّ اللّه)

۱۳ - مشرکان هواپرست، از داشتن هرگونه یاورى، در برابر اراده الهى، محروم اند. (فمن یهدى من أضلّ اللّه و ما لهم من نصرین)

۱۴ - توقع مشرکان براى شفاعت معبودان شان از آنان، توقعى بیجا و واهى است. (و ما لهم من نصرین) احتمال دارد عبارت «و ما لهم من ناصرین» تعریض به توهم بودن عقیده مشرکان درباره توان معبودان شان براى شفاعت باشد.

۱۵ - هیچ کس، نمى تواند مشرکان هواپرست را از اضلال الهى نجات بدهد. (فمن یهدى من أضلّ اللّه و ما لهم من نصرین) مراد از «ناصرین» به قرینه سیاق و فراز قبلى، مى تواند «نجات دهنده» باشد.

موضوعات مرتبط

  • آیات خدا: تبیین آیات خدا ۵; محرومان از آیات خدا ۵
  • توحید: عوامل تکذیب توحید ۳
  • توقعات: توقعات بیجا ۱۴
  • حق: عوامل حق ناپذیرى ۳
  • خدا: آثار مشیت خدا ۱۰; اراده خدا ۱۳; اضلال خدا ۸، ۱۵; نفرت خدا ۶
  • شرک: آثار اصرار بر شرک ۸; بى منطقى شرک ۴; ظلم شرک ۲
  • ظالمان :۲
  • گمراهان :۷
  • گمراهى: عوامل گمراهى ۸، ۹; منشأ گمراهى ۱۰
  • مشرکان: توقعات مشرکان ۱۴; حق ناپذیرى مشرکان ۶; گمراهى مشرکان ۷، ۱۵; محرومیت مشرکان ۵، ۷; محرومیت مشرکان از یاور ۱۳; نفرت از مشرکان ۶; هدایت ناپذیرى مشرکان ۱۱، ۱۵; هواپرستى مشرکان ۱، ۴، ۷، ۱۱، ۱۳، ۱۵
  • هدایت: زمینه محرومیت از هدایت ۹; محرومان از هدایت ۷; منشأ هدایت ۱۰; موانع هدایت ۱۲
  • هواپرستان :۷
  • هواپرستى: آثار هواپرستى ۳، ۹، ۱۲

منابع