الحجر ٣٤

از الکتاب
کپی متن آیه
قَالَ‌ فَاخْرُجْ‌ مِنْهَا فَإِنَّکَ‌ رَجِيمٌ‌

ترجمه

فرمود: «از صف آنها [= فرشتگان‌] بیرون رو، که رانده‌شده‌ای (از درگاه ما!).

ترتیل:
ترجمه:
الحجر ٣٣ آیه ٣٤ الحجر ٣٥
سوره : سوره الحجر
نزول : ٤ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٥
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مِنْهَا»: مرجع ضمیر (ها): جنّت، زمره فرشتگان، سماوات و ملأ اعلی گرفته‌اند. «رَجِیمٌ»: (نگا: آل‌عمران / ، حجر / ).


تفسیر


نکات آیه

۱- فرمان خداوند به ابلیس براى خروج از آسمان، در پى تمرد وى از دستور سجده بر آدم(ع) (قال فاخرج منها) برداشت فوق، مبتنى بر دو احتمال است: ۱. مرجع ضمیر «منها» «سماوات» باشد، اگرچه در کلام ذکر نشده است. ۲. به قرینه اینکه ابلیس از زمره ملائکه بوده و جایگاه آنان هم در آسمانهاست.

۲- خداوند، در پى تمرد ابلیس از فرمان خدا، او را از زمره فرشتگان بیرون راند. (قال فاخرج منها) این برداشت، مبتنى بر این احتمال است که مرجع ضمیر «منها» - همان گونه که مفسران احتمال داده اند - «زمرة الملائکة» باشد.

۳- ابلیس، در پى تمرد از فرمان خداوند، از جایگاه مقربان تنزل کرد و از آن جا رانده شد. (قال فاخرج منها) به قرینه «فإنک رجیم» مراد از «فاخرج منها» مى تواند منزلت قرب الهى باشد.

۴- تکبر ابلیس و تمرد وى از فرمان سجده بر آدم(ع)، عامل سقوط او از درگاه الهى (فقعوا له سجدین . فسجد ... إلاّ إبلیس أبى ... قال لم أکن لأسجد لبشر ... قال فاخرج منها)

۵- ابلیس، مطرود و رانده درگاه الهى (فإنک رجیم)

۶- تمرد از فرمان خداوند، عامل سقوط و طرد از درگاه الهى (قال فاخرج منها فإنک رجیم)

روایات و احادیث

۷- «على بن محمدالعسکرى(ع): معنى الرجیم انه مرجوم باللعن ... لایذکره مؤمن إلاّ لعنه و ان فى علم الله السابق انه إذا خرج القائم(ع) لایبقى مؤمن فى زمانه إلاّ رجمه بالحجارة کما کان قبل ذلک مرجوماً باللعن;[۱] امام على نقى(ع) فرمود: معناى «رجیم» این است که ابلیس هدف لعن قرار مى گیرد ... هیچ مؤمنى از او یاد نمى کند مگر آن که او را لعن مى کند و در علم ازلى خدا بوده است که وقتى که حضرت قائم(ع) ظاهر شد، مؤمنى نمى ماند مگر اینکه ابلیس را با سنگ هدف قرار مى دهد; چنان که او قبل از این هدف لعن قرار مى گرفت».

موضوعات مرتبط

  • ابلیس: آثار ترک سجده ابلیس ۱، ۲، ۴; آثار تکبر ابلیس ۴; آثار عصیان ابلیس ۱، ۲ ، ۳، ۴; اخراج ابلیس ۱، ۲; طرد ابلیس ۵; عوامل هبوط ابلیس ۴; لعن بر ابلیس ۷;مراد از رجم ابلیس ۷; هبوط ابلیس ۱، ۳
  • انحطاط: عوامل انحطاط ۶
  • خدا: اوامر خدا ۱، ۲
  • عصیان: آثار عصیان از خدا ۶
  • مطرودان خدا ۵:

منابع

  1. معانى الأخبار، ص ۱۳۹، ح ۱، باب معنى الرجیم; نورالثقلین، ج ۳، ص ۱۳، ح ۴۳.