تفسیر:المیزان جلد۷ بخش۳۴: تفاوت میان نسخه‌ها

و در كافى به سند خود از ابراهيم از امام صادق (عليهالسلام ) روايت كرده كه فرمود: وقتى خداى عزوجل خواست آدم را بيافريند جبرئيل را در اولين ساعت از روز جمعه فرستاد و جبرئيل به قبضه دست راستش ‍ كه همه مسافت بين آسمان دنيا و آسمان هفتم را قبضه مى كرد

از هر آسمانى كمى خاك برداشت و به قبضه دست چپش كه تا زمين هفتم ميرسيد از هر زمين قبضهاى برداشت ، آنگاه به امر پروردگار قبضه اولى را در دست راست و قبضه دومى را در دست چپ خود نگاهداشت ، آنگاه آن گل را دو قسمت كرده قدرى از زمين و قدرى از آسمانها در هر قسمت ريخت (آنها را به هم بياميخت ). در آن موقع خداى تعالى به آن گلى كه در دست راست او بود فرمود: رسولان ، انبيا، اوصيا، صديقان ، مؤ منان و شهداء و هر آنكس كه من كرامتش را بخواهم از تو خواهد بود، و آنچه را كه فرمود واجب و حتمى شد. سپس به آن گلى كه در دست چپ او بود فرمود جبارها، مشركين ، منافقين و شيطانها و هر كه من خوارى و بدبختيش را بخواهم از تو خواهد بود، و آنچه را كه فرمود براى ايشان واجب و حتمى گرديد.

آنگاه اين دو طينت به هم آميخته شدند، و مقصود از آيه شريفه «''' ان الله فالق الحب و النوى '''» هم همين جريان است ، چون مراد از حب ، طينت مؤ من است كه خداوند محبت خود را در آن جاى داد، و مراد از «''' نوى '''» ، طينت كافر است كه از هر خيرى دور است ، و اگر طينت مذكور را نوى خواند براى همين است كه اين طينت از حق دور است ، چون كلمه «''' نوى '''» از ماده «''' ناى '''» است كه به معناى دورى است .

و همچنين آيه شريفه «''' يخرج الحى من الميت و مخرج الميت من الحى '''» نيز راجع به اين مطلب است . و مقصود از «''' حى '''» مؤ منى است كه از طينت كافر به وجود مى آيد، و مقصود از «''' ميت '''» كافرى است كه از طينت مؤ من موجود مى شود. و خلاصه اينكه ، مراد از حى مؤ من و مراد از ميت كافر است . و همچنين آيه «''' او من كان ميتا فاحييناه '''» كه مقصود از مرگ ، اختلاط طينت مؤ من با طينت كافر، و مقصود از زنده شدن ، جدا شدن همان طينت است از آن طينت ديگر، آرى خداوند مؤ من را در هنگام ولادت از ظلمت به سوى نور بيرون مى آورد، و به همين نحو كافر را كه در نور بود از نور به سوى ظلمت خارج مى سازد. اين است معناى آيه شريفه «''' لينذر من كان حيا و يحق القول على الكافرين '''» .

مؤ لف : اين روايت يكى از اخبار طينت است كه به زودى در محل مناسبى بحث در پيرامون آن و همچنين اخبار مشابه آن خواهد آمد ان شاء الله . و اينكه در اين روايت «''' حب '''» و «''' نوى '''» به مؤ من و كافر تفسير شده از باب تفسير به باطن است ، نه اينكه معناى ظاهرى و لغوى اين دو كلمه بوده باشد و اين مطلب در روايات ديگرى نيز آمده است .

و در تفسير عياشى در ذيل جمله «''' و جعل الليل سكنا '''» از حسن بن على بن بنت الياس روايت كرده است كه گفت :

من از حضرت رضا (عليهالسلام ) شنيدم كه مى فرمود: خداوند شب را سكن قرار داد و زنان را هم سكن قرار داد، و به همين جهت همخوابگى با زنان و اطعام طعام در شب سنت شد.

و در همان كتاب از على بن عقبه از پدرش از امام صادق (عليهالسلام ) روايت شده كه فرمود: در شب ، زفاف را انجام دهيد، چون خداوند شب را سكن قرار داده ، و در شبها در پى حوائج خود برنياييد.

رواياتى درباره «''' مستقر '''» و «''' مستودع '''» در آيه شريفه .